مقایسه ی کنترل درد توسط بیمار در دو روش وریدی و اپیدورال در افراد تحت عمل جراحی تعویض مفصل هیپ یا زانو

پاسخ های فیزیولوژیک به شدت درد و ترومای جراحی بر تمام ارگان ها اثر سوء می گذارند و می توانند عوارض خطرناکی را برای بیمار ایجاد کنند. کنترل درد یکی از اهداف اولیه در مدیریت بیماران است و روش های متعددی برای کنترل درد وجود دارد. روش آنالژزی با کنترل بیمار (PCA یا Patient-controlled analgesia) روشی است که جهت کنترل درد در سال های اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، مقایسه ی کنترل درد توسط بیماران در دو روش وریدی و اپیدورال بود.
این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی و به صورت دوسوکور بود که بر روی 60 بیمار 40 تا 80 ساله که به صورت Elective کاندید عمل جراحی آرتروپلاستی هیپ و زانو بودند، انجام شد. این بیماران دارای ASA (American Society of Anesthesiologists) 1 تا 3 بودند که به صورت تصادفی در 2 گروه قرار گرفتند. برای گروه اول مورفین به روش داخل وریدی و در گروه دوم ترکیب بوپی واکایین و فنتانیل از طریق اپیدورال انجام شد. علاوه بر این، در گروه اول نرمال سالین دارونما از طریق کاتتر اپیدورال و در گروه دوم نرمال سالین دارونما از طریق ورید قرار دادیم. در هر دو روش کنترل توسط خود بیمار انجام شد. پس از جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه، داده ها با استفاده از آزمون های Student-t، Repeated measures ANOVA، Mann-Whitney و 2χ مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
شدت درد در 12 و 24 ساعت بعد از عمل در گروه اپیدورال (ترکیب بوپی واکایین و فنتانیل) (71/1 ± 62/1) نسبت به گروه وریدی (مورفین) (71/1 ± 62/1) به طور معنی داری بیشتر بود. همچنین میزان رضایتمندی در گروه وریدی بیشتر بود. سطح هوشیاری در گروه وریدی در 12 ساعت بعد از عمل پایین تر از گروه اپیدورال بود (05/0 > P). 31 درصد از بیماران در گروه اپیدورال و 1/7 درصد در گروه وریدی خارش داشتند که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (05/0 > P). فشار خون در زمان 6 ساعت در گروه وریدی از 22 ± 132 به 23 ± 111 افت پیدا کرد که این کاهش از نظر آماری معنی دار بود (05/0 >P).
کنترل درد توسط بیمار در روش وریدی بهتر از روش اپیدورال انجام می شود. اگر چه افت سطح هوشیاری در روش وریدی بیشتر از روش اپیدورال است، اما شاید این افت مربوط به تفاوت داروی مصرفی باشد. احتمال می رود بالا بودن رضایتمندی در روش وریدی ناشی از کنترل بهتر درد در این روش باشد. به نظر می رسد کنترل درد در روش وریدی برای بیماران بیشتر از روش اپیدورال امکان پذیر است.