فهرست مطالب

اکوفیزیولوژی گیاهی - پیاپی 25 (تابستان 1395)

نشریه اکوفیزیولوژی گیاهی
پیاپی 25 (تابستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/06/17
  • تعداد عناوین: 20
|
  • ارزیابی مدل های رگرسیون غیرخطی برای پیش بینی سرعت نمو به سوی ساقه رفتن در پاسخ به دما و طول روز در ارقام گندم
    محمد حسن پناهی، افشین سلطانی، ابراهیم زینلی، مهدی کلاته عربی، علیرضا نه بندانی صفحات 1-18
    برای کمی سازی فنولوژی، برآورد دقیق پارامترهای تاثیرگذار بر فنولوژی گندم ضروری است. از مهم ترین عوامل موثر روی فنولوژی می توان به دما و فتوپریود اشاره کرد. برای بررسی نحوه واکنش ارقام گندم به دما و طول روز آزمایشی با 8 رقم گندم و 12 تاریخ کاشت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. در این مطالعه برای کمی کردن واکنش سرعت نمو به سوی ساقه رفتن نسبت به دما و طول روز و برآورد پارامترهای موثر بر آن از 3 تابع دمایی شامل بتا، دندان مانند و دوتکه ای در ترکیب با 3 تابع طول روز شامل توابع درجه دوم، نمایی منفی و دوتکه ای (9 مدل) استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بهترین مدل برای توصیف رابطه سرعت نمو به سوی ساقه رفتن ارقام گندم مدل بتا- درجه دوم است. بر اساس این مدل، مقدار دمای پایه، مطلوب و سقف در گندم برای مرحله ساقه رفتن به ترتیب 5/4، 3/27 و 40 درجه سانتی گراد برآورد شد. مقدار طول روز بحرانی و ضریب حساسیت به طول روز به ترتیب 02/20 تا 69/22 ساعت و 0109/0 تا 0475/0 محاسبه شد. هم چنین با استفاده از تابع بتا- درجه دوم، تعداد روز بیولوژیک مورد نیاز از سبزشدن تا ساقه رفتن 2/25 تا 9/31 روز به دست آمد. از نتایج این تحقیق می توان در مدل های شبیه سازی استفاده کرد.
    کلیدواژگان: روز بیولوژیک، طول روز بحرانی، ضریب حساسیت به طول روز، مدل سازی
  • تاثیر کم آبیاری و کاربرد روی بر میزان روغن، عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزا
    راضیه آهنگرها، بابک دلخوش، امیر حسین شیرانی راد، قربان نورمحمدی صفحات 19-30
    به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا در شرایط کاربرد و عدم کاربرد عنصر روی آزمایشی به صورت اسپیلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه اسماعیل آباد شهرستان قزوین در سال 1390 اجرا شد. عامل آزمایشی شامل آبیاری، محلول پاشی و رقم بودند بطوریکه آبیاری و محلول پاشی به صورت فاکتوریل در کرت اصلی و رقم در کرت فرعی قرار گرفت. آبیاری در چهار سطح شامل آبیاری معمول (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله ساقه دهی به بعد، قطع آبیاری از مرحله گل دهی به بعد و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد؛ محلول پاشی در دو سطح شامل عدم محلول پاشی با عنصر روی (شاهد) و محلول پاشی با عنصر روی (دو در هزار) و عامل رقم در سه سطح شامل ارقام OKAPI، ZARFAM و SLM046 بود. نتایج نشان داد با اعمال آبیاری معمول و محلول پاشی روی بیشترین وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، شاخص برداشت، میزان روغن دانه و عملکرد روغن دانه حاصل شد؛ رقم ZARFAM و SLM046 به ترتیب بیشترین عملکرد دانه (1/3030 و 1/2771 کیلوگرم در هکتار) و رقم ZARFAM بیشترین عملکرد روغن دانه (2/1324 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص دادند. بطور کلی محلول پاشی روی در افزایش عملکرد دانه و روغن دانه موثر بود. توصیه می شود به منظور بدست آوردن حداکثر عملکرد، در شرایط آبیاری معمول نیز محلول پاشی روی انجام شود.
    کلیدواژگان: کلزا، تنش خشکی، روی
  • اثر کاربرد نوع خاکپوش بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن و آب فتوسنتزی در بادام(Prunus amygdalus cv. " Nonpareil") در شرایط دیم
    محمد سعید تدین، غلامرضا معافپوریان صفحات 31-42
    در این آزمایش، اثر کاربرد انواع خاکپوش بر رشد و عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن و آب فتوسنتزی بادام در شرایط دیم مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش با 5 تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به مدت 2 سال با سه تکرار و در هر کرت 4 اصله درخت بادام در منطقه دزکرد شهرستان اقلید انجام پذیرفت. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (بدون مصرف خاکپوش) -خاکپوش پامیس(به ضخامت 2 سانتیمتر) -خاکپوش سرشاخه خرد شده بادام-خاکپوش تفاله شیرین بیان و -خاکپوش کاه در سایه انداز درخت بود. این آزمایش روی60 اصله درخت یکنواخت پانزده ساله بادام انجام گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد انواع خاکپوش موجب بهبود رشد و کارایی مصرف نیتروژن و آب فتوسنتزی در درختان بادام در شرایط دیم شد. بیشترین میزان عملکرد مربوط به کاربرد خاکپوش کاه بود. کاربرد خاکپوش موجب افزایش هدایت روزنه ای و میزان تعرق و کارایی مصرف آب فتوسنتزی در آزمایش شد. کاربرد خاکپوش آلی موجب افزایش معنی دار کارایی مصرف آب فتوسنتزی در بادام شد. همچنین کاربرد خاکپوش موجب در این آزمایش بالاترین ارزش اقتصادی خالص به ترتیب متعلق به تیمار های کاربرد مالچ های کاه، سرشاخه های خرد شده، ضایعات ریشه شیرین بیان و در نهایت کاربرد مالچ پامیس در سطح سایه انداز درخت بادام بود.
    کلیدواژگان: رطوبت خاک، خاکپوش آلی، پامیس، سود خالص
  • تاثیر ورمی کمپوست و بیو سوپر جاذب بر عملکرد دانه و خصوصیات ریشه ارقام نخود (Cicer arietinum L.) دیم
    حامد خسروی، ماشااله دانشور، سیده زهرا حسینی، یونس میر صفحات 43-52
    به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف کود آلی ورمی کمپوست و پلیمر بیوسوپرجاذب بر عملکرد دانه و خصوصیات ریشه دو رقم نخود دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل با سه عامل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 93-92 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا گردید. عامل اول ورمی کمپوست در سه سطح (صفر،10 و 15 تن در هکتار) عامل دوم پلیمر بیوسوپرجاذب در سه سطح (صفر، 150 و 250 کیلوگرم در هکتار) و عامل سوم دو رقم اصلاح شده نخود به نام های آرمان و آزاد بود. نتایج نشان داد اثرات متقابل دوگانه ورمی کمپوست در بیو سوپرجاذب بر صفات عملکرد دانه، حجم ریشه، وزن ریشه و سطح کل ریشه ها معنی دار شد و بر صفات طول ریشه و تعداد گره روی ریشه تاثیرمعنی داری نداشت. نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل سه گانه ورمی کمپوست در بیوسوپرجاذب در رقم نشان داد بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمارهای (کاربرد 15 تن در هکتار ورمی کمپوست و عدم استفاده از بیوسوپرجاذب در ارقام آزاد و آرمان به ترتیب با مقدار 77/1658 و 39/1636 کیلوگرم در هکتار) بود، که با توجه به عدم تفاوت معنی دار بین آن ها هر یک از ارقام فوق برای کاشت در شرایط اقلیمی منطقه مورد بررسی قابل توصیه است.
