بررسی اثر درمانی عصاره بذر گیاهی خارمریم بر کاهش قند خون بیماران دیابتی نوع دوم کاندید انسولین درمانی مراجعه کننده به کلینیک غدد بیمارستان بقیه الله (عج) در سال 84-85

دیابت از جمله بیماری های مزمنی است که به دلیل کمبود یا کاهش عملکرد انسولین موجب افزایش میزان قند خون و اختلالات متابولیسمی بدن می شود. هنگامی که دیابت نوع دوم به داروهای کاهنده قند خون خوراکی جواب ندهد و بیماران وارد مرحله کمبود نسبی انسولین شوند ترزیق انسولین برای این بیماران ضرورت می یابد. ولی اکثر بیماران به این روش درمانی تمایل ندارند، لذا تلاش برای درمان این بیماران نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
در این مطالعه، هدف بررسی اثر عصاره بذر گیاه خارمریم (سیلی مارین) در کاهش قند خون بیماران دیابتی نوع دوم کاندید انسولین درمانی بود. در این کارآزمایی بالینی تعداد 60 بیمار دیابتی نوع دوم کاندید انسولین درمانی از بین بیماران دیابتی نوع دوم مراجعه کننده به کلینیک غدد بیمارستان بقیه الله (عج) انتخاب شدند. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه 30 نفری تقسیم شدند. در گروه اول علاوه بر درمان مرسوم، روزانه 3 عدد قرص 200 میلی گرمی سیلی مارین و در گروه دوم علاوه بر درمان مرسوم، 3 عدد قرص دارونما تجویز شد. بیماران در این کارآزمایی بالینی دو ماهه از نظر فاکتورهای بیوشیمیایی نظیر قند خون ناشتا، قند خون دو ساعت پس از غذا، هموگلوبین گلیکوزیله ((HbA1C لیپیدهای سرم (تری گلیسرید، کلسترول تام، LDL، HDL)، آنزیم های کبدی (SGOT، (SGPT و کراتینین، قبل و بعد از دو ماه درمان بررسی شدند.
در گروه بیماران دریافت کننده داروی گیاهی سیلی مارین میانگین میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون به طور معنی داری از 81/9 به 25/8 درصد کاهش یافت، ولی در گروه دارونما میانگین میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون به طور غیرمعنی داری از 83/9 به 21/10 درصد افزایش یافت. مقایسه میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون قبل از درمان در دو گروه (گروه داروی گیاهی سیلی مارین و گروه دارونما) تفاوت معنی دار نداشت ولی در پایان مطالعه در گروه داروی گیاهی سیلی مارین در مقایسه با دارونما بطور معنی دار کاهش یافت. در گروه بیماران دریافت کننده داروی گیاهی سیلی مارین میانگین میزان قند خون ناشتا از 196 به 160 میلی گرم در دسی لیتر و قند خون دو ساعت بعد از غذا از 268 به 218 میلی گرم در دسی لیتر خون به طور معنی داری کاهش یافت، ولی این تغییر در گروه دارونما مشاهده نشد. مقایسه میزان قند خون ناشتا و دو ساعت بعد از غذا قبل از درمان در دو گروه (گروه داروی گیاهی سیلی مارین و گروه دارونما) تفاوت معنی دار نداشت، ولی در پایان مطالعه در گروه داروی گیاهی سیلی مارین در مقایسه با دارونما به طور معنی داری کاهش یافت. هم چنین در گروه داروی گیاهی سیلی مارین میانگین میزان کلسترول تام از 211 به 193 میلی گرم در دسی لیتر و LDL cholesterol، از 129 به 107 میلی گرم در دسی لیتر به طور معنی داری کاهش یافت، ولی در گروه دارونما تغییر معنی داری مشاهده نشد. میانگین میزان دیگر فاکتورهای خونی اندازه گیری شده در این بررسی از قبیل تری گلیسرید، کلسترول HDL، آنزیم های کبدیSGOT)، SGPT) و کراتینین قبل و بعد از دو ماه درمان در هر دو گروه تغییر معنی داری نیافت.
تجویز داروی گیاهی سیلی مارین به بیماران دیابتی نوع دوم کاندید انسولین درمانی، میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون، قندخون ناشتا و دو ساعت بعد از غذا و هم چنین میزان کلسترول تام و LDL را در این بیماران کاهش داد.