غربالگری هپاتیت C در مراکز گذری استان اصفهان: توصیف یک تجربه

هپاتیت C یکی از معضلات بهداشتی جهان به حساب می آید که اصلی ترین عامل خطر آن اعتیاد تزریقی است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع سرمی هپاتیت C و عوامل مرتبط در معتادین تزریقی مراکز گذری طراحی و اجرا شد.
در این مطالعه، که به شیوه ی تلفیقی (Triangulation) در جمع آوری اطلاعات، روش و تحلیل یافته ها انجام شد، با برگزاری 5 جلسه ی گروهی (Focus group) نیمه ساختار یافته با طرح سؤالات باز، جنبه های مختلف طرح غربال گری مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. نمونه گیری از نوع غیراحتمالی هدفمند در جمعیت معتادین تزریقی یا دارای سابقه ی تزریق مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز گذری (Drop in Center یا DIC) استان اصفهان به طور داوطلبانه با تکمیل پرسش نامه ی استاندارد شده و خون گیری انجام گردید. نمونه های خون از نظر آنتی بادی ضد هپاتیت C (HCV-Ab) به روش الیزا آزمایش شد.
در 7 مرکز گذری دولتی مشتمل بر 4 مرکز وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و 3 مرکز وابسته به اداره ی بهزیستی، 1581 معتاد تزریقی یا دارای سابقه ی اعتیاد تزریقی عضویت داشتند. در این مطالعه 539 نفر (34 درصد جمعیت هدف) وارد مطالعه شدند که 250 نفر از آن ها (1/47 درصد) از نظر آنتی بادی ضد هپاتیت C مثبت بودند و از این نظر تفاوتی بین زنان و مردان وجود نداشت. فاکتورهای اصلی مؤثر ناشی از تجربیات و مشاهدات محققین عبارت از دستمزد نمونه گیری، مشکل بیمه ی حرفه ای، مشکلات پرسش گری و خون گیری و محدودیت زمانی بود.
این مطالعه تجربه ی موفقی برای استفاده ی دیگر محققین و مسؤولین امر سلامت برای انجام مطالعه مشابه یا تدوین پروتوکل های کاهش آسیب می باشد.