    کلیدواژگان: بیوسوپرجاذب، ریشه، عملکرد دانه، نخود، ورمی کمپوست
  • تاثیر محلول پاشی سولفات روی و اسیدآسکوربیک بر رشد و عملکرد اسانس گیاه دارویی سر خارگل (Echinacea purpurea) در شرایط تنش خشکی
    فرهاد فرح وش صفحات 53-64
    به منظور ارزیابی پاسخ رشدی و عملکرد گیاه سر خارگل (Echinacea purpurea )به کاربرد سولفات روی و اسیدآسکوربیک در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در طی سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی به عنوان فاکتور اصلی در 3 سطح (a1: آبیاری پس از 70،a2: آبیاری پس از 120 و a3: آبیاری پس از 170 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و ترکیب تیماری شامل محلول پاشی سولفات روی در دو سطح (b1: صفر و b2: 5 در هزار) و محلول پاشی اسیدآسکوربیک در 4 سطح (c1: صفر ، c2:50، :c3100و :c4150 میلی گرم در لیتر) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اعمال تنش خشکی در سرخارگل منجر به ایجاد افزایش معنی دار در صفات عملکرد بیولوژیک(8/249٪)، مقاومت روزنه ای(6/582٪)، فعالیت آنزیم اکسیداز(9/40٪) و پراکسیداز (1/167٪) و کاهش معنی دار در صفت ارتفاع بوته(51/21٪) نسبت به شاهد گردید. مقایسه میانگین ها برای اثر تنش خشکی نشان داد که بیشترین عملکرد بیولوژیک سرخار گل (3/290 کیلوگرم در هکتار) با محلول پاشی سولفات روی در شرایط آبیاری کامل به دست آمد. بیشترین درصد اسانس (805/0 ٪) با محلول پاشی سولفات روی در شرایط تنش 120 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A حاصل گردید. کاربرد اسیدآسکوربیک(100 میلی گرم در لیتر) به عنوان یک آنتی اکسیدان، می تواند اثرات مضر تنش خشکی را در برخی صفات مورد مطالعه در سرخارگل کاهش و درصد اسانس و عملکرد بیولوژیک سرخارگل را افزایش داد.
    کلیدواژگان: اکیناسه، سولفات روی، اسیدآسکوربیک، تنش خشکی، عملکرداسانس
  • بررسی نقش آنزیم های آنتی اکسیدان در عملکرد دانه گندم (.Triticum aestivum L) تحت تنش کم آبی پس از گلدهی
    پریسا شریفی، نیر محمدخانی صفحات 65-77
    آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در انجام شد. شش ژنوتیپ گندم و چهار سطح تیمار آبیاری (شاهد و تنش در زمان های 7، 17 و 23 روز پس از گرده افشانی) مورد بررسی قرار گرفت. ژنوتیپ ها شامل، دو ژنوتیپ متحمل به خشکی آذر-2 و سرداری، دو ژنوتیپ نیمه متحمل HN7 و DH-2049، و دو ژنوتیپ حساس به خشکی سارا و TEVEE بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی در زمان های مختلف پس از گرده افشانی سبب کاهش محتوی آب نسبی گیاه (به طور میانگین از %5/82 به %5/53) و محتوای کلروفیل برگ پرچم (به طور میانگین از 33/12 به 17/3 میلی گرم بر گرم) در ژنوتیپ های مختلف گندم شد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شامل سوپر اکسید دیسموتاز(SOD)، کاتالاز (CAT) و پراکسیداز تحت خشکی به طور معنی داری افزایش یافت. همچنین ارقام متحمل که میزان مالون دی آلدهید کمتر، محتوای آب نسبی کمتر و میزان کلروفیل بیشتری در شرایط خشکی داشتند و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان بیشتری را نیز نسبت به ارقام حساس از خود نشان دادند. به نظر می رسد که فعالیت کمتر آنزیم های آنتی اکسیدان در ژنوتیپ های حساس منجر به کاهش تحمل گیاه به تنش خشکی و بنابراین کاهش بیشتر در عملکرد دانه گندم (به طور میانگین از 23/3150 کیلوگرم در هکتار به 21/1400 کیلوگرم در هکتار، کاهش %55/55) در مقایسه با ژنوتیپ های متحمل (به طور میانگین از 72/2800 کیلوگرم در هکتار به 69/1850 کیلوگرم در هکتار، کاهش %92/33) گردید.
    کلیدواژگان: آنتی اکسیدان، مالون دی آلدهید، کلروفیل، محتوی آب نسبی، عملکرد دانه
  • تاثیر کم آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ های تریتیکاله (X Triticosecale)
    طاهره ایراندوست، احسان بیژن زاده صفحات 78-86
    به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر اجزای عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ های تریتیکاله، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز در سال زراعی 93- 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کم آبیاری (آبیاری رایج، قطع آبیاری از مرحله گلدهی، شیری شدن و خمیری نرم) به عنوان فاکتور اصلی و 5 ژنوتیپ تریتیکاله (رقم سناباد، رقم ET-83-18، لاین شماره 20، لاین شماره 10 و لاین شماره 8) به عنوان فاکتور فرعی بودند. در رقم سناباد، لاین 20 و لاین 10، تیمارهای کم آبیاری از مرحله گلدهی و شیری شدن از نظر تعداد دانه در سنبله اختلاف معنی داری با یکدیگرنداشتند. با اعمال تیمار کم آبیاری از مرحله ی گلدهی نیز بیشترین و کمترین میزان وزن هزار دانه به ترتیب مربوط به لاین 10 با 23/46 گرم و رقم ET-83-18 با 83/34 گرم می باشد. در همه ارقام دمای سایه انداز گیاهی در تیمارهای کم آبیاری از مرحله ی گلدهی و شیری شدن بیشتر از تیمار آبیاری رایج بود و لاین 20 با عملکرد 6423 کیلوگرم در هکتار بهترین ژنوتیپ در شرایط کم آبیاری پس از گلدهی بود و دمای سایه انداز پایینتری نسبت به سایر ژنوتیپ های تریتیکاله داشت. می توان نتیجه گرفت دمای سایه انداز گیاهی می تواند به عنوان شاخصی مناسب در ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ های مقاوم به خشکی در شرایط کم آبیاری باشد.
    کلیدواژگان: کمبود رطوبت، ارقام، سایه انداز، وزن هزار دانه
  • بررسی تآثیر فصل کاشت پائیزه و بهاره بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام نخود سفید در شرایط دیم الشتر
    پیام پزشکپور صفحات 87-98
    تاریخ کاشت و ژنوتیپ دو عامل مهم موثر بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی، از جمله نخود محسوب میشوند.لذا به منظور بررسی امکان کشت پائیزه نخود در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز بررسی ارقام مناسب در هر یک از فصل های کاشت، پژوهشی در سال زراعی 88-1387 در الشتر اجرا گردید. آزمایش دارای دو عامل فصل کاشت (پائیزه و بهاره) و رقم (آزاد، آرمان ، هاشم و توده محلی گریت) بود که به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد تاثیر فصل کاشت، بر عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در واحد سطح، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف تک بذری و دو بذری در واحد سطح، تعداد غلاف در واحد سطح و وزن صد دانه معنی دار بود. در کشت پائیزه عملکرد دانه 8/1819 کیلوگرم در هکتار، تعداد غلاف در واحد سطح3/669 غلاف در متر مربع و تعداد دانه در واحد سطح 675 دانه در مترمربع افزایش یافتند. همچنین ارقام مختلف اثر معنی داری بر عملکرد دانه، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف تک بذری در واحد سطح و وزن صد دانه داشتند. بالاترین عملکرد دانه ( 3/2243 کیلوگرم در هکتار) مربوط به کشت پائیزه و رقم آزاد بود. با توجه به افزایش قابل توجه میانگین عملکرد در کشت پائیزه نسبت به بهاره و نیز وضعیت استقرار خوب محصول توصیه می شود این محصول در شرایط دیم الشتر به صورت پائیزه و با رقم آزاد که مقاوم به بیماری برق زدگی(Ascochyta blight) می باشد کشت شود.
