بررسی رابطه ویژگی های اکولوژیک جوامع گیاهی و واحدهای ژئومرفولوژی مطالعه موردی: منطقه بارون آذربایجان غربی

به منظور بررسی جوامع گیاهی در رابطه با واحدهای ژئومرفولوژی، منطقه به وسعت 13102 هکتار با عنوان بارون در حوزه آبخیز سد بارون در 45 کیلومتری شمال شهرستان چالدران با موقعیت جغرافیایی «3''14?39 تا»21? 21?39 عرض شمالی و«20? 20?44 تا»28? 29?44 طول شرقی انتخاب گردید. با توجه به این که شناخت منابع اکولوژیک اولین گام در ارزیابی سرزمین به شمار می رود لذا در ابتدا مطالعات فیزیوگرافی، هوا و اقلیم شناسی، هیپسومتری و ژئومرفولوژی مطالعات پوشش گیاهی انجام گرفت. منطقه مورد مطالعه دارای رژیم بارانی و برفی بوده و بیشتر بارش در فصل بهار و پاییز است دوره یخبندان 4 ماه به طول می انجامد، بارش سالانه حدود 299 میلی متر که 8/41 درصد در فصل بهار، 5/24 درصد در پاییز، 9/14 درصد در زمستان و 8/18 درصد در فصل تابستان صورت می گیرد، متوسط دمای روزانه برابرc?2/10 و بیشترین دما در تیر و مرداد برابر c?2/19است. نتایج حاصله نشان می دهد که منطقه مورد مطالعه از دو سه واحد، 7 تیپ و 19 رخساره ژئومرفولوژی تشکیل گردیده است که در دوران سوم و دوم قرار دارند، دوره چهارم زمین شناسی اغلب زمین های کشاورزی منطقه را تشکیل می دهد. دوران سوم از نظر سنگ شناسی از دو تیپ تشکیل شده: الف-آهک و کنگلومرا که شامل رخساره های توده سنگی، دامنه منظم و کانیون است، ب- تیپ مارن سبز و ماسه سنگ شامل رخساره های فرسایشی و به ویژه لغزش، فرسایش آبی و دامنه منظم و دوران دوم از نظر سنگ شناسی شامل: فلیش، آتشفشان و آمیزه های رنگی (مخلوطی از ماسه سنگ، شیل و آهک رنگی) است. مطالعات انجام نشان می دهد که منطقه بارون از دو سازند اصلی زمین شناسی که شامل سازند قم (دوران سوم) و سازند آمیزه رنگی تشکیل شده که در آنها 48 واحد گیاهی از یکدیگر تفکیک شده اند، به طوری که 24 واحد در سازند آمیزه رنگی گسترش دارند. نتایج حاصله نشان می دهد که در واحد کوهستان بین جوامع گیاهی و واحدهای ژئومرفولوژی رابطه وجود داشته به طوری که در بعضی موارد این ارتباط به حدی است که می توان مرز رخساره ها را با در نظر گرفتن شیب جهت و ارتفاع مرز جوامع گیاهی در نظر گرفت. ضمنا در این گونه Astragalus (Stenonychium) parrowiamus Boiss et Haussk به عنوان گونه نشانگر سازند آمیزه رنگی معرفی گردید.