خاقانی، معمار زبان و خیال

در سبک ارانی (آذربایجانی)، شعرخاقانی به دلیل برخورداری از زبان قوی و مضامین نو، برجستگی خاصی دارد. بهره گیری از شگردهای زبانی و موسیقایی؛ خصوصا واج آرایی، ترکیبات بدیع، آفرینش های واکی، زبان مجازی، توجه به انواع موسیقی درونی، بیرونی، معنوی و کناری، شعر وی را علی رغم دشواری های لفظی و معنوی بسیار، خوش آهنگ ساخته است. بسامد بالای تمثیل و مضمون آفرینی، شعر خاقانی را به سبک هندی نزدیک کرده است با این حال لحن حماسی و زبان استوار، شعر وی را از شعرای سبک هندی متمایز می سازد. همچنین تخیل قوی و آگاهی از علوم و باورهای رایج در باروری شعر وی تاثیر فروان داشته است. در این مقاله شگردهای زبانی، موسیقایی و مضمون پردازی خاقانی که به شعر وی تشخص بخشیده، مورد بررسی قرار می گیرد و نشان داده می شود که چگونه ابزارهای ادبی در آفرینش شعر به کار گرفته شده است، از سوی دیگر تلاش شده با توجه به این شگردها، معیارهای زیبایی شناسی شعر خاقانی به خواننده ارائه گردد.