    کلیدواژگان: نخود دیم، فصل کاشت، ارقام، عملکرد دانه و وزن صد دانه
  • بررسی ناپایداری غشای سلولی ارقام مختلف آفتابگردان روغنی تحت تنش کمبود آب و مصرف سالیسیلیک اسید
    محمد سیبی، محمد میرزاخانی، مسعود گماریان، سیدحسام الدین یعقوبی صفحات 99-115
    آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس 100 (شاهد)، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و ارقام مختلف آفتابگردان شامل سه رقم آذرگل، آلستار و اروفلور و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح، عدم مصرف سالیسیلیک اسید و مصرف سالیسیلیک اسید به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که سطوح مختلف تنش کمبود آب و ارقام مختلف آفتابگردان بر صفاتی چون قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد دانه پوک، عملکرد بیولوژیک، نشت یونی (ناپایداری غشاء سلولی)، درصد آب برگ، محتوای آب اولیه و آب نهایی برگ اثر بسیار معنی داری (01/0>P) داشت. همچنین مصرف سالیسیلیک اسید بر صفاتی مانند: تعداد برگ، نشت یونی (ناپایداری غشاء سلولی)، درصد آب برگ، محتوای آب اولیه و آب نهایی برگ در سطح آماری یک درصد معنی دار شد ولی بر صفاتی چون: قطر ساقه، تعداد دانه ی پوک و عملکرد بیولوژیک اثر معنی داری را از لحاظ آماری نشان نداد. براساس نتایج به دست آمده با افزایش شدت تنش کمبود آب نشت یونی سلول افزایش یافت به طوری که بیشترین میزان آن با میانگین 9/2854 میکروزیمنس بر سانتی متر متعلق به تنش شدید (آبیاری بر اساس 60 درصد نیاز آبی گیاه) بود. در بین ارقام مختلف آفتابگردان نیز بیشترین نشت یونی با میانگین 45/3505 میکروزیمنس بر سانتی متر مربوط به رقم اروفلور بود.
    کلیدواژگان: تنش آبی، سالیسیلیک اسید، عملکرد بیولوژیک، محتوای آب اولیه، نشت یونی سلول
  • اثر باکتری حل کننده فسفات Pseudomonas putida بر مقاومت به شوری دو رقم آفتابگردان
    مجتبی یوسفی راد، فرزین مقیمی صفحات 116-124
    این تحقیق با هدف بررسی اثر باکتری حل کننده فسفات Pseudomonas putida بر مقاومت به شوری دو رقم آفتابگردان در سال زراعی 89-1388 در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه اجرا گردید.. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تلقیح و عدم تلقیح بذرهای آفتابگردان با باکتری سودوموناس پوتیدا، فاکتور دوم شامل دو رقم آفتابگردان به نامهای آلستار و پروگرس و فاکتور سوم سطوح شوری 6/0 (شاهد)، 5 و 7 دسی زیمنس بر متر در نظر گرفته شد. شوری سبب کاهش وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن صد دانه، عملکرد دانه در بوته و غلظت و محتوای فسفر رقم های مورد آزمایش گردید. کلیه صفات مورد بررسی در گیاهان تلقیح شده با باکتری، هم در شرایط تنش شوری و هم در شرایط بدون تنش ، بیشتر از گیاهان تلقیح نشده بودند. رقم آلستار نسبت به پروگرس به شوری متحمل تر بود ولی در شرایط شور رقم پروگرس به تلقیح باکتریایی پاسخ بهتری نشان داد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که گیاهان تلقیح شده با باکتری دارای تحمل به شوری بالاتری نسبت به گیاهان تلقیح نشده بودند. بنابراین می توان اظهار داشت که در شرایط وجود تنش شوری، باکتری سودوموناس پوتیدا تحمل آفتابگردان به شوری را افزایش می دهد.
    کلیدواژگان: شاخص تحمل، تلقیح باکتریایی، عملکرد و اجزاء عمکرد آفتابگردان، غلظت فسفات
  • تاثیر پیش تیمار آبی (هیدروپرایمینگ) بر جوانه زنی، ویژگی های رویشی و عملکرد رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) در شرایط تنش شوری
    خدیجه عباس زاده، مهدی شیخ پور، فرزین عبدالهی، غلامرضا شریفی سیرچی صفحات 125-137
    پیش تیمار (پرایمینگ) یکی از تکنیک های بهبود جوانه زنی بذر است که می تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه زنی، سبز شدن و در نتیجه افزایش توانایی جوانه زنی بذرها در شرایط محیطی تنش زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار آبی بر ویژگی های جوانه زنی و رویش بذر، استقرار گیاهچه ها و عملکرد بذر رازیانه توده بومی منطقه شیراز تحت شرایط تنش شوری در آزمایشگاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در مزرعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بصورت کشت بهاره مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارها شامل پیش تیمار آبی در سه سطح (شاهد، 12 ساعت و 24 ساعت) و تنش شوری با نمک طعام (NaCl) در چهار سطح (شاهد، 5/2، 5 و 5/7 دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش تنش شوری، ویژگی های جوانه زنی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه، طول ریشه چه و طول ساقه چه و گیاهچه بطور معنی دار کاهش یافت، اما میزان این کاهش برای بذرهای پیش تیمار شده کمتر بود. در مطالعه مزرعه ای پیش تیمار آبی باعث افزایش ارتفاع بوته، عملکرد زیستی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در گیاه رازیانه شد. در بین تیمارهای پیش تیمار آبی، بیشترین تاثیر را پیش تیمار آبی 24 ساعت داشت بطوریکه باعث کاهش معنی دار اثر تنش شوری بر مقدار صفات ارزیابی شده گردید.
    کلیدواژگان: پیش تیمار آبی، تنش شوری، جوانه زنی، رازیانه
  • آنالیز پتانسیل و خلاء عملکرد نخود (ژنوتیپ ILC 482) تحت سناریوهای مختلف تاریخ های کاشت با استفاده از رهیافت مدل سازی
    سیدرضا امیری ده احمدی صفحات 138-151
    آنالیز خلاء عملکرد راهکاری مفید برای اولویت بندی تحقیقات و پژوهش های کشاورزی است که هدف آن کاهش موانع تولید است. به منظور بررسی راهکارهایی برای افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-Chickpea برای شرایط آب و هوایی خراسان رضوی واسنجی و اعتبارسنجی شد. سپس عملکرد پتانسیل و خلاء عملکرد برای 12 منطقه تحت کشت نخود بررسی شدند. جهت واسنجی و اعتبار سنجی مدل، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 91-90 اجرا شد. ژنوتیپ مورد نظر ILC 482 بود. علاوه بر آزمایش مذکور، داده های سایر منابع برای تعیین اعتبار مدل استفاده شدند. نتایج ارزیابی مدل نشان داد که این مدل قابلیت خوبی در تخمین عملکرد نخود در شرایط پتانسیل در مناطق مختلف استان خراسان رضوی دارد. نتایج اجرای مدل در شرایط آبیاری کامل و تاریخ های کاشت مختلف (30 بهمن، 25 اسفند، 15 فروردین و 1 اردیبهشت) نشان داد که در بیشتر شهرستان ها تاریخ کاشت 30 بهمن از نظر عملکرد پتانسیل بهینه است و بیشترین و کمترین عملکرد پتانسیل به ترتیب در تایباد و مشهد با متوسط عملکرد 2736 و 2306 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 30 بهمن بدست آمد. از طرف دیگر در تاریخ های کاشت بهینه، بیشترین و کمترین عملکرد پتانسیل آبی و دیم به ترتیب در قوچان و تایباد بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که تاریخ کاشت 30 بهمن علاوه براین که خلاء عملکرد را کاهش می دهد راهکاری مفید در مناطق تحت کشت دیم که با کمبود بارندگی و رطوبت روبه رو هستند، می باشد.
