فهرست مطالب
فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی
سال ششم شماره 4 (زمستان 1394)
- تاریخ انتشار: 1395/01/19
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-27
با توجه به اهمیت بازار و نقش هنجارها و ارزش ها در کنترل آن در تحقیق حاضر به بررسی برخی متغیرهای اجتماعی موثر بر هنجارهای اخلاق اقتصادی بازار پرداختیم. براین اساس از طریق پیمایش تعدادی نمونه از بازاریان تهران به صورت تصادف انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. امروزه فرد گرایی خودخواهانه و عقلانیت ابزاری در بازار تهران افزایش و در مقابل اعتماد متقابل و خاص گرایی موثر بر پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی کاهش یافته است. تغییر در ساختار نهادی بازار تهران موجب شده تا اخلاق اقتصادی کمرنگ و در نتیجه محیط اقتصادی بازار از ثبات کم تری برای بازاریان برخوردار شود.همچنین یافته ها نشان داد که «تغییرات ارزشی» با «تغییرات در پایبندی به هنجارهای اقتصادی» رابطه متوسط دارد (265/0). رابطه ی بین «تغییرات خاص گرایی» و «تغییرات پایبندی به هنجارهای اقتصادی» نیز نشان دهنده ی تغییری نسبتا قوی (425/0) و معنی دار هر دو متغیر در جهت مستقیم است. به این معنا که هر چه «تغییرات خاص گرایی» بیشتر شده،«تغییرات پایبندی به هنجارهای اقتصادی» نیز افزایش نشان داده است اما «تغییرات در فردگرایی خودخواهانه» از هر دو متغیر مذکور قوی تر (673/0-) عمل کرده است. یعنی «تغییرات پایبندی به هنجارهای اقتصادی» به «تغییرات فردگرایی»، عکس العمل قوی تری نشان می دهد.
کلیدواژگان: هنجار، فردگرایی، بازارتهران، ارزش، خاص گرایی، اخلاق اقتصادی -
بررسی رابطه جهت گیری ارزشی مدرن با هویت دینی و مقایسه جنسیتی آن / مورد مطالعه: دانش آموزان متوسطه شهر مرودشتصفحات 29-56
در سالهای اخیر چگونگی رابطه و نسبت مدرنیته و دین از مهمترین بحث ها و چالش های فکری و سیاستگذاری اندیشمندان و مدیران جامعه ایرانی بوده است. اما بیشتر این بحث ها در سطح تحلیل های نظری بوده و به صورت تجربی این رابطه کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. مقاله حاضر، با روش پیمایشی و بر اساس نظریه های بک فورد و گیدنز، به بررسی رابطه جهت گیری ارزشی مدرن با هویت دینی دانش آموزان متوسطه شهر مرودشت، به تفکیک جنس، پرداخته است. روش نمونه گیری، روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای بوده است. بر اساس نتایج تحقیق میانگین نمره جهت گیری ارزشی مدرن و هویت دینی دختران در هر سه بعدعاطفی، اعتقادی و عملی بالاتر از میانگین نمره پسران و معنی دار بوده است. همبستگی جهت گیری ارزشی مدرن با ابعاد اعتقادی و احساسی هویت دینی منفی و معنی دار بوده؛ اما همبستگی آن با بعد عملی و کلی هویت دینی معنی دار نبوده است. تفاوت جنسیتی هویت دینی پس از کنترل تاثیر متغیر جهت گیری ارزشی مدرن نیز معنی داربوده است. در کل بر اساس نتایج تحقیق به نظر می رسد، بر خلاف مفروضات رایج نظریه دنیوی شدن، رابطه بین جهت گیری ارزشی مدرن و هویت دینی، حداقل در بین پاسخگویان این تحقیق، نوعی رابطه تقابلی نبوده است.
