بررسی اثر ناشتایی بر سطح پلاسمایی گلوکز رتهای نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

هیپوگلیسمی شایعترین و مهمترین عارضه دیابت نوع یک می باشد. بیشترین علت هیپوگلیسمی در بیماران دیابتی نوع یک افزایش مطلق یا نسبی سطح پلاسمایی انسولین است. گاهی حذف یک وعده ی غذا یا بی غذایی شبانه بعد از مصرف انسولین نیز باعث کاهش سطح پلاسمایی گلوکز می شود اما کاهش قند خون ناشی از ناشتایی در بیماران دیابتی نوع یک بدون مصرف انسولین تاکنون گزارش نشده است. در این مطالعه تجربی اثر احتمالی ناشتایی برسطح پلاسمایی گلوکز در رت های نر دیابتی نوع یک مورد بررسی قرار گرفته است.
تعداد 16 راس رت نر بالغ از نژاد ویستار با وزن متوسط 25± 250 گرم استفاده شد. حیوانات به دو گروه کنترل و دیابتی تقسیم بندی شدند. برای ایجاد دیابت ازاسترپتوزوتوسین mg/kg 60 تزریق داخل صفاقی استفاده گردید. هر دو گروه حیوانات کنترل و دیابتی به مدت 24 ساعت ناشتا نگه داشته شدند و قند خون آنها در فواصل سه ساعته در طول مدت ناشتایی اندازه گیری شد.
قند خون گروه دیابتی از mg/dl546 در شروع ناشتایی به mg/dl24 در انتهای 24 ساعت ناشتایی رسید و قند خون گروه کنترل نیز از mg/dl92 در شروع آزمایش به mg/dl52 در انتهای ناشتایی کاهش یافت. البته بیشترین شیب کاهش در هر دو گروه در 6 ساعت اول ناشتایی بود.
بنظر می رسد که ناشتا نگه داشتن رت های دیابتی نوع یک در صورتیکه انسولین نیز مصرف نکرده باشند، ایجاد هیپوگلیسمی شدید (تقریبا 9- 6 ساعت بعد از شروع ناشتایی) می کند. لذا احتمالا بیماران دیابتی وابسته به انسولین بیشتر از 6 ساعت تحمل گرسنگی یا روزه داری ندارند وحتی زمانیکه انسولین هم مصرف نکرده باشند، دچار هیپوگلیسمی می گردند.