    کلیدواژگان: آبیاری تکمیلی، عملکرد دیم، عملکرد واقعی، مدل سازی
  • تاثیر تلفیق کود آلی و معدنی بر مولفه های تولیدی و شاخص برداشت لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L.)
    افشین موسوی، علیرضا شکوه فر صفحات 150-160
    به منظور بررسی تاثیر استفاده از ورمی کمپوست و فسفات آمونیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشم بلبلی، در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه شهید سالمی واقع در شهرستان اهواز به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی به ترتیب شامل سه سطح ورمی کمپوست (0، 4 و 8 تن در هکتار) و فسفات آمونیوم (0، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد اثرات ساده و متقابل تیمارهای آزمایشی برای تمامی صفات مورد بررسی معنی دار (001/0 کلیدواژگان: شاخص برداشت، تعداد غلاف، عملکرد دانه، لوبیا چشم بلبلی، ورمی کمپوست
  • تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و صفات مورفوفنولوژیکی عدس (Lens culinaris Medikus) در زابل
    محمدرضا دلارامی، سید غلامرضا موسوی صفحات 152-160
    تاریخ کاشت و تراکم بوته مناسب از مهمترین عوامل موثر بر عملکرد گیاهان زراعی هستند. به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و صفات مورفوفنولوژیکی عدس بومی سیستان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 در زابل اجرا گردید. تیمارها شامل چهار تاریخ کاشت (30 آبان، 14 آذر، 28 آذر و 12 دی) و سه تراکم (18، 24، 36 و 72 بوته در متر مربع) بودند. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت باعث تاخیر زمانی در سبز شدن، گلدهی و کاهش طول دوره رشد گردید. همچنین تاریخ کاشت و تراکم بوته به طور معنی دار و در سطح یک درصد صفات ارتفاع نخستین غلاف از زمین، ارتفاع بوته و عملکرد دانه را تحت تاثیر قرار داد اما تعداد شاخه های اصلی بوته تنها تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفت. با تاخیر در کاشت از 30 آبان به 12 دی، تعداد شاخه های اصلی در بوته، ارتفاع نخستین غلاف از سطح زمین، ارتفاع بوته و عملکرد دانه به ترتیب 9/9، 3/31، 3/21 و 8/14 درصد کاهش یافتتند. همچنین با افزایش تراکم از 18 به 72 بوته در متر مربع، تعداد شاخه اصلی در بوته 5/5 درصد کاهش یافت در حالی که ارتفاع نخستین غلاف از سطح زمین، ارتفاع بوته و عملکرد دانه به ترتیب 2/43، 9/83 و 4/104 درصد افزایش یافت. به طور کلی به منظور دستیابی به عملکردی مطلوب در زراعت عدس در زابل می-توان تاریخ کاشت 30 آبان و تراکم 72 بوته در متر مربع را توصیه کرد.
    کلیدواژگان: عدس، تاخیر کاشت، تعداد بوته، دما، گلدهی
  • تاثیر زمان محلول پاشی و نوع کود مایع بر عملکرد کمی و کیفی راتون برنج (رقم طارم)
    مسعود جوکار، مرتضی نصیری، نورالله خیری، معصومه حبیبی صفحات 161-169
    به منظور بررسی تاثیر زمان محلول پاشی و نوع کودهای مایع مصرفی بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات کیفی راتون برنج رقم طارم، آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران اجرا شد. تیمار زمان مصرف کودهای مایع در سه سطح: پنجه زنی+ خوشه دهی، خوشه دهی+ گلدهی و پنجه زنی+ خوشه دهی گلدهی به عنوان کرت اصلی و نوع کود مایع در هفت سطح: بیوفول پتاسیم، بیوفول فسفر، کود رشد مخصوص برنج، روی مهروزان، میکروکامل مهرورزان، بیوفول پتاسیم+ بیوفول فسفر و شاهد و بدون مصرف کود به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که زمان مصرف کود تاثیر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین خصوصیات کیفی دانه نداشت. نوع کود مایع، تاثیر معنی داری بر تعداد پنجه در کپه، درصد پوسته، طول دانه پس از پخت و محتوای آمیلوز داشت. همچنین برهمکنش نوع و زمان مصرف کود فقط بر طول دانه پس از پخت معنی دار شد. حداکثر تعداد پنجه با مصرف بیوفول پتاسیم+ بیوفول فسفر حاصل شد. کمترین درصد پوسته برنج (67/18 درصد) و بیشترین محتوای آمیلوز دانه (56/21 درصد) با مصرف بیوفول فسفر به دست آمد. همچنین طویلترین دانه پس از پخت با مصرف بیوفول فسفر در زمان پنجه زنی+ خوشه دهی با 97/12 میلی متر حاصل شد. بنابراین می توان کود بیوفول فسفر را به عنوان بهترین تیمار کودی برای افزایش کیفیت محصول راتون برنج در نظر گرفت.
    کلیدواژگان: آمیلوز، اجزای عملکرد، بیوفول فسفر، طول دانه، محلول پاشی
  • اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزای پاییزه (Brassica napus L.)
    عبدالله بحرانی، مهتا حق جو صفحات 182-192
    به منظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزا (Brassica napus L.) پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 91-1390 در منطقه سیاخ دارنگون فارس اجرا استفاده شد. تیمار ها شامل چهار تاریخ کاشت 15 شهریور، 1 مهر، 15 مهر و 1 آبان و سه رقم کلزا شامل طلایه ، اکاپی و لیکورد بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که تیمار رقم در صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه و تاریخهای مختلف کاشت بر تعداد غلاف در بوته ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح آماری 5% تاثیر معنی داری داشتند. میزان عملکرد دانه با میانگین 2006 کیلو گرم در هکتار به رقم طلایه تعلق داشت.در بین تاریخهای کاشت بررسی شده تاریخ کاشت 1 مهر با میانگین1760 کیلوگرم در هکتار برای کلیه ارقام عملکرد مطلوبی داشت. همچنین ملاحظه گردید که تاخیر در کاشت موجب کاهش تعداد غلاف در بوته ، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، تاریخ کاشت 1 مهر و رقم طلایه مناسب ترین تاریخ کاشت و رقم در شرایط آب و هوایی منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه می باشند.
    کلیدواژگان: کلزا، تاریخ کاشت، عملکرد دانه، اجزای عملکرد
  • تاثیر تاریخ کشت و محلول پاشی کود بیولوژیک برعملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشم بلبلی در منطقه بسطام شاهرود
    عباسعلی نهاردانی، جعفر مسعود سینکی، حسین عباسپور، سعید قریب بلوک صفحات 193-200
    به منظور بررسی اثر تاریخ کشت و زمان محلول پاشی کود بیولوژیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata. L) آزمایشی مزرعه ای به صورت اسپلیت-پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه بسطام شاهرود در سال زراعی 90-91 نجام گرفت. تیمارها شامل سه تاریخ کشت (16 و 26 اردیبهشت، 5 خرداد) به عنوان فاکتور اصلی و سه زمان محلول پاشی کود Multi _ Micronutrient EDTA chelate (60، 70 و 80 روز پس از کشت) و دو رقم لوبیا چشم بلبلی (بسطامی و قدیم) به عنوان فاکتورهای فرعی بودند. نتایج نشان داد که تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه تحت تاثیر تیمارهای تاریخ کشت، رقم و محلول پاشی در سطح یک درصد قرار گرفتند به طوری که تاریخ کشت 16 اردیبهشت بیشترین اثر را بر تعداد غلاف در بوته داشت و این مقدار نسبت به تاریخ کشت 5 خرداد حدود 48 درصد و تاریخ کشت 26 اردیبهشت 28 درصد افزایش داشت. در بین ارقام، رقم بسطامی نسبت به قدیم، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه بالاتری داشت. در بین زمان های محلول پاشی، 80 روز پس از کشت بیشترین اثر را بر عملکرد دانه به میزان 17/3 تن در هکتار گذاشت و تاخیر بیشتر در این امر تاثیر بیشتری بر تعداد غلاف در بوته داشت، به نحوی که 80 روز پس از کشت محلول پاشی با کود به ترتیب حدود 24 و 20 درصد تعداد غلاف در بوته را نسبت به تاریخ های محلول پاشی اول (60 روز) و دوم (70 روز) بهبود بخشید.