کلیدواژگان: جهت گیری ارزشی مدرن، هویت دینی، جنسیت، دانش آموزان متوسطه، مرودشت -
صفحات 57-83
در این مقاله با در نظر گرفتن ماهیت سه گانه فرهنگ ایران (فرهنگ ایرانی، اسلامی و غرب) با روش توصیفی تحلیلی به بررسی و بازخوانی آرای سروش، شریعتی و رجایی که به این سه وجه قائل هستند، پرداخته می شود تا در ارائه رویکرد تلفیقی متوازن به فرهنگ ایران، مورد استفاده قرار گیرند. دیدگاه شریعتی تاکید بر شناخت آگاهی بخش از اسلام و همراهی آن با عشق و عمل، بهره وری آگاهانه از غرب و نه تقلید کورکورانه، شناخت سنت با دیدی تاریخی و نقد و تحلیل آن و تدوین ایدئولوژی اسلامی تاسیسی و استقراری به پشتوانه اجتهاد و امر به معروف و نهی از منکر، دیدگاه سروش در زمینه اسلام تحقیقی به جای اسلام تقلیدی، بهره وری از فقه پویا و دیدگاه رجایی در زمینه چگونگی تلفیق این عناصر و پرهیز از فروکاستن آنها به دیگری در شکل گیری رویکرد تلفیقی متوازن نقش اساسی ایفا می نماید. این رویکرد که در برابر رویکرد تلفیق افتراقی و نامتقارن قرار داد؛ به نسبتی متوازن و مکمل بین جنبه ایرانی، اسلامی و غربی فرهنگ ایران اشاره دارد و طی مراحل واکاوی(تجسسی تاریخی در ابعاد مختلف فرهنگ ایران) ، سنجش (شناخت نقاط قوت و ضعف) و بازسازی شکل می گیرد.
کلیدواژگان: فرهنگ، فرهنگ ایران، فرهنگ اسلامی، فرهنگ غرب، رویکرد تلفیقی -
صفحات 85-117
در این تحقیق با بهره گیری از نظریه های جامعه شناسی بر اساس رویکرد پیش جامعه شناسی و مدرن عوامل اجتماعی موثر بر نحوه نگرش والدین به دوران کودکی در شهر اصفهان با تاکید بر ساخت قدرت در خانواده موردبررسی قرارگرفته است؛ مسئله اصلی در این تحقیق تحلیل عوامل اجتماعی است که در تشکیل و ساخت نحوه نگرش والدین به دوران کودکی موثرند و همچنین توجه به روابط خانوادگی و کارکردهای آن می تواند راهکارهایی را برای مطلوب نمودن این نحوه نگرش در جامعه امروز ارائه نماید.این مطالعه به شیوه پیمایشی بر روی 384 نفر زن و مرد و با استفاده از تکنیک پرسشنامه داده های مورد نیاز از مناطق 14 گانه شهر اصفهان را جمع آوری و تحلیل داده ها با استفاده از روش های مختلف آماری صورت گرفته است.نتایج به دست آمده حاکی از آن است که متغیرهای «نوگرایی»، «میزان کنترل اجتماعی» و«رسانه» به ترتیب دارای بیشترین تاثیر مثبت معنی دار و عامل «ساخت قدرت در خانواده» نیز دارای تاثیر منفی و معنی داری بر روی نحوه نگرش به دوران کودکی در جامعه مورد مطالعه بوده اند و نگرش به دوران کودکی در بین پاسخگویان در مناطق 14 گانه شهر اصفهان تقریبا نگرشی تلفیقی و میانه می باشد.
