اولویت بندی عملیات کنترل سیلاب از طریق آبگیری شاخص مکانیکی سیل حوزه

یکی از مهم ترین نتایج بهره برداری غیر اصولی انسان از محیط طبیعی را می توان تغییر افزایش پتانسیل سیل خیزی حوزه های آبخیز بر شمرد که هر ساله خسارات هنگفتی به سرمایه های ملی کشور وارد می نماید. به همین منظور با استفاده از مفهوم نمودار مساحت- زمان و بکارگیری مشخصات فیزیکی و هیدرولوژیکی حوزه در یک مدل ریاضی، رفتار حوزه آبخیز باغملک در استان خوزستان مورد واسنجی، ارزیابی و شبیه سازی قرار گرفت. سپس توزیع مکانی زیرحوزه ها در سطوح هم پیمایش تعیین گردید. در مرحله بعد با توجه به تاثیر متقابل توزیع مکانی مساحت زیرحوزه ها و پتانسیل سیل خیزی آنها در شکل گیری سیلاب حوزه و فرض اجرای عملیات مهار سیلاب در زیرحوزه های واقع در هر سطح هم پیمایش، تاثیر آنها روی دبی اوج سیل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که زیرحوزه های سطح هم پیمایش 5 واقع در بخش میانی حوزه باغملک با 08/21 کیلومتر مربع وسعت، دارای بیشترین تاثیر در دبی اوج سیلاب خروجی از حوزه اصلی بوده است. در مقابل، سطوح واقع در نزدیکی خروجی نقش بسیار کمتری در دبی اوج داشته است. لذا با تمرکز عملیات آبخیزداری و کنترل سیلاب بر اساس اولویت های تعیین شده، کاهش قابل توجهی در هزینه اجرایی پروژه های کنترل سیل و مهندسی رودخانه پیش بینی می گردد.