بررسی تاثیر پارامتر پیوستگی منافذ و ارائه مدلی برای پیش بینی هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک

هدایت هیدرولیکی غیراشباع از جمله ویژگی های هیدرولیکی خاک بوده که از یک سو در بسیاری از مطالعات انتقال آب و املاح به کار برده می شود و از سوی دیگر اندازه گیری مستقیم آن بسیار وقت گیر و پرهزینه است. در این مطالعه به منظور بررسی تاثیر پارامتر پیوستگی منافذ در مدل هدایت هیدرولیکی غیراشباع بوردین- بروکز- کوری از تعداد 59 نمونه خاک جمع آوری شده از بانک اطلاعاتی GRIZZLY استفاده گردید. این بانک اطلاعاتی شامل نمونه خاک هایی از ایالات متحده آمریکا، اسپانیا، هلند و فرانسه و... بوده که توسط هاورکمپ و همکاران (1997) جمع آوری شده است. ابتدا با انجام تحلیل حساسیت، پارامترهای حساس مدل بوردین- بروکز- کوری تعیین شدند. سپس، به منظور بررسی تاثیر پارامتر پیوستگی منافذ مقادیر مختلف این پارامتر شامل3، 2، 1، 5/0، صفر، 5/0-، 1- و 2- در پیش بینی هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحلیل حساسیت مدل بوردین- بروکز- کوری نشان داد که مدل حساسیت بیشتری نسبت به دو پارامتر رطوبت اشباع و شاخص توزیع اندازه خلل و فرج خاک دارد. این در حالیست که این مدل نسبت به دو پارامتر پیوستگی منافذ و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک حساسیت کمتری دارد. همچنین پارامترهای آماری محاسبه شده در پیش بینی هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک همچون مجموع قدرمطلق خطاها (SAE)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب آکائیک (AIC) و ضریب همبستگی هم شیبی (rc) نشان دادند که خطای مدل بوردین- بروکز- کوری به ازای مقدار 2 برای پارامتر پیوستگی منافذ از سایر مقادیر آن کمتر می باشد. نتایج همچنین نشان داد که پارامتر پیوستگی منافذ با توان مدل بوردین- بروکز- کوری با R2=0.96 به صورت خطی همبستگی دارد. بر این اساس، پارامتر پیوستگی منافذ از مدل بوردین- بروکز- کوری حذف و مدل تجربی جدیدی به منظور پیش بینی هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک توسعه و با استفاده از 33 نمونه خاک بانک اطلاعاتی UNSODA مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده بهتر از مدل بوردین- بروکز- کوری (با یک پارامتر بیشتر) هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک را پیش بینی می نماید.