کلیدواژگان: کودک، دوران کودکی، ساختار قدرت خانواده، نگرش والدین به دوران کودکی -
صفحات 119-151
مرزها به عنوان زمینه هایی برای کنش های انسانی، زندگی روزمره مردمان مناطق مرزی را به شدت تحت تاثیر قرار داده و تجربیات ویژه ای را در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برای مردمان ساکن در این مناطق رقم زده اند. ادراک مفهوم مرز برای مردمان منطقه مرزی همراه با درگیری با چنین وضعیت هایی است و با توجه به این نوع تجربیات است که ادراک آن ها از زندگی شکل می گیرد. هدف این پژوهش این است تا با استفاده از پارادایم تحقیق پدیدارشناسی تفسیری به بررسی معانی و ادراکات مردمان شهر نوسود از زندگی در منطقه مرزی پرداخته و چگونگی زندگی مرزنشینی را در بیناذهنیت های آن ها بررسی کند. واحدهای نمونه در این پژوهش با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند که پس از انتخاب 33 مصاحبه شونده، حجم نمونه به اشباع رسید. تکنیک گردآوری داده ها در این پژوهش، مصاحبه های عمیق-ساختارنیافته، مشاهده مشارکتی و یادداشت های میدانی بوده اند. در نهایت با استفاده از روش تحلیل داده ها بر مبنای طرح ون مانن، شش تم اصلی برای بیان تجارب زیسته مردمان منطقه مرزی شهر نوسود و نحوه معنایابی آنها، از داده ها بیرون کشیده شدند. تم های اصلی در این پژوهش شامل: «در مرکز سیکل دلهره و اضطراب بودن(به واسطه شرایط اضطراب زا احاطه شدن)»، «کنترل نداشتن بر اوضاع و احساس سردرگمی»، «از مرکز توجهات دور بودن(احساس فراموش شدگی)»،«درگیر بودن با نگرش های عمومی»،«استراتژی های سازگاری»، «تلاش برای فهم عوامل اثر گذار» می شوند.به طور کلی، یافته های این پژوهش بیانگر این است که تجربه زندگی مرزنشینی برای شرکت کنندگان در این پژوهش، از تفاوت های فرهنگی و زبانی که چالش ها، مشکلات و نگرانی ها را تشدید می کنند، الهام می گیرد. وارد شدن این عناصر در گستره معانی پاسخ گویان موجب می شوند تا مشکلات و نگرانی ها این امکان را پیدا کنند که در موقعیتی دیگر مطرح شوند. پاسخ گویان در تلاش برای فهم مشکلات و سختی های زندگی شان معنای جدیدی به آن ها می دهند و از این طریق روابطی را بین خود و دیگران شکل می دهند که در نهایت مرزهای هویت قومی آن ها را بازنمایی می کنند.
کلیدواژگان: مرز، مرزنشینی، فضا، پدیدارشناسی تفسیری، نمونه گیری هدفمند، مصاحبه عمیق ساختارنیافته -
صفحات 153-188
این مقاله، با طرح کردن مفهوم تازه «برون ایستادگی» در مطالعات مخاطب شناسی رسانه ای، به دنبال آن بوده است که چرایی برون ایستادگی رسانه های دولتی ایران -ترک آگاهانه و پرهیز عامدانه از مصرف رسانه های دولتی- را مورد مطالعه قرار دهد.
این مقاله، با بهره گیری از روش شناسی تحلیل کیفی تعاملی(IQA) و با استفاده از ابزار مصاحبه های عمقی و مصاحبه گروه کانونی، پس از انجام 29 مصاحبه عمقی انفرادی، اشباع نظری را حاصل نموده، و با انجام سه مصاحبه ی گروه کانونی در گونه های مختلف برون ایستادگان اعتراض-مقاومت، برون ایستادگان سرگرمی خواه ناراضی و برون ایستادگان ابتذال، نموداری تعلیلی از محرک ها و پیامدهای سیستم برون ایستادگی، بر مبنای معانی ذهنی اظهارشده ی نمونه های مورد مطالعه را ارائه می دهد.
پس از شناسایی 55 مفهوم در چرایی برون ایستادگی در گام مصاحبه های عمقی انفرادی، این مفاهیم در مصاحبه های گروه کانونی هر گونه ی برون ایستادگی مورد بحث های کانونی تفصیلی قرار گرفت و بر مبنای آن، نمودار شماتیک تعلیل برون ایستادگی در قالب نمودار های SID ترسیم و ارائه گردیده است.
