اثر مهاری عصاره آبی- الکی آویشن باریک بر ترشح اسید معده موش صحرایی در شرایط پایه، واگوتومی و تحریک عصب واگ

آویشن باریک (کاکوتی)، از تیره نعناع، گیاهی است که در سالهای اخیر اثرات ضد اکسیدانی، ضد التهابی و ضد میکروبی آن گزارش شده است، این گیاه در طب سنتی برای ناراحتی های گوارشی کاربرد دارد. هدف این مطالعه، بررسی اثر این گیاه بر ترشح اسید معده در موش صحرایی و مکانیسم احتمالی آن است.
این مطالعه از نوع مداخله ای و تجربی آزمایشگاهی می باشد که در آن 24 سر موش صحرایی نژاد ویستار با وزن 250-200گرم، به طور تصادفی به دو گروه 12 تایی کنترل و آزمون تقسیم شدند. پس از بیهوشی حیوانات با تیوپنتال سدیم (50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن، داخل صفاقی)، تراکئوستومی، لاپاراتومی و گاسترودئودنوستومی انجام گردید. از عصاره آویشن باریک در دوزهای 5/0، 1 و 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن (در حجم 1 میلی لیتر)، استفاده شد و برای تهیه نمونه ترشح اسید معده روش washout به کار رفت و غلظت اسید ترشحی معده به روش تیتراسیون با هیروکسید سدیم (NaOH) اندازه گیری گردید. نتایج به صورت میانگین ± میانگین خطای معیار، بیان و با استفاده از آزمون Unpaired t-test، نتایج بررسی شد و > P 05/0 معنی دار تلقی گردید.
عصاره آویشن باریک در حالت پایه به طور معنی داری ترشح اسید معده را مهار کرد. واگوتومی موجب حذف اثر مهاری عصاره بر ترشح اسید معده شد و دوز 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن عصاره اثر تحریکی بر ترشح اسید نشان داد. اثر کاهشی عصاره بر ترشح اسید معده در وضعیت تحریک عصب واگ در دوز1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن در مقایسه با گروه کنترل معنی دار بود.
نتایج نشان داد که عصاره آویشن باریک اثر مهاری بر ترشح اسید در حالت پایه و تحریک شده دارد. مقایسه اثر عصاره در وضعیت های پایه، واگوتومی و تحریک عصب واگ نشان می دهد که این اثر از طریق مهار عمل پاراسمپاتیک واگ معدی صورت می گیرد.