بررسی تاثیر فاضلاب کارخانه صابون سازی خرمشهر بر کیفیت آب رودخانه کارون و رهکرد

پساب تولیدی کارخانه صابون سازی خرمشهر، به عنوان بزرگترین و پیشرفته ترین کارخانه تولید صابون و گلیسرین ایران، با ظرفیت تولید روزانه 100 تن چیپس صابون و 14 تن گلیسرین از کانالی مستقیما به رودخانه کارون تخلیه می شود. برای بررسی پارامترهای فیزیکوشیمیایی آب و پساب کارخانه با توجه به امکانات موجود، نمونه برداری از 3 ایستگاه، به ترتیب در 50 متری بالا دست محل تخلیه پساب کارخانه، 50 و 500 متری پایین دست محل تخلیه پساب به همراه پساب خروجی و در 10 ماه متوالی از مهر 1385 تا تیر 1386 در ظروف نمونه برداری ون دورن (Van dorn) صورت پذیرفت. مقایسه نتایج اندازه گیری این فاکتورها با استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست ایران نشان داد که میزان COD، BOD و کلرید پساب خروجی با میانگین هایppm 1310،ppm 8/196 و ppm 9/4042 از حداکثر مجاز استاندارد بیشتر است. طبقه بندی ایستگاه های مطالعاتی براساس نظام شاخص کیفیت آب (WQI) نیز نشان داد که ایستگاه های اول، دوم و سوم و پساب کارخانه با متوسط شاخص کیفیت سالیانه 63/54، 29/40، 71/45 و 32/24 به ترتیب در رده های متوسط، بد و بسیار بد قرار می گیرند. بررسی های آماری روی نتایج نمونه برداری از ایستگاه های مطالعاتی نشان دهنده آن است که ورود پساب کارخانه در بین ایستگاه ها طی ماه های نمونه برداری در سطح اطمینان 95% از لحاظ فاکتورهای BOD،COD نیترات، فسفات و بی کربنات با اختلاف معنی دار همراه است و مشخص شد که پساب خروجی کارخانه با توجه به حجم آبگذر رودخانه و دبی فاضلاب خروجی موجب تغییراتی در کیفیت آب رودخانه شده است. بررسی روند تغییرات مبین افزایش بسیاری از فاکتورها در ایستگاه دوم و کاهش قابل ملاحظه ای در ایستگاه سوم بوده که گویای توان خودپالایی رودخانه کارون می باشد.