ساخت و ارزشیابی آزمون بازشناسی گفتار بزرگسالان فارسی زبان

این پژوهش با هدف ساخت و ارزشیابی فهرست های 25 واژه ای تک هجایی متوازن واجی برای بزرگسالان فارسی زبان در دو مرحله صورت گرفته است. در مرحله ساخت، به منظور اجرای معیار توازن واجی در فهرست ها، بسامد وقوع هر یک از 29 واج زبان فارسی (شامل 6 واکه و 23 همخوان) در گفتار بزرگسالان تعیین شد که نشان دهنده وجود اختلاف معنی دار بین برخی واج ها بود. پس از استخراج کلیه واژه های تک هجایی موجود در 4 جلد اصلی فرهنگ فارسی معین و صرفنظر کردن از واژه های دشوار (با توجه به معیار ساخت آزمون ها) با قضاوت 5 فرد بزرگسال دارای دیپلم، واژه های مناسب موجود در گنجینه واژگان افراد بزرگسال انتخاب شدند. این واژه ها با توجه به معیار توازن واجی در فهرست های 25 واژه ای گنجانده شدند. بدین ترتیب 12 فهرست 25 واژه ای شامل 5 فهرست با الگوی هجایی CVC، 4 فهرست با الگوی CVCC و 3 فهرست به صورت ترکیبی (CVC و CVCC) ساخته شدند. فهرست های متوازن شده در استودیوی صدابرداری با صدای یک گوینده ضبط گردید. در مرحله ارزشیابی، برای هنجاریابی آزمون 60 نفر (30 زن و 30 مرد) دارای شنوایی طبیعی در محدوده سنی 25-18 سال به صورت تصادفی مورد ارزیابی با فهرست های ساخته شده قرار گرفتند. نتایج و یافته های این پژوهش عبارتند از: 1) همه افراد طبیعی با استفاده از تمام فهرست ها، 100-92% امتیاز را در راحت ترین سطح بلندی ارائه آزمون بدست آوردند. 2) بین امتیازهای بدست آمده از تمام فهرست ها در آزمون نخستین و آزمون دوباره اختلاف معنی داری مشاهده نمی شود (P>0.05) و 3) بین امتیازهای بدست آمده از 12 فهرست اختلاف معنی داری وجود ندارد (P>0.05) و 4) بین امتیازهای بدست آمده از 12 فهرست برحسب جنس اختلاف معنی داری وجود ندارد (P>0.05). با توجه به نحوه ساخت و نتایج حاصل از آن، آزمون بازشناسی گفتار بزرگسالان پایا و از نظر توازن واجی و همسانی فهرست ها از نظر دشواری معنای واژه ها معتبر است و برای ارزیابی بازشناسی گفتار بزرگسالان فارسی زبان کارایی دارد.