تهیه نقشه شوری سطحی خاک با استفاده از داده های دورسنجی ETM (مطالعه موردی: شمال آق قلا، استان گلستان)

این پژوهش به منظور ارائه مدلی برای تهیه نقشه شوری با استفاده از داده های ماهواره ای ETM+ و مقادیر شوری در منطقه ای در شمال آق قلا در استان گلستان انجام شد. به این منظور تصاویر ماهواره ای مورد تصحیحات هندسی و اتمسفری قرار گرفتند. پردازش های لازم مانند ادغام باندهای چند طیفی با باند پانکروماتیک، تبدیل تسلدکپ، آنالیز مؤلفه های اصلی و نسبت گیری بر روی باندها به منظور ایجاد باندهای مصنوعی انجام گرفت. یک شبکه نمونه برداری منظم به ابعاد 10×2 کیلومتر و به فواصل مختلف طراحی و بر روی منطقه مورد مطالعه پیاده شد. نمونه برداری از خاک (169 نمونه) از عمق 5-0 سانتی متری به فواصل 50، 250، 500، 1000 متری از یکدیگر انجام و هدایت الکتریکی آنها در عصاره اشباع اندازه گیری گردید. موقعیت مکانی نمونه ها با استفاده از GPS ثبت و در محیط GIS، نقشه موقعیت نمونه ها تهیه شد. ارزش های طیفی هر یک از نمونه ها در باندهای مختلف استخراج و ارتباط بین ارزش های طیفی (باندهای اصلی، باندهای حاصل از تسلدکپ و آنالیز مؤلفه های اصلی، ادغام داده ها و باندهای نسبت گیری شده) با مقادیر هدایت الکتریکی مربوط به 80 درصد نمونه ها بررسی شد. پس از تعیین باندهای مناسب برای شرکت در مدل، نتایج اولیه نشان داد که بین مقادیر هدایت الکتریکی سطحی با باند 4 اصلی، مؤلفه های روشنایی و سبزینگی حاصل از تبدیل تسلدکپ و مؤلفه حاصل از ادغام باند پانکروماتیک با باند 4 اصلی، ارتباط معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد. پس از انتخاب بهترین مدل، اعتبارسنجی آن با 20 درصد نمونه ها به منظور تعیین پارامترهای ME و RMSE انجام شد. نتایج کنترل اعتبار با مقادیر ME و RMSE به ترتیب معادل 18/0- دسی زیمنس بر متر و 6/55 دسی زیمنس بر متر بیانگر مناسب بودن تخمین حاصل از مدل می باشد. در نهایت نقشه شوری براساس مدل رگرسیونی قابل ارائه تهیه شد. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که در منطقه ای در شمال آق قلا با مساحت 2000 هکتار، استفاده از داده های رقومیETM+ و مشتقات آن، می تواند به منظور پهنه بندی و توجیه تغییرات شوری مؤثر باشد.