نگاه حزین لاهیجی به شاعران در اصناف شعر

حزین لاهیجی از علمای برجسته و شاعران پر آوازه سده دوازدهم هجری است که دست روزگار او را از زادگاهش اصفهان در شهرها و بلاد مختلف گرداند و پس از طی سفرهای پرمخاطره به هند رسید و در پایان عمر در شهر بنارس سکنی گزید و در همین شهر چشم از جهان فرو بست.
وی در زمینه های گوناگون علوم روزگار خویش از قبیل: فقه، منطق، فلسفه، و... آثار زیادی را تالیف کرده و مجموعه اشعاری که متجاوز از دوازده هزار بیت است از خود به یادگار گذاشته است. تعداد ادبیات او را تا سی هزار و پنجاه هزار نیز گفته اند. وی آخرین ستاره تابناک سبک هندی در غزل فارسی است.
حزین با توجه به اشراف به اصناف شعر و بررسی و غور در دیوانهای مهم شاعران بزرگ و تاثیرپذیری و استقبال از آنها، گاهی به نقد و بررسی آنها نیز پرداخته و به پرسشهایی که در حوزه شعر از او میشده پاسخ میگفته است. بنابر این نام برخی از شاعران به صورتهای گوناگون در دیوانش انعکاس یافته است. نام دسته ای از شاعران، ضمن تضمین بیت یا مصرع یا ابیاتی آمده است. نام برخی از آنها در مطاوی مفاخره های شاعرانه و تحسین اشعار آنها و گروه دیگر در استقبال و احیانا معارضه با آنها، اشاره شده و گروهی نیز در قطعات و مثنوی هایی که از آنها متاثر شده است از قبیل سنایی، سعدی، نظامی ظهور یافته اند. حافظ، سعدی، مولوی، نظیری، سنایی، خاقانی، انوری، قاسم انوار، بابا فغانی و... از آنهایند. این مقاله به بررسی و نشان دادن مواردی از موضوع یاد شده میپردازد.