نگرشی تحلیلی بر اقدامات صاحب مهذب الدین علی دیلمی (از وزرای ایرانی دربار سلاجقه روم)

صاحب مهذب الدین علی دیلمی، یکی از وزرای ایرانی دربار سلاجقه روم بود که طی دوران وزارتش بین سال های 637 تا 642ه.ق یعنی در دوران سلطنت سلطان غیاث الدین کیخسرو دوم اقداماتی مهم و اساسی انجام داد. یکی از مهم ترین این اقدامات، تلاش های پیگیرانه وی جهت بهبود روابط دولت سلجوقیان روم با مغولان مهاجم به قلمرو این دولت بود. نوشتار حاضر بر آن است تا در گام نخست به معرفی این وزیر کاردان ایرانی پرداخته و پس از بیان چگونگی ورود وی به قلمرو سلاجقه روم و دربار آنان، روند رشد و ترقی اش از مستوفی گری تا وزارت را یادآور گردد. دومین گام نیز شرح اقدامات اساسی وی در دوران وزارت است. البته لازم به ذکر است که نگارنده این نوشتار، پیش از پرداختن به معرفی و شرح اقدامات صاحب مهذب الدین، مختصری درباره منابع سلاجقه روم و همچنین چگونگی استیلای این حاکمان بر سرزمین آناتولی را به ضرورت و جهت آشنایی بیشتر با این دولت آورده است.این تحقیق بر آن است تا با ارائه یک چشم انداز تاریخی به چگونگی ترقی این وزیر ایرانی در دربار سلاجقه روم بپردازد.