معرفی فلور و عناصر رویشی حوزه آبخیز خانچای در طارم علیای زنجان

حوزه آبخیز خانچای در طارم علیای زنجان با مساحت 20243 هکتار در بخش شمالی استان واقع شده است. حداقل ارتفاع از سطح دریا 400 متر و حداکثر آن 2763 متر است. این منطقه بین شهرستان زنجان و طارم واقع شده و یکی از تفرجگاه های مردم استان در فصول بهار و تابستان است. میانگین سالیانه بارندگی از 700 میلیمتر در ارتفاعات تا کمتر از 200 میلیمتر در اطراف رودخانه قزل اوزن متغیر است. برای شناسایی گونه های گیاهی و تهیه اطلاعات مربوط به فلور آن، نمونه های گیاهی در فصول مختلف رویشی سالهای 1375 تا 1378 جمع آوری و شناسایی شد. ضمن مشخص کردن شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی، طیف زیستی رستنی های این حوزه آبخیز ترسیم گردید. بررسی به عمل آمده نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 57 تیره، 195 جنس، و 310 گونه گیاهی وجود دارد. از مهمترین تیره های منطقه می توان تیره کاسنی، Compositae (45 گونه، 6/14 درصد)، تیره پروانه آسا، Papilionaceae (37 گونه، 12 درصد)، تیره گندمیان، Gramineae (34 گونه، 11 درصد)، تیره نعناع، Labiatae (22 گونه، 2/7 درصد) و تیره گل سرخ، Rosaceae (20 گونه، 2/6 درصد) را نام برد. با توجه به فلورا ایرانیکا (15) و مجموعه فلورهای ایران به فارسی (3) تعداد 189 گونه برای اولین بار از این منطقه گزارش می شوند. از نظر شکل زیستس به ترتیب 8/56 درصد گونه های همی کریپتوفیت، 6/12 درصد تروفیت، 6/11 درصد گونه های کامفیت، 11 درصد گونه های فانروفیت، 7/7 درصد گونه های کریپتوفیت و یک گونه نیمه انگل می باشند. از نظر عناصر رویشی، منطقه ایران – تورانی 3/71 درصد، 7/8 درصد ایران – تورانی و اروپا – سیبری، 5/5 درصد ایران – تورانی و مدیترانه ای، 5/4 درصد ایران –تورانی و مدیترانه ای و اروپا – سیبری و 3/0 درصد ایران – تورانی و صحارا – سندی می باشند.