بررسی روند تغییرات نیترات و آمونیم در نیمرخ خاک با استفاده از مدل ریاضی LEACHN

این پژوهش به منظور بررسی حرکت آب و نیتروژن در خاک تحت شرایط مختلف آبی به مدت دو سال زراعی (1379و 1380) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان روی چغندرقند اجرا شد. سه تیمار آبی بدون تنش، تنش مداوم، و تنش ابتدایی و سه سطح نیتروژن با مقادیر 80، 160 و 240 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. مقدار تخلیه رطوبتی در تیمارهای آبی به ترتیب برابر با 50، 80، و 90 درصد آب قابل استفاده بود. از مدل LEACHN برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. مقایسه نتایج مدل با مقادیر اندازه گیری شده نشان داد که مدل روند تغییرات غلظت آمونیم و نیترات خاک را با دقت قابل قبولی پیش بینی می کند. همبستگی بین مقادیر اندازه گیری و براوردشده در سطح 1 درصد معنی دار بود. بلافاصله بعد از کاربرد نیتروژن، مقدار آمونیم و نیترات در لایه های سطحی به شدت افزایش یافت. در لایه های سطحی مقدار آمونیم در تیمار بدون تنش آبی کمتر از سایر تیمارها بود. در زمان تنش آبی، جذب آمونیم و نیترات کاهش ولی بعد از شکسته شدن تنش، مقدار آن افزایش یافت. با افزایش عمق خاک، مقدار نیترات در تیمار بدون تنش افزایش یافت. در تیمارهای با تنش آبی، میزان تلفات نیتروژن بر اثر تصعید آمونیم، نیترات زدایی، و آبشویی نیترات کاهش یافت.