بررسی منشاء دین و دینداری از دیدگاه علامه طباطبایی

پیشینه گرایش به معرفت دین با خود دین برابر است، اما بررسی روشمند و علمی آن در دوره معاصر شکل گرفته است. علامه محمدحسین طباطبایی از معدود افرادی است که در دوره معاصر، در جهان اسلام، به بررسی روشمند و علمی دین پرداخته است. وی در عرصه های گوناگون معرفت دینی کنکاش و نوآوری هایی در تعریف، ضرورت، خاستگاه دین و نقش آن در زندگی انسان ارائه نموده است. او در تبیین مسائل مربوط به دین، با بهره گیری از روش»تفسیر قرآن با قرآن«و دلایل عقلی و براهین منطقی، تحلیل هایی را ارائه می دهد که مطالعات نظام مند بعدی در گستره رهیافت های مطالعات دینی صدق ادعای ایشان را اثبات می کند. علامه طباطبایی معتقد است که مفاهیم خدا و دین با طبیعت عقلانی و منطقی بشر و همچنین با تمایلات فطری و ذاتی او ارتباط دارد و نیازی به جستجوی علل خاص روانی و یا اجتماعی برای آن نیست و در عین حال که دلیل پیدایش دین را وحی الهی، و عقل و وجدان)فطرت(انسان را منشا دینداری و توجه انسان به خدا می داند، نقش جامعه را در ظهور دین نیز ضروری می داند.