کاربرد روش ESAs جهت تهیه نقشه شدت بیابان زایی در بخشی از بستر خشک تالاب هامون (ایران)

بیابان زایی فرایندی است که موجب تخریب و انهدام اکوسیستم های طبیعی گردیده و سبب کاهش تولید بیولوژیک در حد ظهور تخریب خاک می شود. مدل های چندی جهت برآورد میزان تخریب و ارزیابی شدت بیابان زایی ارائه شده است. در این تحقیق سعی شده تا با توجه به شرایط حاکم بر منطقه مدلی را انتخاب کنیم که با شرایط منطقه سازگار باشد. این مدل تحت عنوان MEDALUS می باشد. در این روش به جای میانگین حسابی از میانگین هندسی داده ها استفاده می شود. تحقیقات به عمل آمده در مناطق مختلف نشان داد که میانگین هندسی نتیجه را بهتر ارائه می دهد، لذا در این تحقیق سعی شده ابتدا بر اساس بازدید های میدانی عوامل اصلی موثر بر فرایند بیابان زایی شناسایی شود. این عوامل شامل: اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، ژئومورفولوژی، فرسایش بادی، عوامل مدیریتی و سنگ شناسی می باشند. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق مشخص شد که از این میان عامل اقلیم، مدیریت کاربری اراضی و فرسایش بادی با کسب بیشترین میزان امتیاز به عنوان مهم ترین عامل پیشرفت فرایند بیابان زایی می باشند. هم چنین در برخی از کاربری های اراضی عدم وجود پوشش گیاهی باعث شده تا بادهای شدید منطقه سیستان که به عنوان معروف ترین بادهای ایران به حساب می آیند، بدون هیچ مانعی مسیر خود را پیموده و سطح زمین را مورد فرسایش قرار می دهد. هم چنین نتایج نشان می دهد منطقه مورد مطالعه در طبقه بیابان زایی بحرانی قرار دارد. با توجه به نتایج مشخص می شود که از کل منطقه حدودا 14 درصد، معادل 12273 هکتار در زیر طبقه بحرانی کم، 2/48 درصد، معادل 42251 هکتار در زیر طبقه بحرانی متوسط و 8/37 درصد، معادل 33134 هکتار در زیر طبقه بحرانی شدیدقرار دارد.