    کلیدواژگان: صفات زراعی، لوبیا، کود Multi، Micronutrient EDTA chelate، تعداد غلاف در بوته
  • اثر بافت خاک و روش آبیاری بر بهبود عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سیب زمینی شیرین [Ipomoea batatas (L.) Lam.]
    منصوره شمیلی، حامد حسن زاده خانکهدانی صفحات 201-214
    این ازمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد. کرت های اصلی به بافت خاک (لومی و شنی)، کرت های فرعی به روش آبیاری (نشتی و قطره ای) و کرت های فرعی فرعی به رقم سیب زمینی شیرین (سفید و قرمز) اختصاص داده شد. درصد استقرار قلمه ها، مشخصات رویشی بوته، صفات کمی و کیفی ریشه ذخیره ای و نیز میزان بهره وری آب مصرفی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که وزن تر شاخساره، نسبت شاخساره به ریشه، تعداد، وزن و قطر ریشه ذخیره ای، طول بوته، تعداد شاخه و برگ، درصد قندهای احیاءکننده، قند کل و شاخص بهره وری مصرف آب به طور معنی داری تحت تاثیر بافت خاک قرار گرفتند. به جز صفت تعداد ریشه ذخیره ای، سایر صفات به طور معنی داری تحت تاثیر نوع روش آبیاری قرار گرفتند. بیشترین بهره وری مصرف آب (CPD) در خاک لومی با آبیاری قطره ای به ترتیب 492/5 و 569/4 کیلوگرم بر متر مکعب در دو رقم سفید و قرمز بود. براساس نتایج تجزیه علیت، عملکرد ریشه ذخیره ای به طور مستقیم تحت تاثیر وزن تر شاخساره (**726/0)، تعداد برگ (**722/0)، تعداد شاخه (**710/0)، وزن ریشه ذخیره ای (**668/0)، قطر ریشه ذخیره ای (**449/0)، طول بوته (**352/0) و طول ریشه ذخیره ای (**314/0) قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش کاشت رقم قرمز در خاک لومی با آبیاری نشتی در مرحله استقرار قلمه ها، آبیاری قطره ای در طول فصل رشد و آبیاری مجدد نشتی در مرحله پرشدن غده، به عنوان راهکاری در تولید بهینه غده خوراکی سیب زمینی شیرین در منطقه میناب موفق تر می باشد.
    کلیدواژگان: بافت خاک، بهره وری مصرف آب، روش آبیاری، ریشه ذخیره ای
  • اثر محلول پاشی سیلیسیوم بر برخی ویژگی های رویشی و زایشی توت فرنگی در شرایط کشت بدون خاک
    مهدی حسینی فرهی، زینب محمد حسین پور، بیژن کاوسی صفحات 215-225
    سیلیسیوم یکی از عناصر غذایی مفید برای رشد گیاهان می باشد که در کشت های خاکی، نیاز گیاه به این عنصر تا حدودی تامین می شود اما در کشت های بدون خاک مقدار آن ممکن است، کافی نباشد. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تاثیر سیلیسیوم بر ویژگی های کمی و کیفی دو رقم توت فرنگی در کشت بدون خاک بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و سه بوته در هر تکرار انجام شد. محیط کشت مورد استفاده شامل پرلایت و کوکوپیت (1:1) و محل انجام آزمایش گلخانه ای واقع در شهر یاسوج بود. محلول پاشی سیلیسیوم در چهار سطح (0، 200، 400 و 600 میلی گرم در لیتر از منبع سیلیسیلیک اسید) و رقم در دو سطح ( پاروس و اروماس) فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش بودند. صفاتی از قبیل تعداد برگ، متوسط وزن میوه، تعداد میوه در بوته، میانگین عملکرد تک بوته، شاخص سبزینه برگ و میزان ویتامین ث میوه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثرات سیلیسیوم و رقم بر عملکرد تک بوته، وزن میوه ، تعداد برگ و شاخص سبزینگی برگ توت فرنگی معنی دار می باشد. بیشترین عملکرد تک بوته در رقم پاروس به مقدار 1218 گرم در مقایسه با رقم اروماس به دست آمد. گیاهان تیمار شده با سیلیسیوم 400 میلی گرم در لیتر بیشترین میزان عملکرد را در مقایسه با گیاهان تیمار نشده نشان دادند. کاربرد سیلیسیوم 400 میلی گرم در لیتر و رقم پاروس در کشت بدون خاک توت فرنگی توصیه می گردد.
    کلیدواژگان: اروماس، پاروس، سیلیسیک اسید، عملکرد و فتوسنتز
  • مطالعه آت اکولوژی گیاه وشا (Dorema ammoniacum D.Don) در شهرستان بافق، استان یزد
    غلامرضا زارعی، ناصر باغستانی میبدی، علی زمانی باجگانی صفحات 226-235
    وشا از گیاهان با ارزش علوفه ای، صنعتی و دارویی است که انحصاری ایران می باشد. در این تحقیق ویژگی های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه، فنولوژی گیاه و میزان عملکرد صمغ آن بررسی شد. جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از 9 پروفیل داخل رویشگاه و 3 پروفیل خارج از رویشگاه نمونه برداری گردید. مراحل فنولوژی گیاه با مراجعه مکرر به منطقه از اسفند تا مردادماه ثبت گردید. جهت تعیین عملکرد صمغ ابتدا میزان متوسط تولید صمغ یک پایه محاسبه شده و با توجه به تراکم گیاه در منطقه عملکرد صمغ در هکتار محاسبه گردید. نتایج نشان داد که این منطقه با داشتن خاک شنی لوم و pH بین 3/8 تا 7/8 می تواند به عنوان یکی از رویشگاه های مناسب وشا محسوب شود. تراکم و سطح تاج پوشش گیاه در منطقه به ترتیب برابر با 472 پایه در هکتار و 17/1 درصد اندازه گیری شد. میزان صمغ تولید شده توسط هر بوته به طور متوسط 3/130 گرم تعیین شد. مطالعات فنولوژیکی مشخص نمود که شروع رویش وشا در این منطقه از نیمه اول اسفند تا اواخر فروردین ماه سال بعد می باشد. با توجه به نتایج این تحقیق توصیه می شود بهره برداری صمغ گیاه از اواسط تیرماه به بعد و در چهار تا پنج نوبت انجام شود. بر اساس داده های اقلیمی، اوایل دی ماه مناسب ترین تاریخ کاشت بذور وشا در بافق تعیین شد.
    کلیدواژگان: وشا، اکولوژی، خصوصیات رویشگاهی، فنولوژی، عملکرد صمغ
  • |
    • Evaluation of non-Linear regression models to predict jointing rate of wheat cultivars in response to temperature and Photoperiod
      Pages 1-18
      Accurate prediction of phenological development is important in the wheat)Triticum aestivum(. An important parameters on phenology can be suggest temperature and photoperiod. This study was conducted with 12 sowing dates to quantify response of jointing rate (JOR) to temperature and photoperiod in wheat cultivars. The regression models fitted to JOR against temperature were beta, dent-like and segmented function. Meanwhile, quadratic, negative exponential and segmented models fitted to JOR against photoperiod (these models were used as 9 combined models to describe JOR as a function of photothermal day). The results showed that beta- quaradic function was the best model to describe JOR as a function of both temperature and photoperiod. Using this function, the base, optimum and ceiling temperatures were estimated 4.5, 27.3 and 40 ₒC respectively. Critical photoperiod and photoperiod sensitivity coefficient were estimated 20.02 to 22.69 hour and 0.0109 to 0.0475 respectively. Also biological day for cultivars between emergence to jointing with the beta- quaratic function examin between 25.2 to 31.9 days.The results of this study can be used in crop simulation models.
