رابطه آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی با پاسخ گویی و شفافیت سازمان ها

طرح مسئله: آگاهی شهروندان موجب رسیدن ایشان به حقی است که جامعه برای آن ها در نظرمی گیرد. مردم علاوه بر حقوق ذاتی که در تحقیقات بسیاری به آن ها اشاره شده است، از حقوق اعتباری نیز برخوردارند؛ در این تحقیق، به برخی از آن ها که با مسئولیت ها و ماموریت های مدیریت شهری مرتبطند، پرداخته می شود. با عنایت به این مهم که در مفهوم شهروندی فعال، شهروند متقاضی مشارکت هدفمند است، چنین ادراک می شود که برای شهروند بودن در کامل ترین معنای آن، باید موثر و فعال بود. این مقاله به بررسی وضعیت شهروندی فعال در جامعه و رابطه آن با شناخت شهروندان از حقوقشان پرداخته و رابطه شهروندی فعال و پاسخ گویی و شفافیت شهرداری را بررسی می کند.
روش انجام تحقیق پیمایشی بوده و بدین منظور، شهروندان 3 منطقه از شهر تهران به مثابه جامعه آماری درنظر گرفته شده و تعداد 381 نفر از آنان به منزله نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 15و لیزرل 53/8 بهره گرفته شده و از آزمون های میانگین یک جامعه آماری، تحلیل واریانس، مقایسه میانگین دو جامعه مستقل، آزمون طرح های تکراری، همبستگی پیرسون و مدل تحلیل مسیر استفاده شد.
یافته های تحقیق حاکی از آن بود که افزایش آگاهی مردم، موجب مشارکت بیش تر آن ها برای ادای تکالیف در امور شهری و توسعه شهروندی فعال می شود، و توسعه شهروندی مشارکت جو و فعال، موجب افزایش شفافیت و پاسخ گویی در عمل کرد شهرداری (یا حداقل شکل گیری چنین ادراکی در شهروندان) می شود.
نتایج نشان می دهند که آگاهی از حقوق شهروندی و مراتب شهروندی فعال در ارتباط با حوزه های گوناگون شهرداری، با یکدیگر تفاوت دارند؛ بنابراین توصیه می شود که شهرداری ها برنامه های اصلاحی خود را با رویکردهای اقتضایی تنظیم نمایند.