تاثیر تنش شوری بر اجزای عملکرد و روغن بذر ماریتیغال (‎Silybum marianum (L.) Gaertn. ‎)

ماریتیغال یک گیاه یک ساله یا دوساله بومی مناطق مدیترانه ای است که در شمال و جنوب ایران پراکنش دارد. بذر ماریتیغال مقدار زیادی (تقریبا) 20 درصد روغن دارد که در درمان زخم، سوختگی و آسیب کبدی کاربرد دارد. شواهد نشان می دهد که تنش هایی نظیر شوری می تواند رشد و نمو گیاهان و میزان روغن را در گیاهان دارویی تحت تاثیر قرار دهد. هدف از مطالعه ی حاضر بررسی اثر تنش شوری بر برخی صفات رشدی و عملکرد دو رقم گیاه ماریتیغال ( Silybum marianum (L.) Gaertn) می باشد.
روش تحقیق: در این تحقیق، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در شش سطح شوری (09/1 (شاهد)، 3، 6، 9 ،12و 15 دسی زیمنس بر متر) و دو رقم بومی اهواز و آلمانی بر روی گیاه ماریتیغال انجام شد.
نتایج و بحث: نتایج نشان داد که در مقایسه با گیاهان شاهد، هر دو رقم تا شوری 9 دسی زیمنس بر متر به خوبی رشد کردند اما صفات رشدی نظیر تعداد کاپیتول در هر گیاه، قطر کاپیتول ساقه اصلی و عملکرد بذر و اجزای عملکرد در شوری های بالاتر از 9 دسی زیمنس بر متر در هر دو رقم کاهش یافت. مقدار روغن بذر نیز در شوری های بالاتر از 9 دسی زیمنس بر متر کمی کاهش یافت.
توصیه کاربردی/صنعتی: نتایج نشان داد که هر دو رقم گیاه ماریتیغال می توانند تا شوری 15 دسی زیمنس بر متر را تحمل کرده و تولید بذر نمایند اما حداکثر عملکرد بذر در شوری 9 دسی زیمنس بر متر بوده است. کاشت ماریتیغال در خاک های کمتر حاصل خیز و با شوری متوسط (dS/m 0/9≤) برای جلوگیری از فرسایش خاک و نیز تولید بذرهایی با ارزش دارویی و خوراکی، اهمیت دارد.