      Keywords: biological day, critical photoperiod, photoperiod sensitivity coefficient, Modeling
    • Effect of water deficit and zinc application on yield and yield components of rape seed
      Razieh Ahangarha, B. Delkhosh, A. Shiranirad, Gh. Norrmohammadi Pages 19-30
      To evaluate the effect of water deficit and zinc application on quantitative and qualitative yield of three rape seed cultivars, a factorial split plot experimental design based on randomized complete blocks design (RCBD) with three replicates was conducted in Ismaeil Abad,Qazvin, Iran in 2011. The main plot was irrigation regimes in four levels: control, cut irrigation at stem extension stage to the end, cut irrigation from flowering stage to the end and cut irrigation from pudding stage to the end) and foliar application (in two levels: control and zinc foliar application 2g/lit). The sub plot comprising three levels of cultivars such as OKAPI, ZARFAM and SLM046. The results showed that the highest 1000 seed weight, biological yield, seed yield, harvest index, seed oil percentage and oil seed yield was obtained by normal irrigation. The highest 1000 seed weight, biological yield, seed yield, harvest index, seed oil percentage and oil seed yield was also gained by the applied zinc. ZARFAM and SLM046 had the highest seed yield (respectively 3030.1 and 2771/1kg.ha-1) and the maximum seed oil percentage was obtained by ZARFAM (1324.2kg.ha-1). Overall, Zinc foliar application was more effective in increasing grain yield. It is recommended to obtain the highest yield, Zinc foliar was also applied in normal irrigation.
      Keywords: Rape seed, drought stress, zinc
    • Effects of different kinds of mulch application on yield and photosynthesis nitrogen and water use efficiency in almond (Prunus amygdalus cv. " Nonpareil")
      Mohammad Saeed Tadayon, Gholamreza Moafpourian Pages 31-42
      In this experiment the requisiteness of mulch application on increment of yield and photosynthesis nitrogen and water use efficiency of almond were investigated. Experiment was conducted with five treatment in a Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replication and four trees per each plot in Dezhcord County in Eghlid region in two years. Experimental treatments consist of - Without mulch (ctrl.) - Inorganic Pamis with 2 cm thickness - Organic almond shredded wood mulch - Glycyrrhiza root waste mulch - Wheat straw mulch, each of them on tree overcast (under tree cover) with 10 cm thickness. The experiment was carried out on 60 uniform fifteen years almond trees. Results showed that the application of different kind of mulch caused an improvement in growth, photosynthesis nitrogen and water use efficiency in almond in rain fed condition. The highest amount of yield belonged to wheat straw mulch. Mulch application caused an increment in stomata conduction, transpiration and photosynthesis water use efficiency. Organic mulch had the best significantly increased the photosynthesis water use efficiency in almond. The highest pure economical profitability belong to wheat straw mulch, almond shredded wood, Glycyrrhiza root waste and inorganic Pamis mulch under tree canopy, respectively.
      Keywords: Organic mulch, Inorganic Pamis mulch, pure profitability
    • The impact of vermicompost and bio super absorbent on yield and root characteristics of Chickpea(Cicer arietinum L.)Cultivars
      Hamed Khosravi, Mashaalah Daneshvar, Seyede Zahra Hoseini, Younes Mir Pages 43-52
      To study the effects of different amounts of vermicompost and bio super absorbent polymer on the grain yield and yield components of two cultivars of dryland checkpea a factorial experiment in a randomized completed block design with three replications was employed in agriculture college,Lorestan university in 2013-2014.The first factor was vermicompost in three levels of non-use (control),10 and 15 t/ha.The second factor was bio super absorbent polymer in three levels of non-use (control),150 and 250 Kg/ha. The third factor was to cultivars of breeding checkpea whose name were Arman and Azad The results showed that the effects of combination of bio superabsorbent vermicompost on grain yield, root volume, root weight and the total root length and root nodule number was significant and had no significant effect on root. The results of the mean comparison among the triple interactions effects vermicompost in bio super absorbent in cultivar showed the highest grain yield was related to treatments (application of 15 t/ha vermicompost and non-using bio super absorbent in Azad and Arman cultivarsby amount 1636.77 and 1636.39 Kg/ha),respectively.Thus with attention to non significant different between its,cultivars recommended for cultivation in climate conditions under experiment.
      Keywords: bio super absorbent, root, Grain yield, checkpea, Vermicompost
    • Effect of foliar application of zinc sulfate and ascorbic acid on growth and essence yield of medicinal plant of Echinacea purpurea (Purple coneflower) under drought stress
      Farhad Farahvash Pages 53-64
      To evaluate of growth response and yield of Echinacea purpurea to foliar application of zinc sulfate and ascorbic acid under drought stress, an experiment was carried out in split plot based on randomized complete block design with three replications in the Agricultural Research Station of Islamic Azad University, Tabriz Branch in 2011-12. Experimental factors consisted of: drought stress as the main factor in three levels (irrigation after: 70 and 170 mm evaporation from class A pan), Secondary factor consisted of: application of zinc sulfate in two levels (0 and 0.005) and ascorbic acid in four levels (0, 50, 100 and 150 mg/lit). Microelement application of Zinc had significant effect on plant height, stomata resistance, essence percentage and biological yield of purpule coneflower. The most effect on biological yield was equal to 290.3 kg/ha obtained in foliar application of zinc sulfate in condition of irrigation after 70mm from class A pan. The most of essence percent with 0.854% obtained in foliar application of zinc sulfate under 120mm water stress. Application of ascorbic acid (100 mg/lit) as an antioxidant decreased harmful effects of drought stress in some studies trait of Purpule coneflower and increased essence percentage and biological yield of Purpule coneflower.
      Keywords: Echinaceae purpurea (L.) Moench, Zinc sulfate, Ascorbic acid, drought stress, Esence yield
    • The evaluation of antioxidant enzymes role in seed yield of some wheat (Triticum aestivum L.) genotypes under drought stress at post anthesis
      P. Sharifi, N. Mohammadkhani Pages 65-77
      In order to study the effects of drought stress on antioxidant enzymes activity, lipid peroxidation, chlorophyll content and grain yield of wheat cultivars, an experiment was conducted with a factorial arrangement in randomized complete block design with three replicates in field of Agricultural Dryland Research Station, Maragheh, Iran. Six wheat genotypes and four irrigation treatments (control, 7, 17 and 23 days after anthesis) were used in this study. Genotypes were included Azar-2 and Sardari (Drought tolerant), HN7 and DH-2049 (moderately tolerant), and Sara and TEVEE (drought sensitive). Results showed that drought stress at different times after anthesis led to decrease in relative water content (on average from 82.5% to 53.5%) and chlorophyll content (on average from 12.33% to 3.17%) in flag leaves of different wheat genotypes. Activity of antioxidant enzymes such as superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) and peroxidase (POX) were significantly increased under drought conditions. It was also observed that tolerant genotypes which had lower MDA and RWC content and higher chlorophyll contents in drought conditions also showed the higher antioxidant enzymes activity than sensitive genotypes. It seems that lower antioxidant enzymes activity in sensitive genotypes caused a decrease in drought tolerance and therefore higher yield reduction in these genotypes (on average from 3150.23 kg per hectare to 1400.21 kg per hectare, 55.55% decrease) compare to tolerant genotypes (on average from 2800.72 kg per hectare to 1850.69 kg per hectare, 33.92% decrease).
