مهار درد و التهاب ناشی از تست فرمالین در موش های نر کوچک آزمایشگاهی با عصاره اتانولی زعفران (Crocus sativus) و اجزای آن؛ کروسین و سافرانال

مطالعات نشان داده که عصاره آبی- الکلی زعفران قادر به مهار درد و التهاب ناشی از فرمالین در موش های نر کوچک است. به دلیل تفاوت ترکیب عصاره الکلی با عصاره آبی- الکلی، در این مطالعه اثر عصاره اتانولی زعفران بر درد حاد و مزمن در موش های نر کوچک بررسی شد.

این مطالعه تجربی روی موش های نر نژاد NMRI با میانگین وزنی 20 تا 25 گرم (6 سر در هر آزمایش) انجام شد. داروها 30 دقیقه قبل از تجویز فرمالین 2% استفاده شدند. پس از تزریق فرمالین، پاسخ حیوانات به مدت 60 دقیقه و هر 5 دقیقه یک بار بررسی شد. التهاب در دقیقه 25 به روش غوطه وری در جیوه بررسی شد. داده ها با آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و توکی با SPSS 9.01 تحلیل شد.

عصاره الکلی زعفران در دوز 5 میلی گرم بر کیلوگرم در فاز حاد و در دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم در فاز مزمن اثر ضددرد نشان داد. نالوکسان، دکسترومتورفان و L-NAME اثر عصاره زعفران در فاز حاد و مزمن را مهار نمود. سافرانال در فاز حاد و کروسین در فاز مزمن اثر ضددرد نشان داد. عصاره زعفران (5/2، 5 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم) التهاب را به ترتیب 30%، 66% و 80% مهار کرد، اما سافرانال و کروسین در این مورد اثری نداشتند.

عصاره اتانولی زعفران توانایی مهار فاز حاد درد ناشی از فرمالین را دارد و احتمالا این اثر تا قسمتی ناشی از سافرانال است. تحریک احتمالی مسیرهای وابسته به گیرنده های اوپیوئیدی، NMDA گلوتاماتی و نیتریک اکساید در مهار فاز حاد و مزمن درد دخالت دارند.