نقد و بررسی دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا درباره چگونگی پیدایش نفس انسانی

هم طرازی خوشناسی با خداشناسی در آموزه های دینی، نشان از جایگاه بس رفیع این پدیده شگفت انگیز در نظام خلقت دارد. اصل پیدایش انسان و چگونگی آن، ترکیب نفس و بدن، فنای بدن و بقای نفس و... همواره جزء دغدغه های فیلسوفان موحد و غیرموحد بوده که اهتمام فیلسوفان موحد به مساله نفس انسانی به دلیل اعتقاد به معاد دوچندان است. بیشتر اینان کوشیده اند با تدوین کتاب، رساله و مقاله، در حد توان بشری، حجاب از چیستی و هستی این معمای رازآلوده هستی برکشند. پژوهش حاضر با ارائه دیدگاه های ابن سینا و ملاصدرا درباره چگونگی حدوث نفس انسان کوشیده است در گزارشی تحلیلی- تطبیقی، دو دیدگاهی را که در دو سوی روحانیت و جسمانیت قرار دارند، بررسی، نقد کند و نکات قوت و ضعف آنها را در حد داشته علمی بیان کند. هرچند این دو فیلسوف بزرگ در بسیاری از مسائل نفس، چون تجرد، ماندگاری و... اتفاق نظر دارند، به دلیل گستردگی مباحث نفس، موارد اختلاف آنان نیز فراوان است و بن مایه های اصلی اختلاف نیز برخاسته از مبانی فلسفی آنان است. تعریف نفس، بیان چگونگی حدوث آن از منظر هر دو فیلسوف، دلایل پنج گانه ابن سینا بر حدوث نفس و نقدهای ده گانه ملاصدرا از مباحث مقاله است.