شواهد شیمی-کانی شناسی و شیمی سنگ کل در تفریق سنگهای آذرین بنیان سد کرج

سنگ های آذرین بنیان سد کرج بیشتر از گابرو، دیوریت و مونزودیوریت - مونزونیت تشکیل شده اند که به صورت موضعی به وسیله دایکهای تاخیری قطع شده اند. حاشیه های بالایی و پائینی این مجموعه دارای بافت پرفیری (حاشیه انجماد سریع) با ترکیب گابرویی بوده که از پائین به بالا به تدریج به گابرو همسان دانه، دیوریت و سپس مونزودیوریت- مونزونیت تغییر می یابد. نتایج تجزیه شیمیایی الکترون میکروپروب پلاژیوکلازها و پیروکسن های انواع مختلف سنگ های مورد مطالعه از حاشیه پائینی به سمت بالا نشان دهنده یک فرایند تفریقی است، به طوری که نمونه های حاشیه انجماد سریع که نشان دهنده ترکیب اصلی ماگمای اولیه است دارای Mg (در پیروکسنها) و %An (در پلاژیوکلازها) حدواسط نمونه های مونزونیتی و گابرویی هستند. به علاوه افزایش Mg پیروکسن نمونه های حاشیه انجماد سریع حاشیه بالایی نسبت به حاشیه پائینی مؤید تفریقی است به صورت انتشار گرانشی. همچنین با پیشروی تفریق، K2O، Na2O، و عناصر ناسازگار افزایش، و،Al2O3 MgO، CaO، FeO، و عناصر سازگار کاهش یافته و نمونه های مورد مطالعه در نمودارهای LogLa-LogNi و LogZr-LogNi در یک خط نسبتا مستقیم و تقریبا افقی که نشانه فرایند تفریق است قرار می گیرند.