پیش بینی ترک سیگار بر اساس آزمون فاگرشتروم

سیگار به عنوان اولین علت قابل پیشگیری مرگ و میر در دنیا شناخته می شود. عوامل موثر بر ترک از گستره وسیعی مشتمل بر مسائل اجتماعی، خانوادگی و فردی تشکیل شده است. وابستگی شدید به نیکوتین نیز یکی از عوامل برجسته ای است که ترک سیگار را برای فرد بسیار مشکل می سازد. ابزارهایی برای اندازه گیری میزان وابستگی به نیکوتین جهت استفاده بالینی وجود دارد که یکی از مناسب ترین، پرکاربردترین و غیرتهاجمی ترین آنها، آزمون فاگرشتروم می باشد. این مطالعه به صورت مقطعی – تحلیلی انجام شده است. اطلاعات از طریق بررسی پرونده کلیه افراد سیگاری که در طی سالهای 80 الی 82 در دوره های آموزشی – درمانی ترک کلینیک ترک سیگار تهران شرکت کرده بودند، بر اساس پرسشنامه طراحی شده، جمع آوری شد و ارزیابی میزان وابستگی با استفاده از آزمون فاگرشتروم (FT) و بررسی ترک بر اساس بیان فرد مبنی بر عدم مصرف سیگار از جلسه سوم دوره درمان به بعد و تایید با اندازه گیری میزان مونواکسیدکربن بازدمی، صورت گرفت. سپس اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزار SPSS و استفاده از آزمون T-test و مجذور کای مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، 987 نمونه مورد بررسی قرار گرفتند که 786 نفر (6/79%) را مردان تشکیل می دادند. بررسی میزان وابستگی به تیکوتین مشخص نمود که بیش از نیمی (544 نفر – 52%) از افراد مراجعه کننده دارای وابستگی زیاد، 330 نفر (8/33%) وابستگی متوسط و 112 نفر (4/11%) وابستگی کم بودند. میزان موفقیت در ترک در انتهای دوره با کسر گروه حذف شده 6/89% (642 نفر) بدست آمد. بررسی ارتباط نتایج ترک در پایان دوره با میزان وابستگی به نیکوتین (آزمون فاگشتروم) در افراد شرکت کننده در طرح با در نظر گرفتن سه گروه موفق، شکست و حذف نشان داد که بیشترین میزان موفقیت در ترک در افراد با وابستگی کم (79 نفر – 5/70%) و کمترین میزان موفقیت در افراد دارای وابستگی بالا (323 نفر – 4/59%) وجود داشته است (001/0P<). بنظر می رسد کسانی که وابستگی زیاد به نیکوتین دارند، با درصد کمتری موفق به ترک می شوند. بنابراین پیشنهاد می گردد تا تمهیدات ویژه ای مشتمل بر تشکیل دوره های خاص و با مدت زمان طولانی تر و با استفاده از ترکیبات چنددارویی برای ترک افراد دارای وابستگی بالا صورت گیرد.