مقایسه ی میزان کورتیزول خون در نوزادان با درد و بدون درد در بخش مراقبت های ویژه: مطالعه ی مقدماتی

پاسخ نوزادان به درد و استرس به سه صورت رفتاری، فیزیولوژیکی و عصبی شیمیایی بروز می کند. تغییرات عصبی شیمیایی به درد، شامل ترشح و آزاد شدن هورمون ها و موادی همانند کورتیزول، انسولین، اندورفین و کاتکولامین ها است. مطالعه ی حاضر، با هدف مقایسه ی میزان کورتیزول در نوزادان ترم با درد و بدون درد انجام شد.
در این مطالعه ی مقدماتی در سال 1389، سی نوزاد بستری در بخش مراقبت های ویژه ی نوزادان بیمارستان بقیه ا... (عج) به دو گروه پانزده تایی با و بدون درد تقسیم شدند. سپس میزان کورتیزول خون حین روند دردناک خون گیری اندازه گیری شد. وجود درد یا عدم وجود آن، با استفاده از مقیاس درد نوزادان و شیرخواران (NIPS) بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون آماری من ویتنی و ضریب هم بستگی اسپیرمن و نرم افزار SPSS17 استفاده شد.
نتایج نشان داد که میانگین سطح کورتیزول در دو گروه از لحاظ آماری تفاوت معنی دار ندارد (05/0 p>)؛ اما میان نمرات NIPS و سطح کورتیزول در کل جامعه ارتباط مستقیم و معنی دار وجود داشت (337/0 r= و 05/0 p<).
با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می رسد که کورتیزول خون معیار مطمئنی برای بررسی وجود درد نیست. ولی باید توجه داشت که، برای اندازه گیری سطح کورتیزول و تعیین ارتباط و تغییرات آن با درد، زمان انجام نمونه گیری و توجه به ریتم ترشح این هورمون در 24 ساعت شبانه روز، توجه به سن نوزادان و شرایط جسمی آن ها بسیار مهم است.