ارزیابی ژنوتیپ های نخود درکشت پاییزه در شرایط آبیاری تکمیلی در منطقه مشهد:1- خصوصیات فنولوژیک و مورفولوژیک

بهمنظور بررسی خصوصیات فنولوژیک و مورفولوژیک ژنوتیپهای متحمل به سرمای نخود در شرایط آبیاری تکمیلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های جزئی متعادل با 81 ژنوتیپ نخود و سه تکرار در کشت پاییزه (21 مهر) در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. ژنوتیپ های مورد بررسی در این آزمایش از میان حدود 700 ژنوتیپ نخود بانک بذر دانشگاه فردوسی مشهد که طی 10 سال در مطالعات مقاومت به سرما مورد بررسی قرار گرفته بودند، انتخاب شدند. در طی فصل رشد، سه نوبت آبیاری شامل بلافاصله پس از کاشت، 20 روز بعد از آبیاری اول و نیز در آغاز مرحله گلدهی، انجام شد. تیپ و مرحله رشدی ژنوتیپ ها پیش از سرمای زمستان تعیین شد. همچنین ویژگی های فنولوژیک (تعداد روزهای کاشت تا سبزشدن، سبزشدن تا گلدهی و گلدهی تا رسیدگی) و مورفولوژیک (ارتفاع بوته، تعداد شاخه ها در بوته و مجموع طول شاخه ها در بوته) ژنوتیپ ها اندازه گیری و ثبت شد. بر اساس نتایج، تفاوت میان ژنوتیپ ها از نظر کلیه خصوصیات اندازه گیری شده، معنی دار بود (05/0p≤). دوره رشد رویشی (سبز شدن تا گلدهی) در 57 در صد ژنوتیپ ها بیش از 170 روز بود. ارتفاع بوته در 27 درصد از ژنوتیپ ها بیش از 46 سانتی متر بود و 11 درصد ژنوتیپ ها بیش از 26 شاخه در بوته داشتند. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که تاثیرات مثبت در اثر بهبود صفات فنولوژیک در کشت پاییزه باعث بهبود صفات مورفولوژیک و در نهایت عملکرد در ژنوتیپ های مورد بررسی شده است.