رویکردهای نظری زیربنای تعریف سواد: شواهدی از برنامه درسی کشورهای آمریکا، کانادا، انگلستان، سنگاپور، سنگال، اندونزی و ایران

بعد کلیدی برنامه ریزی درسی در وهله اول تعیین تعریف سواد و در وهله دوم تعیین بهترین شیوه آموزش سواد با امکانات موجود در کشور است. برنامه ریزی درسی به سواد شکل داده و نحوه انتقال آن را در افراد جامعه تعیین می کند. از سواد تعریف های مختلفی ارائه شده است که در قالب دو رویکرد متفاوت قابل بررسی است: رویکرد «مستقل از بافت» و رویکرد«ایدئولوژیکی». در رویکرد«مستقل از بافت» فرضیات فرهنگی و ایدئولوژیکی زیربنای سواد طوری نادیده گرفته می شود که گویی بیطرفانه و جهانی هستند. از طرفی، «رویکرد ایدئولوژیکی» دیدگاهی حساس به بافت درباره سواد دارد. در این رویکرد، سواد فعالیتی اجتماعی محسوب می شود که از یک بافت فرهنگی-اجتماعی به بافت فرهنگی-اجتماعی دیگر متفاوت است.از این رو، در چارچوب این رویکرد، سواد مهارتی فنی و جهانی (همگانی) محسوب نمی شود. در این مقاله، رویکرد نظری زیربنای تعریف سواد در تدوین برنامه درسی دو کشور در حال توسعه (اندونزی و سنگال)، چهار کشور توسعه یافته (آمریکا، کانادا، انگلستان، سنگاپور) و در نهایت، در برنامه درسی ایران مطرح و تلاش شده این نکته روشن شود که تدوین برنامه درسی در کشورهای یاد شده تا چه اندازه تحت تاثیر رویکردهای «مستقل از بافت» و «ایدئولوژیکی» قرار گرفته اند.