تولید و بررسی ساختار کروموزومی و باروری ژنوتیپ های ثانویه تریتی پایرم

تریتی پایرم (2n=6x=42; AABBEbEb) یک آلوهگزاپلوئید مصنوعی جدید است که از تلاقی گندم دوروم (2n=4x=28; AABB) با گیاه تینوپایرم بسارابیکوم (2n=2x=14; EbEb) و سپس دو برابر کردن کروموزوم های هیبرید حاصل به وجود آمده است. تریتی پایرم های ثانویه نیز به گیاهان حاصل از تلاقی گندم با تریتی پایرم در طی نسل های در حال تفرق، گفته می شود. در بررسی دورگ های حاصل از گیاهان زراعی با خویشاوندان وحشی، مطالعه ساختار کروموزومی و میزان باروری آنها بسیار مهم است. به همین منظور گندم نوید (AABBDD; 2n=6x=42) با تریتی پایرم تلاقی داده و نتاج F1 بدست آمد. از خودگشنی بذور F1، بذور نسل دوم (F2) ایجاد شده و تعداد کروموزوم آنها تعیین گردید. بوته های 42 کروموزومی نسل F2 انتخاب و رفتار کروموزومی آنها طی میوز مورد مطالعه قرار گرفت. با وجود پایداری کروموزومی و باروری بالای والدین اولیه یعنی گندم نوید و تریتی پایرم، پایداری کروموزومی و باروری گیاهان نسل دوم پایین بود که دلیل این امر را می توان وجود یونی والنت ها و تری والنت به همراه بیوالنت ها در طی متافاز I میوز دانست که نشاندهنده عدم همولوژی ژنوم های Eb و D و همولوژی احتمالی ژنوم Eb با ژنوم های A یا B می باشد. نتایج بررسی میوزی در گیاهان نسل دوم نشان داد که امکان دستیابی به ترکیبات مختلف کروموزومی و ایجاد لاین های دارای کروموزوم های اضافی و یا جایگزینی در نتاج نسل های در حال تفرق وجود دارد.