بررسی دانش کشاورزی زیره کاران شهرستان سبزوار و برخی عوامل مؤثر بر آن

با هدف بررسی میزان دانش کشاورزی زیره کاران شهرستان سبزوار، مطالعه ای بر روی 150 نفر از کشاورزان زیره کار این شهرستان صورت گرفت. دانش کشاورزی زیره کاران در سه مرحله کاشت، داشت و برداشت، متغیرهای وابسته این تحقیق بوده اند و متغیرهای مستقل عبارت بودند از: سن، سطح تحصیلات، سابقه کار کشاورزی، میزان بهره مندی از توصیه ها و خدمات ترویج و بعد خانوار. نتایج مطالعه نشان داد که میزان دانش کشاورزی اکثریت (1/76 درصد) زیره کاران مورد مطالعه در سطح متوسط یا پایین تر قرار داشت به گونه ای که فقط 8/18 درصد از کشاورزان زیره کار از اصول و روش های صحیح کاشت، داشت و برداشت به میزان زیاد و خیلی زیاد آگاهی داشتند. داده های مطالعه حاکی است، بیشترین میزان دانش کشاورزی زیره کاران در ارتباط با اصول و روش های آبیاری و کوددهی (85/64 درصد) و کمترین میزان دانش کشاورزی آنها در ارتباط با رعایت نکات فنی و استانداردهای موجود در بسته بندی و آماده سازی محصول جهت انتقال به بازار (81/26 درصد) می باشد. نتایج حاصل از محاسبه ضریب همبستگی، نشان داد که بین سطح تحصیلات و کلیه متغیرهای وابسته، همبستگی مثبت و معنی دار (در سطح 5 درصد) وجود داشته است. همچنین بین سابقه کار کشاورزی با سطح دانش کشاورزی، به جز در مورد کنترل علفهای هرز و موارد مطرح شده در مرحله برداشت، در سطح 5 درصد همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشته است. محاسبه ضریب همبستگی بین بعد خانوار با دانش کشاورزی زیره کاران در کلیه مراحل سه گانه کاشت، داشت و برداشت رابطه معنی داری را نشان نداد. یافته های تحقیق حاکی از افزایش سطح دانش کشاورزی زیره کاران جوان نسبت به افراد مسن تر به ویژه در مرحله کاشت است. نتایج تحقیق، بیانگر نقش مثبت و مؤثر توصیه ها و خدمات ترویجی در ارتقاء سطح دانش کشاورزی افراد مورد مطالعه به ویژه در مرحله کاشت و نیز پیشگیری و مبارزه با بیماری ها بخصوص بیماری های قارچی است. نتایج حکایت از آن داشت که بخش ترویج کشاورزی، نتوانسته نقش مؤثر و شایسته ای را در افزایش سطح دانش زیره کاران در مرحله برداشت، به ویژه رعایت اصول بهداشتی و فنی در مراحل بوجاری و نگهداری در انبار و نیز رعایت استانداردهای موجود در بسته بندی و آماده سازی محصول جهت انتقال به بازار ایفا نماید. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، از نوع پیمایشی بود. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و بهره گیری از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه بندی شده، جمع آوری شده است. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی و بهره گیری از آزمونهای ناپارامتری و ضریب همبستگی مورد تحلیل قرار گرفته است.