شکل گیری منظر شهری آیینی در مناسبت های اجتماعی

آدمی در طول دوره حیات خویش، با مفهوم زمان به بهانه های مختلف مواجه است. مناسبت ها به مفهوم نقاط شاخص یک دوره زمانی، در ذهن انسان، جایگاه خاصی داشته و یادآور واقعه یا رویداد مهمی است. در این میان ابزارها و واسطه های مختلفی، زمینه ساز برقراری ارتباط انسان با زمان می شود. محیط زیست آدمی، به عنوان ظرف عام زندگی انسان، در برگیرنده همه مظاهر و شئون و لحظه های زندگی اوست. محیط طبیعی، با زمینه های نهادی خود (روز، ماه، فصل، سال، رویدادهای کی هانی و...) با زمان، هم دوش می شود و محیط مصنوع نیز، به واسطه حضور انسان، برهمکنش میان نیروهای طبیعت، انسان و عناصر بی روح با زمان، نسبت پیدا می کند. به این صورت، منظر شهر به مناسبت ایام، هویتی خاص خود می یابد و «منظر شهری مناسبتی»، معنا پیدا می کند. در این مقاله، به بهانه حضور رویدادها و مناسبت ها در زندگی آدمی، جایگاه زمان در تعامل انسان با محیط بررسی می شود. ابتدا آن دسته از مناسبت های فضای عمومی که جامعه را به سوی خود جلب کرده و در منظر شهر، متبلور می شود، برشمرده، سپس این مناسبت ها، به عنوان ظرفیت های موجود و یا ایجاد ظرفیت های مطلوب؛ در راستای سوق محیط به سوی یک فضای عمومی مؤثر در فرهنگ شهر معرفی و بررسی می شود.