بهینه سازی سیستم فازی توسط الگوریتم ژنتیک و کاربرد آن در برآورد میزان هوادهی بعد از دریچه های مجاری تخلیه کننده تحتانی

یکی از مهم ترین سازه های جانبی سدها، مجاری تخلیه کننده تحتانی است که برای کنترل حجم آب مخزن سد، تنظیم حقابه پایین دست و تخلیه رسوبهای پشت سد به کار می رود. کاویتاسیون یکی از مهم ترین مشکلات این سازه ها به ویژه پس از دریچه های تخلیه کننده تحتانی است. تزریق هوا به جریان توسط هواده های مستقر بعد از دریچه ها یکی از بهنرین روش های شناخته شده برای کنترل کاویتاسیون است. به دلیل پیچیدگی های شرایط جریان در ناحیه تبدیل جریان تحت فشار به سطح آزاد، تخمین میزان هوادهی، مگر با ساخت مدل مقیاس شده، معمولا با خطای زیادی همراه است. در دهه های اخیر نتایج کاربرد سیستم های هوشمند در مسائل مختلف که سیستم فازی یکی از مهم ترین آنها است، نشان دهنده قابلیت بالای آنها در مدل سازی سیستم های غیرخطی بوده است. کاربرد سیستم فازی و اصلاح آن به کمک الگوریتم ژنتیک و بهینه سازی براساس داده های آزمایشگاهی، یکی از روش های موثر در مسائل غیرخطی شناخته شده است. در مقاله حاضر از مدل طراحی شده بر مبنای الگوریتم ژنتیک- فازی در پیش بینی فرایند هوادهی در پایین دست دریچه های تخلیه کننده تحتاتی سدها بر اساس داده های آزمایشگاهی استفاده شده است. در ساخت مدل، حدود 243 داده شامل اطلاعات هوادهی جمع آوری شده از مدل های تخلیه کننده تحتانی سدهای ایران و مجرای تحتانی سد فولسوم استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از قابلیت بالای این سیستم در تخمین هوادهی در مجاری تخلیه کننده در مقایسه با روابط تجربی معمول است.