      Keywords: Antioxidant, Malondialdehyde, Chlorophyll, Relative water content, Yield
    • Effect of defiecit irrigation on yield, yield components and canopy temperature of triticale (XTriticosecal) genotypes
      Pages 78-86
      To investigate the effect of terminal drought stress on yield, yield components and canopy temperature of triticale genotypes, a field experiment was conducted at Agriculture College and Natural Resources of Darab, Shiraz University during 2013-2014 growing season. Treatments included (Common irrigation, deficit irrigation after flowering, milk development, and dough development stages), and triticale genotypes (Sanabad, ET-83-18, line 20, line 8 and line 10) were assigned in main factor and sub factor, respectively. The experiment was split plot as randomized complete block design with three replications. Sanabad cultivar with 336.1 had the highest spike number/m2 when exposed to deficit irrigation after flowering. No significant difference was observed between grain number per spike of deficit irrigation after flowering and milk development treatments in Sanabad, Line 20, and Line 10. Line 10 with 46.23 g and ET-83-18 with 34.83 had maximum and minimum 1000-kernel weight, under deficit irrigation after flowering, respectively. In all genotypes, canopy temperature in deficit irrigation after flowering and milk development treatments was more than common irrigation and Line 20 with 6423 kg/ha grain yield was the best genotype under deficit irrigation after flowering and had the lowest canopy temperature compared to other genotypes. It was concluded that canopy temperature can be a suitable tool in evaluation and selection of tolerant genotypes under water deficit condition.
      Keywords: Deficit humidity, cultivars, canopy, 1000, kernel weight
    • The effect of autumn and spring planting season on yield and yield components chickpea in the dry conditions Aleshtar
      Payam Pezeshkpour Pages 87-98
      Planting date and genotype are two important factors affecting the growth and yield of crops, including chickpea.Therefore,In order to investigate the possibility of winter chickpea grown under dryland conditions in comparison with conventional farming (spring) and to determine the appropriate figures in each of the seasons of planting, research was conducted in the agricultural year 2008-2009 in Aleshta.Experiment two sowing seasons (winter and spring) and Varieties (Azzad, Arman, Hashem and local mass Greet) that the factorial in a randomized complete block design with four replications.The results showed the effect of planting season, grain yield, number of pods per plant, number of seeds per plant, number of seeds per pod, one seed and two seed pods per unit area, number of pods per plant and seed weight were significant. Fall planting 1819.8 kg per hectare in grain yield, number of pods per unit area 669.3 pods per square meter and the number of seeds per square meter(675) increased. The different varieties significant effect on grain yield, number of seeds per pod, pod and seed weight per unit area had a single seed.The highest grain yield (2243.3kg ha) related to the cultivation of winter and Azad varity.Due to a significant increase in crop yield of winter to spring and good product positioning also recommend This product Aleshtar dry conditions in winter and Azad varieties resistant to blight disease is to be planted.
      Keywords: Chickpea, varieties, Sowing season, Grain yield, 100 wieght seed
    • Evaluation of Cell membrane Instability of Oily Sunflower Varieties under Water Deficit and Salicylic Acid Application
      Mohammad Sibi, Mohammad Mirzakhani, Masoud Gomarian, Hesamedin Yaqobi Pages 99-115
      Experimental treatments comprised of water stress as a major factor in three levels including I0 = irrigation water requirement of crop (control), I1= 80 percent of the amount of irrigation water requirements of crop, I2= 60 percent of the amount of irrigation water requirements of crop in the main plots and different varieties of sunflower including V1= Azargol, V2= Alstar, V3= Ariflor and two levels of salicylic acid containing SA0= without salicylic acid and SA1= with salicylic acid (sprayed) as a minor factor in a factorial combination of sub-plots. The results showed the very significant effect (p
      Keywords: Biological yield, Initial water content, Ion leakage cell, Salicylic acid, Water dificit stress
    • Effect of solubilizing phosphate bacteria Pseudomonas putida on salt tolerance of two sunflower cultivars
      M. Yosefirad, F. Moghimi Pages 116-124
      This study aimed to investigate the effect of solubilizing phosphate bacteria Pseudomonas putida on salt tolerance of two sunflower cultivars in crop year 2010 in greenhouse of Islamic Azad University, was performed. The experiment was done as factorial based on randomized complete block design in three replications. First factor consist of non inoculation and inoculation of sunflower seeds with Pseudomonas putida, and second factor consist of two sunflower cultivars of Alstar and Progress and third factor was three levels of salinity control (0.6), 5 and 7 ds/m. Salinity decreased shoot dry weight, plant height, leaf number in plant, seed number per head, seed hundred weight, seed yield and phosphate content and concentration in studied varieties. All studied traits in inoculated plants with bacteria, in both conditions of stress salinity and non-stress were larger than non inoculated plants. Alstar cultivar was more salinity tolerant than to progress cultivar, but Progress to bacterial inoculation showed a better response in salinity condition. The research results showed that inoculated plants with bacteria had salt tolerance greater than non inoculated plants. Thus it can be stated that Pseudomonas putida increased salinity tolerance of sunflower in salinity stress condition.
      Keywords: Tolerance index, bacteria inoculation, Yield, yield component of sunflower, Phosphate concentration
    • The effect of hydropriming on germination and vegetative traits of fennel (Foeniculum vulgare Mill) under salinity stress conditions
      Khadijeh Abbaszadeh, Mehdi Sheykhpour, Farzin Abdolahi, Gholamreza Sharifi, Sirchi Pages 125-137
      Priming is one of the seed enhancement methods that under stress conditions, such as salinity, temperature and drought, may result in increased seed performance (germination and emergence). This study was performed to evaluate the effects of priming on seed germination, seedling emergence and establishment and yield performance of fennel (Foeniculum vulgare Mill) landrace from Shiraz under salinity stress at laboratory and field conditions. This study was conducted as a factorial with three replicates in a completely randomized design in the laboratory and complete randomized block design in the field. Treatments included combinations of three levels of hydropriming time (0, 12 and 24h) and four levels of salinity (0, 2.5, 5 and 7.5 ds/m) for field study with three replications. Results indicated that with increase in the stress levels, germination traits such as germination percent and rate, root and seedling length and dry weight, significantly decreased, while this decrease in primed seeds was less. In the field, seedling emergence rate and percentage, plant height, biological yield, weight of 1000 seeds and grain yield were significantly increased by hydropriming. Hydropriming treatment reduced the negative effects of salt stress on the fennel seeds and plants, so that in all traits, maximum improving effects was observed with 24h of hydropriming and this treatment significantly decreased the effects of salt stress.
      Keywords: Hydropriming, Salinity stress, germination, fennel
    • Analysis of potential yields and yield gaps of chickpea under different scenarios of sowing dates using modeling approach
      Seyedreza Amiri Deh Ahmadi Pages 138-151
      Yield gap analysis is useful method for prioritization agricultural researches and production to reduce yield constraints. To identify options for increasing chickpea yield, the SSM-chickpea model was parameterized and evaluated to analyze yield potentials, water limited yields and yield gaps for 12 regions representing major chickpea-growing areas of Razavi Khorasan province. For model parameterization, a field experiment was conducted in a randomized complete design with 4 replications in the research field of the Ferdowsi University of Mashhad (36. 15° N, 56. 28° E). The chickpea cultivar ILC482 was used in this experiment. Besides the above experiment, data obtained from a large number of field experiments involving varying seasons and management practices at diverse regions in Iran were also used for model evaluation. The evaluation of model indicated that the model predicted potential and water limited yield reasonably well. The results of running the model under different sowing dates scenarios (19 February, March 25 , 4 April and 21 April ) showed that optimum sowing date is 19 February in more counties, the highest and lowest potential yield obtained in Taibad and Mashhad with an average yield of 2736 and 2306 Kg ha-1 respectively. Furthermore, in the optimal sowing dates, the highest and lowest yield was observed in Quchan and Taibad respectively. The highest and lowest yield gap between the potential yield and irrigation levels were observed in Taibad and Mashhad respectively. Overally, the results indicated that 19 February sowing date reduced yield gap which is strategy in semi-arid areas with.