نتایج حاصل از تحلیل کیفی تعاملی در مصاحبه های عمقی انفرادی و سه مصاحبه ی گروه کانونی، نشان می دهد که دستیابی به آرامش اصلی ترین عنصر پیامدی سیستم برون ایستادگی و پرهیز از ایدئولوژی، اصلی ترین مفهوم محرک سیستمی در میان برون ایستادگان است.کلیدواژگان: برون ایستادگان، رسانه های دولتی، مخاطب شناسی، تحلیل کیفی تعاملی
-
Pages 1-27
in the present study we explore some social variables affecting market economic. Through the survey a number of examples of Tehran bazaar randomly selected and interviewed. Results show that in the old bazaar, a lack of integration to the norms of the contract followed the severe punishments. Damage of non-compliance with ethical norms in economic activity or "economic ethics are most of its profits, so the possibility of fraud and other acts contrary arrive the least possible. In such a social environment, economic exchanges accepted very easy and the cost was minimal. Today selfish individualism and instrumental rationality have increased in Tehran market and mutual trust and adherence to norms of morality had declined. Changes in the institutional structure of the market in Tehran have led to weak economic ethics and the market as a result of the economic environment of stability is less important for merchants. The results showed that the "value change" and "change in adherence to the norms of economic" have an average relationship. The relationship between "specific change-oriented" and "adherence to the norms of economic change" is fairly strong. Whatever "change particularisms" is more, "adhere to the norms of economic change" has also increased, but "changes in selfish individualism" has been stronger of both the variable.
Keywords: Norm, individualism, Tehran Bazaar, value, economic ethics -
Pages 29-56
In Iran society, one of the most political and scientific discussions, challenges and worries of policymakers, managers and social scientists related to the mutual relation between modern Orientation (modernity) and Islamic values. But, almost all of these discussions are done on the theoretical and analytical level and the empirical relationship between modernity and religion has less studied. Giving above conditions, the present study with aid of survey method and on the base of Bekford and Giddens,s theories has investigated the effect of modern value orientation on the religious identity of girl and boy students of high school in Marvdasht town. The sampling method was multistage clustered sampling one. The results of the research showed that the girls have been more faithful than the boys to religion in all the three aspects of religious identity (emotional, ideological and functional). Also, the average of the modern valuing orientation grades is higher in the girls than sons. On the base of the results of the research it could be said that the relationship between modern value orientation and religious identity, at least in searched population, is not an opposite one.
Keywords: modern value orientation, religious identity, high school students, Marvdasht, gender -
Pages 119-151
Borders, as a background for human actions, affect the people's life in their proximity. Borders impose a certain kind of an experience in the economic, cultural, social and political aspects of resident's life.it is under these situations that Impression of "The Border" for these people, begins to form, and the perception of "The Life of borderer" constitutes.The goal of this survey_ which take place in Hermeneutic phenomenological paradigm _is comprehending of Paveh people perceptions of living in a frontier's vicinity and their inter-subjective meaning of this phenomenon.The sample for this survey has been chosen by purposive sampling and came to theoretical saturation by the 33rd responder. The technique of data gathering was Unstructured in-depth interview And finally by using van mahnen's method for analyzing data, we extracted nine general themes about the lived-experience of Paveh people in borderline proximity and their sense-making of this experience. These themes are; "being in center of anxiety (because of anxious situations)", "confusing feeling", "unstableness and unexpectedness"," being far away from center of attention (oblivion feelings)", "positive aspects", "adjustment strategies", "effort to find affecting causes" and " being concern for future". Generally, finding of this research state that the experience of frontiersman living for sample group in this research derive from culture and language deferences that intense challenges,problems and trobels.the inters this elements into range of responders meanings put on the problems and troblesin another situation. The responders train to recognize the problems and there life problems and make new meaning and by this, make conection between themselves and others that finally discover the border of there ethnic identity.
Keywords: Border, borderer, space, interpretative phenomenology, purposive sampling, Unstructured in, depth interview -
Pages 153-188
This article, by introducing a new concept of "exteriorism" in media audience research studies is going to study the reasons of consciously avoided of State media consumption in Iran.
In this paper, by using of an interactive methodology of interactive qualitative analysis (IQA) and by means of in-depth interviews and focus group interview, after the 29 individual in-depth interviews, theoretical saturation is achieved, then with doing of three focus group interviews in various types of exteriorists presents a causality diagram of incentives and consequences system, based on subjective meanings declared provide samples.
After identifying the 55 concept of individual in-depth interviews, these concepts were detailed discussions in any case focus group interviews, and based on that a schematic diagram outlining the proposed SID charts.
The results of the qualitative Interactive analysis of individual depth interviews and three focus group interviews Interactive shows that achieving to relaxation and calm is the most important element.Keywords: exteriorists, State media, audience research, interactive qualitative analysis
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.