بررسی تنوع ژنتیکی عملکرد بذر و صفات مرفولوژیکی در توده های علف پشمکی (Bromus tomentellus)

در این پژوهش به منظور بررسی و تشریح روابط بین عملکرد بذر و اجزاء عملکرد، 11 ژنوتیپ بروموس از جنس Bromus tomentellus در آزمایشی یک ساله در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات تاریخ خوشه دهی، گرده افشانی، شیری شدن بذر، رسیدن بذر، تعداد ساقه، ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد خوشه چه در خوشه، وزن هزاردانه، طول خوشه، وزن و تعداد دانه در خوشه، عملکرد بذر، عملکرد علوفه و شاخص برداشت اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات به جز وزن دانه در خوشه معنی دار بود. ژنوتیپ های 10p587، 6p587 و 3p587 همگی با منشاء اصفهان 12/3 تا 75/3 تن علوفه خشک در هکتار و 535 تا 697 کیلوگرم بذر در هکتار تولید نمودند. ضرایب همبستگی بین عملکرد بذر و صفات تعداد ساقه و عملکرد علوفه مثبت و معنی دار بود. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که 3 مولفه اول 89 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کردند. صفات فنولوژیکی و عملکرد علوفه در مولفه اول و عملکرد بذر و تراکم ساقه در مولفه های دوم و سوم مهم ترین صفات برای گروه بندی ژنوتیپ ها بودند. در تجزیه کلاستر، ژنوتیپ ها در 3 گروه قرار گرفتند و ژنوتیپ های موجود در کلاستر 3، دارای عملکرد بذر و تولید عملکرد علوفه بیشتری بودند. در نمایش گروه بندی مربوط به تجزیه کلاستر روی محور مختصات مولفه های 1 و 2، تطابق خوبی بین تجزیه کلاستر و تجزیه به مولفه های اصلی وجود داشت.