      Keywords: Actual yield, Modeling, Rainfed, Supplemental irrigation
    • Effect of compilation organic and mineral fertilizer on production parameters and harvest index of cowpea (Vigna unguiculata L.)
      A. Mosavai, A. Shokohfar Pages 150-160
      In order to investigate the effects of application of Vermicompost and Ammonium phosphate on yield and yield components of Vinga unguicuata a factorial experiment was conducted in Ahwaz in 2013-2014 based on randomized complete block design with three replications. Treatments were three levels of Vermicompost (0,4,8 ton/ha) and Amonium phosphate (0,75,150 kg/ha). Results shown that simple and interaction effects were significant (P>0.001). Application of 8 ton/ha Vermicompost resulted higher seed yield (291 gr/m2) comparing to treatmens with no Vermicompost (197gr/m2) and seed yield in Amonium phosphate was (247gr/m2). Application of integrated nutrition management (Vermicompostɪ➊ phosphate) caused higher leaf and stem dry weight in Cowpea. Also due to higher photosynthesis and vegetative growth capacity as results of fertilizer treatments total yield, number of pods and number of seeds per pods were significantly increased. The highest seed yield was 343.3 g/m2 in treatment of integrated nutrient management including 8 ton/ha Vermicompost with 150 kg/ha Amoniumphosphate and the lowest seed yield was 197.2 g/m2 in control treatment.The highest pod number per plant was achieved in treatments with 150 kg/ha amoniumphosphate (13 pod per plant) compare to control treatment (7 pod per plant).
      Keywords: Harvest index, Number of Pod, Grain yield, Cowpea, Vermicompost
    • Effects of Biological Fertilizer Spray and Planting Date on Yield and Yield Components of cowpea Vigna unguiculata In Bastam Shahrood
      A. Nahardani, J. Masoud Sinaki, H. Abaspour, Saeid Gharib Bolouk Pages 193-200
      A field experiment laid out in the factorial spli-plot arrangement using the randomized complete block design with three replications was conducted to study the effects of date of planting, time of spraying fertilizer (multi-micronutrient EDT chelate), and cultivars on yield and yield components of cowpea. The treatments included three levels of planting date (6 May, 16 May, and 26 May) as the major factor , three fertilizer spray levels (60, 70, and 80 days after planting) and two cultivars ( Bastami and Ghadim) as the minor factors. Results of the table of ANOVA indicated the traits of number of pods per plant and seed yield were influenced by the treatments of planting date, cultivar, and sprays at the 1% probability level. The Bastami cultivar yielded more pods per plant and higher seed yield compared to the Ghadim cultivar. Fertilizer spray on the 80th day after planting had the maximum effect on seed yield (3.17 t / ha). Under the individual effect of planting date, the largest number of pods per plant and the maximum 1000-seed weight were observed in the treatment of planting on 6 May. The mutual effects of planting date and fertilizer spray on the number of pods per plant were significant at the 1% probability level, and the combination treatment of 6 May planting date fertilizer spray on the 80th day after planting had the largest number of pods per plant.
      Keywords: Agronomic traits, Vigna unguiculata, Multi, Micronutrient EDTA chelate, number of pods per plant
    • The effect of soil texture and irrigation method on improving yield and yield components of two Sweet potato [Ipomoea batatas (L.) Lam.] cultivars
      Mansoureh Shamili, Hamed Hassanzadeh Khankahdani Pages 201-214
      In order to determine optimum culture condition to produce high quality storage roots in sweet potato, an experiment was conducted as split-split plot in randomized complete block design with three replications. Main plots were allocated to soil texture (loamy and sandy), sub plots to irrigation method (furrow and drip) and sub-sub plots to sweet potato cultivars (White and Red). Cutting establishment percent, bush vegetative growth, qualitative and quantitative characteristics of storage root as well as crop per drip (CPD) were measured. Results showed that soil texture affects foliage fresh weight, shoot/root ratio, storage root number, weight and diameter, stem and leaf number, bush length, reducing and total sugar as well as CPD. Irrigation method influenced all the traits except root number. The greatest CPD was observed in loamy soil using drip irrigation respectively 5.492 and 4.569 kg/m3 for White and Red cultivar. According to path analysis results, storage root yield directly influenced by foliage fresh weight (0.726**), leaf number (0.722**), stem number (0.710**), storage root weight (0.668**), storage root diameter (0.449**), foliage length (0.352**) and storage root length (0.314**). Based on the obtained results, cultivation of Red cultivar on loamy soil using furrow irrigation at cutting establishment stage, drip irrigation during growth period and final furrow irrigation at storage root filling is more successful as a tool to produce high quality sweet potato storage root in Minab.
      Keywords: Crop per drip (CPD), Irrigation method, Soil texture, Storage root
    • Effect of foliar spraying of Silicon on the vegetative and reproductive charactrictics of strawberry in soilless culture
      Mehdi Hosseini Farahi Pages 215-225
      Silicon is one of the useful nutrient elements for plant growth that in soil cultivations, plant requirement to this element partly will supply but it may never be enough in soilless culture. However, the aim of this study was investigate the effect of Silicon (Si) on the qualitative and quantitative of two strawberry cultivars in soilless culture. This experiment was conducted as a factorial based on randomized completely blocks design with three replications and three plants in each replication. The medium cultures that were include perlite and cocopeat (1:1) and an experiment was conducted in a greenhouse that located in the city of Yasouj. Spray of Si in four concentration (0, 200, 400 and 600 mgl-1 from Silisilic Acid source) and cultivars (Paros and Aromas), were investigated factors in this study. Characteristics such as number of leaf, fruit weight, number of fruit per plant, yield of single plant, chlorophyll index and vitamin C were measured. Results showed that effects of Si and cultivar on the yield of single plant, fruit weight, number of leaf and chlorophyll index were significant. The highest yield of single plant was obtained in Paros cultivar with 1218 gr as compare to Aroms cultivar. Plant treated with Si 400 mg/l showed the highest yield to compare with control. So, application of 400 mg/l Si on Paros cultivar was recommended in soilless culture.
      Keywords: Aromas, Paros, Photosynthesis, Silisilic Acid, Yield
    • Autoecological Study of Dorema ammoniacum D. Don in Bafgh (Yazd province)
      Gholamreza Zarei, Naser Baghestani Maybodi, Ali Zamani Bajgani Pages 226-235
      Vasha (Dorema ammoniacum) is one of the valuable forage, pharmaceutical and industrial plant that is endemic to Iran. In this study, some of habitat characteristics including climate, soil (physical and chemical properties) and geographical situation, phenology and gum yield of vasha were studied. To characterize the habitat soil, 9 profiles from habitat and 3 profiles out of habitat were sampled. Phenological stages were recorded with repeated visits to the region since March to August. To determine gum yield, at first average amount of gum by every plant calculated and then according to plant density, gum yield per hectare was calculated. The results showed that areas with Loamy-Sand soils and pH between 8.3 to 8.7 can be considered as one of the vasha suitable habitat. 472 plant/ha and 1/17 percent were density and cover of vasha, respectively. The amount of gum that produced by every plant was determined 130.3 g. The phenological studies showed that the onset of growth of vasha in this area is in March late to middle of April. According to this survey it is recommended gum harvesting starts from early July at 4-5 times. Based on climatic data, late December was determined as the most appropriate sowing of vasha seeds in the Bafgh.
      Keywords: Dorema ammoniacum, ecology, habitat characteristics, phenology, gum yield