شبیه سازی هیدروگراف رواناب مستقیم با مدل هیدروگراف واحد لحظه ای کلارک(مطالعه موردی: آبخیز جعفرآباد استان گلستان)

تخمین رواناب در آبخیزهای بدون آمار همواره مورد توجه هیدرولوژیست ها و سازمان های مدیریت منابع آب در برنامه ریزی، توسعه و اجرای بسیاری از پروژه ها بوده است. پژوهش حاضر با هدف کاربرد و ارزیابی مدل هیدروگراف واحد لحظه ای کلارک در پیش بینی هیدروگراف رواناب سطحی در آبخیز جنگلی جعفرآباد استان گلستان انجام شده است. برای همین منظور نقشه هم زمان تمرکز و هیستوگرام زمان- مساحت آبخیز در محیط سامانه های اطلاعات جغرافیایی تهیه و سپس هیدروگراف واحد لحظه ای با مدل کلارک برای آبخیز مذکور شبیه سازی شد. هیدروگراف رواناب مستقیم برای 6 رگبار بارش با استفاده از مدل یاد شده شبیه سازی، و آنالیز حساسیت مدل با 2 پارامتر زمان تمرکز و ضریب ذخیره در مدل کلارک انجام شد. دقت و کارایی مدل یاد شده در برآورد هیدروگراف رواناب سطحی با شاخص های ناش- ساتکلیف و میانگین خطای نسبی در دبی اوج، خطای نسبی در زمان تا اوج و خطای نسبی حجم جریان و مجموع مربعات خطا با داده های ثبت شده مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش مدل کلارک فقط پارامتر زمان تا اوج و دبی اوج را با دقت قابل قبولی برآورد نمود و در شبیه سازی سایر مؤلفه های هیدروگراف سیل موفق نبوده است. بر اساس نتایج آنالیز حساسیت پارامترهای زمان تمرکز و ضریب ذخیره، خروجی های مدل به میزان زمان تمرکز محاسباتی و مورد استفاده در تهیه هیستوگرام زمان- مساحت حساسیت بالایی داشته است.