بررسی سطح سرمی عوامل بیوشیمیایی متابولیسم آهن و نسبت تری گلیسرید به کلسترول HDL در بیماری شریان کرونری

افزایش میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی- عروقی (Cardio vascular disease یا CVD) به یک معضل اصلی سلامت عمومی تبدیل شده است، به گونه ای که هر سال میلیاردها دلار صرف درمان این گونه بیماری ها می شود. شواهد اپیدمیولوژیکی بسیاری وجود دارند که نشان می دهد آهن عامل مهمی در پیشرفت آتروسکلروز است. با این وجود مکانیسم تحریک آتروژنز توسط آهن هنوز مبهم می باشد؛ ولی اعتقاد بر این است که ممکن است نقش کاتالیتیک آهن در پراکسیداسیون لیپید عامل مهمی در تشکیل ضایعه آتروسکلروز باشد.

سطح سرمی فریتین، ترانسفرین و نسبت تری گلیسرید به لیپوپروتئین با وزن سنگین (TG/HDL-c)، در 140 بیمار مذکر با سن بیشتر یا مساوی 45 سال که جهت انجام آنژیوگرافی مراجعه نموده بودند، اندازه گیری شد. افراد بر اساس نتیجه ی آنژیوگرافی خود به دوگروه مورد (با گرفتگی بیشتر و مساوی 75 درصد در حداقل یکی از عروق کرونر) و شاهد (با گرفتگی کمتر از 75 درصد) تقسیم شدند.

میانگین غلظت ذخایر آهن در گروه مورد نسبت به گروه شاهد، بالاتر بود. فریتین گروه مورد و شاهد به نرتیب 99 ± 8/129 و 75 ± 7/107 نانوگرم در میلی لیتر و ترانسفرین در دو گروه به ترتیب 9/53 ± 8/288 در مقابل 9/58 ± 285 میکروگرم در دسی لیتر بود. هر چند تفاوت این دو شاخص از نظر آماری معنی دار نبود اما با تعدیل مشخصات زمینه ای این تفاوت در مورد فریتین معنی دار گردید (05/0 > P). پس از طبقه بندی میزان فریتین در سه Quintile (126 Q1 ≤، 233 ≥ Q2 > 126،233 < Q3) و کنترل اثر مخدوش کننده ها، رابطه ی فریتین با تعداد عروق درگیر معنی دار نبود. همچنین نسبت TG/HDL-cدر گروه مورد بالاتر بود اما اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود، (05/0 < P).

یافته های ما نشان داد که فریتین، هموگلوبین و TG/HDL-c می توانند شاخص های تشخیصی مهمی در میزان پیشرفت آترواسکلروز عروق کرونری باشند، اما از مقدار فریتین نمی توان به عنوان یک شاخص پیش آگهی در تعیین تعداد عروق درگیر استفاده نمود.