ارزیابی میزان مقاومت ارقام برنج به کرم سبز برگخوار(Naranga aenescens Moore)

کرم سبز برگخوار (Naranga aenescens Moore. (Lepidoptera: Noctuidae یکی از آفات مهم برنج در شالیزارهای شمال ایران می باشد. با توجه به کارآیی بالا و نیز ایمن بودن استفاده از ارقام مقاوم گیاهی در کنترل آفات، پژوهشی به منظور ارزیابی مقاومت دوازده رقم برنج رایج (شامل طارم، شفق، هیبرید، خزر، پویا، فجر، کادوس، شیرودی، ساحل، تابش، نعمت و ندا) به این آفت در قالب طرح بلو کهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. آزمایش ها در معاونت مؤسسه ی تحقیقات برنج کشور (آمل) و طی فصل زراعی 1386 انجام شدند. نمونه برداری ها در مراحل رویشی و زایشی به ترتیب در دو و یک مرتبه انجام گرفت. از هر کرت (به ابعاد 10 ×10 متر مربع) 10 بوته به طور تصادفی انتخاب و در مرحله ی رویشی صفات مختلفی شامل تعداد پنجه، تعداد بر گهای پنجه ی اصلی، تعداد بر گهای خورده شده ی پنجه ی اصلی و در مرحله ی زایشی صفاتی مانند تعداد پنجه، تعداد پنجه ی بارور، تعداد برگ پرچم، تعداد برگ پرچم خورده شده به برگ های ارقام مختلف اندازه گیری شد. برای تعیین شدت خسارت برگ های خورده شده بر اساس استاندارد IRRI به برگ های ارقام مختلف برنج، از اعداد 1 تا 10 نمره داده شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام مختلف برنج از نظر صفات مورد بررسی در سطح 1% اختلاف معنی دار وجود داشت. در مرحله ی اول رویشی ارقام طارم و خزر و در مرحله ی دوم رویشی ارقام طارم و ساحل به ترتیب بیشترین و کمترین میزان سطح برگ خورده شده را نشان دادند. در مرحله ی زایشی بیشترین و کمترین میزان سطح برگ خورده شده به ترتیب به ارقام طارم و ساحل مربوط بود. بر اساس سیستم نمره دهی IRRI به ترتیب در سه مرحله ی فوق بیشترین شدت خوردگی مربوط به ارقام طارم و هیبرید و کمترین شدت خسارت مربوط به رقم ساحل برآورد گردید، اما روند شدت خوردگی از ابتدای مرحله ی رویشی تا پایان مرحله ی زایشی به شدت کاهش یافت، به طوریکه بیشترین آن مربوط به رقم طارم تعیین گردید.