تحلیلی در مخاطرات محیطی و ژئومورفولوژیکی جاده مرند- جلفا

جاده مرند- جلفا واقع در شمال استان آذربایجان شرقی در مسیر خود از واحدهای توپوگرافی و ژئومورفولوژیکی زیادی عبور می کند که آگاهی از ویژگی های هر کدام از این واحدها و شناخت عوامل مورفوژنز و مورفودینامیک فعال، هدف اصلی این پژوهش می باشد. براساس مطالعات و پیمایش های میدانی و نتایج به دست آمده از این تحقیق، گسل ها، سیل، فرسایش رودخانه ای، حرکات دامنه ای نظیر ریزش، لغزش، جریانات واریزه ای، مورفوژنز بهمن های برفی و بهمن های سنگی، کریوکلاستی و مورفوژنز انسانی از عمده ترین عوامل ژئومورفولوژیکی شناخته شده در طول مسیر جاده ریلی و آسفالته مورد مطالعه می باشند. بحرانی ترین حرکات دامنه ای در محدوده تنگ دره دیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در سال های اخیر اثر فعالیت های مردم در تغییر چشم انداز مورفولوژیکی مسیر جاده مورد پژوهش فزونی یافته که نتیجه آن افزایش ناپایداری دامنه ها، تخریب پوشش گیاهی و سیل می باشد. نتایج تحقیق، ضرورت درک و آگاهی عمیق و منطقی از فرایندهای ژئومورفولوژیکی منطقه را نشان می دهد بنابراین قبل از هرگونه اقدام و فعالیت های عمرانی در مسیر جاده، برنامه های مربوط به آمایش سرزمین می بایست بر مبنای شاخص های ژئومورفیکی لحاظ شوند.