اثرات کاربرد توام ویتامین A و میدان الکترومغناطیسی با فرکانس بسیار پائین (50 هرتز) بر تکامل جوانه اندام حرکتی در رویان جوجه

میدان های الکترومغناطیسی برحسب شدت و فرکانس، اثرات متنوعی را در موجودات زنده القاء می کنند. ویتامین A نیز نقش گسترده ای بر رشد و نمو ارگانیسم های زنده دارد. درتحقیق حاضر اثرات کاربرد توام ویتامین A و میدان الکترومغناطیسی با فرکانس بسیار کم بر رشد و نمو جوانه اندام حرکتی جنین جوجه بررسی شده است.
این مطالعه به روش آزمایشگاهی تجربی روی 30 تخم مرغ نطفه دار نژاد Gallus gallus انجام شد. تخم مرغ ها به طور تصادفی به سه گروه مساوی شاهد، شاهد آزمایشگاهی و تجربی تقسیم شدند. نمونه های گروه تجربی، با یک واحد ویتامین A در ساعت 56 انکوباسیون، تیمار و به مدت سه ساعت در دستگاه مولد میدان الکترومغناطیسی با فرکانس 50 هرتز و شدت 50 گاؤس قرار داده شدند. در روز 12 انکوباسیون، جنین های هر سه گروه خارج، وزن جنین و طول اندام حرکتی تحتانی اندازه گیری گردید. سپس از جنین ها مقاطع بافتی جهت مطالعات میکروسکوپی نوری تهیه و میانگین طول استخوان و طول منطقه استخوان سازی هر دو ساق با استفاده از نرم افزارImag J اندازه گیری و هم چنین شمارش سلول های غضروفی در مناطق اپی فیز و دیافیز ساق انجام شد. اطلاعات حاصله با نرم افزار SPSS-15 آنالیز شد.
میانگین درصدی وزن جنین، طول اندام حرکتی تحتانی، طول استخوان ساق، طول منطقه استخوان سازی ساق و سلول های غضروفی در مناطق اپی فیز و دیافیز ساق گروه تجربی نسبت به شاهد آزمایشگاهی کاهش یافته بود (001/0=p).
استفاده توام ویتامین A و میدان الکترومغناطیسی با فرکانس بسیار کم بر رشد و نمو اثر تاخیری داشته و باعث کاهش وزن جنین، طول اندام حرکتی و تراکم سلول های غضروفی جنین جوجه می شود.