بررسی علل تخریب بتن در پوشش کانال های آبیاری (مطالعه موردی در دشت همدان- بهار)

برای جلوگیری از تلفات آب در کانال های آبیاری و ارتقای راندمان انتقال و توزیع آب، اغلب از پوشش های بتنی استفاده می شود ولی در اکثر موارد، بتن به کار رفته در این پوشش ها پایایی لازم را ندارند و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی از اجرای طرح، دچار ترک خوردگی و تخریب می شود. برای بررسی این موضوع، مطالعه موردی روی پوشش بتنی کانال های آبیاری دشت همدان- بهار انجام گردیده است. به همین منظور، پس از جمع آوری و بررسی اسناد و مدارک موجود و بازدید و از کانال های تخریب شده در منطقه، و مشاهدات عینی نمونه هایی تهیه شد. تعداد 9 نمونه مغزه از پوشش بتنی، 78 نمونه خاک بستر، و 12 نمونه آب جاری در کانال های مذکور مورد آزمایش های مختلف قرار گرفتند. بر اساس مجموعه نتایج حاصل از بازدیدها و آزمایش ها، عوامل اصلی ترک خوردگی و تخریب پوشش بتنی کانال ها در قالب دو گروه عوامل داخلی شامل کرموبودن بتن، نفوذپذیری بالا، و مقاومت فشاری پایین و عوامل خارجی شامل ذوب و یخبندان متواترو تغییرات دما، و همچنین مسائل طراحی و اجرا شناسایی شدند.