ارزیابی معیارهای تخصیص در مدلهای مدیریت سیستم مخازن در شرایط کمآبی (مطالعه موردی؛ حوضه کارون)

سدها از جمله سازه های زیربنائی تامین آب به ویژه در دوره های خشکسالی هستند. چنانچه بهرهبرداری از مخازن به صورت بهینه صورت گیرد، اهداف سد به نحو مطلوبی تامین میشود. ولی از آنجاکه بهرهبرداری بهینه از سیستمهای بزرگ منابع آبی، وقتگیر، پیچیده و بعضا دستنیافتنی میباشد، استفاده از روشهایی به عنوان جایگزین مدلهای بهینهسازی که با دقت قابل قبول، امکان رسیدن به جواب مناسب نزدیک به بهینه را داشته باشند، راه حل مناسبی به نظر میرسد. در این تحقیق عملکرد دو مدل شبیهسازی WEAP و MODSIM، با مدل بهینهسازی غیر خطی Lingo، برای یک سیستم تکمخزنه و سپس یک سیستم چندمخزنه در یک دوره خشک مورد بررسی قرار گرفتهاند. برای بررسی نحوه عملکرد مدلها، از مقایسه چند معیار توسعه یافته جهت بیان کارآیی سیستم مخازن استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که در بهرهبرداری تک مخزن چنانچه هدف رسیدن به اعتمادپذیری حجمی مطلوب باشد، میتوان از مدلهای شبیهسازی به جای مدلهای بهینهسازی استفاده نمود. استفاده از مدلهای شبیهسازی منجربه افزایش 38 درصدی معیار کمبود نسبی میشوند، حال آنکه مقدار معیارهای اعتمادپذیری زمانی، برگشتپذیری و آسیبپذیری یک سیستم در مدلهای شبیهسازی اختلاف زیادی (حدود 2 برابر) با مدل بهینهسازی دارند. در بهرهبرداری چند مخزنه نیز، اختلاف اعتمادپذیری حجمی و برگشتپذیری مدلهای شبیهسازی و بهینهسازی به ترتیب 25% و 40% است. در مورد سایر معیارها، اختلاف دو مدل از 300 درصد نیز تجاوز مینماید.