پایداری شهری و نگرش های اکولوژیکی: ضرورت بسترسازی مشترک برای کاربرد نظریه ها

با شروع هزاره سوم، تخمین زده می شود که تقریبا نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری سکونت یافته باشند، یعنی جاهایی که بیشترین منابع را مصرف و بیشترین ضایعات و آلودگی ها را تولید می کنند. از سالهای 1970 به بعد در مورد اینکه الگوهای فعلی و رایج توسعه از یکسو، و رفتار و عملکرد انسان شهری از سوی دیگر، باعث بروز مشکلات زیست محیطی و اکولوژیک مانند افزایش گرمای زمین و گازهای گلخانه ای، کاهش لایه اوزون، بارش بارانهای اسیدی و دگرگونی های زیستی شده است یک توافق نظر کلی وجود دارد. به همین جهت کنفرانس ریو در سال 1992 با صدور قطعنامه زمین به این نتیجه رسید که چنین الگوی توسعه ای در دراز مدت و بدون تغییرات اساسی، پایدار نخواهد ماند و تغییرات عمده و چرخش در جهت های فعلی باید در جهت رسیدن به توسعه پایدار صورت بگیرد. در این میان نقش شهر و نواحی شهری به طور مستقیم و شهر سازی و ساخت فیزیکی آن به طور غیر مستقیم و سهم آنها در ناپایداری موجود، به سرعت، توجه جدی محافل علمی و حکومتی و سیاستگزاران را به خود جلب کرده است. توصیه ها بر این است که شهرها باید به عنوان نقاط و کانونهای اصلی برای حل مشکلات جهانی و دستیابی به توسعه پایدار مورد نظر و استفاده قرار گیرند.
اما برخی ابهامها و جدلهای تئوریک در مفهوم و چگونگی دستیابی به پایداری شهری وجود دارد. این ابهامها و تضاهای تئوریک می توانند به عنوان خطر بالقوه و یا مانع اساسی در مسیر تحقق توسعه پایدار عمل کنند.
هدف این تحقیق، در نتیجه، جستجوی ریشه های تئوری های زیست محیطی و شرایط اجتماعی اقتصادی که نهایتا منجر به شکل گیری بینش توسعه پایدار گردید می باشد. جستجوی متون علمی و ادبیات تحقیق منجر به دریافت دو تئوری مسلط و عمده در فلسفه اکولوژیک تحت عنوانهای: اکوسنتریسم (طبیعت محوری) و تکنوسنتریسم (فن محوری) شد. این دو بینش در شکل گیری تئوری های بعدی شهرسازی تاثیر زیادی داشته اند.
این تحقیق تلاش دارد تا ریشه های تئوری های معاصر شهر سازی را بر اساس بینش های زیست محیطی و در روشنایی زمینه های اجتماعی اقتصادی آنها مورد ارزیابی قرار دهد تا بستر مناسبی برای درک بهتر و ارزشیابی و قضاوت آنها، هنگامی که در حوزه های شهر سازی و برنامه ریزی های محیطی بکار گرفته می شوند، را فراهم کرده باشد.