بررسی رفتار آشوب در بازار نرخ ارز ایران

تئوری آشوب، راهی جدید برای بررسی روند تغییرات در بازارهای پولی و مالی پیشنهاد می کند و می تواند روندها و الگوهای پنهانی در داده های مالی را که با مدل های مرسوم به دست نمی آید، آشکار کند. از مهم ترین روش های تشخیص آشوب، وجود نماهای مثبت لیاپانوف کوچک و امتحان بعد جاذب است.مقدار مثبت نمای لیاپانوف نشان دهنده ی نرخ متوسط محلی واگرایی (ناپایداری) و آشوبناک بودن فرایند است که با درجه ی آشوبناکی و مدت زمان پیش بینی رابطه ی عکس دارد و منفی بودن آن نشان دهنده ی نرخ متوسط محلی فشرده شدن(پایداری) و غیرآشوبی بودن و قابل پیش بینی بودن فراینددر بلند مدت است. در این تحقیق بعد جاذب و نماهای لیاپانوف در دینامیک های بازسازی شده یک تا ده بعدی بردارهای تعمیم یافته طبق لم محاط سازی تیکنز، برای نرخ برابری ده ارز مختلف برابر ریال ایران از تاریخ05/01/1371 تا 02/3/1386 و هم چنین دو مدل آشوبناک مصنوعی محاسبه شده است.با مقایسه ی نتایج داده های مصنوعی و تجربی پی به وجود درجه ای از قطعیت در داده های تجربی می بریم.ثانیا با توجه به نتایج آزمون ها نتیجه می شود که فرایند حاکم بر بازار نرخ ارز ایران غیر خطی است ونمی توان با روش های خطی آن را پیش بینی کرد.