فهرست مطالب

مهندسی تصمیم - پیاپی 2 (بهار 1394)

فصلنامه مهندسی تصمیم
پیاپی 2 (بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/03/28
  • تعداد عناوین: 7
|
  • غلامحسن شیردل، سیما زینال پور صفحات 1-31
    هدف این تحقیق بررسی موضوع اجتناب از تصمیمات غیر بهینه مدیریتی با استفاده از یک بازی سه نفره بازرسی است. برای این منظور با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده 180 پرسشنامه نفر از کارشناسان و کارمندان بانک های دولتی استان قزوین به تحلیل نتایج پرداخته شد. به منظور تبیین روابط مابین متغیرهای تحقیق از آزمون های تحلیل های میانگین و واریانس در فضای نرم افزار SPSS15 استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تحلیل میانگین بیانگر این واقعیت بود که شاخص های معرفی شده موثر بر تصمیم گیری بهینه در تعادل نش می باشند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل آنالیز واریانس بیانگر این واقعیت بود که؛ عوامل معرفی شده اثرات معنی داری بر تصمیم گیری بهینه در تعادل نش دارند؛ اما شدت اثرگذاری این عوامل متفاوت می باشد؛ بنابراین مطابق عملکرد مدیران مسئولیت پذیری افراد و قدرت پاسخ دهی آن ها به سهامداران و مدیران بالادستی افزایش می یابد و نظارت بر عملکرد ناظران خود امری مهم در راستا توجه به حیطه کاری افراد می باشد و داشتن نظام تصمیم گیری مبتنی بر مشورت و همکاری گروهی می تواند در اتخاذ تصمیمات بهینه مفید باشد. در نهایت بر اساس روش نظریه بازی ها این نتیجه حاصل گردید که هر قدر میزان احتمال وقوع رفتار غیرمسئولانه و عدم نظارت توسط مدیران و بازرسان افزایش یابد؛ تصمیم گیری غیر بهینه توسط مدیران ارشد افزایش یابد.
    کلیدواژگان: تصمیمات غیر بهینه مدیریتی، نظریه بازرسی، نظریه بازی ها، تعادل نش، بازی بازرسی
  • امیر امینی، علیرضا علی نژاد صفحات 33-60
    مدل EFQM به عنوان یکی از مدلهای تعالی سازمانی با استناد به معیارهای 9 گانه خود ابزاری مناسب برای آسیب شناسی و طراحی برنامه های توسعه سازمانی به شمار می رود که از طریق آن می توان فرصتهای بهبود بهره وری در سازمان را شناسایی نمود. به منظور دریافت نظرات کارشناسان در خصوص شناسایی فرصتهای بهبود، با استفاده از مدل EFQM پرسشنامه ای با 50 سئوال طرح گردید که جامعه آماری آن برخی از مدیران و کارشناسان داخل شرکت همچنین برخی از کارشناسان مشتریان (کارفرمایان) که نسبت به شرکت مورد مطالعه آشنایی کامل دارند توزیع گردید. پس از تعریف پروژه بهبود و اجرای آن، میزان بهره وری کلی در سازمان مورد مطالعه قبل و بعد از اجرای مدل EFQM محاسبه شد. جهت تعیین اعتبار پرسش نامه در این تحقیق از روش اعتبار محتوا استفاده شده است. برای تعیین پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه ها محاسبه شد. بنابراین از لحاظ ماهیت روش تحقیق، پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و تا حدودی همبستگی است. با استفاده از آزمون فریدمن بررسی تفاوت و رتبه بندی میانگین عوامل مورد آزمایش قرار گرفت. در نهایت، طبق اصل پارتو سه معیار که بالاترین اولویت را دارند (کارکنان، مشارکتها و منابع و فرآیندها) انتخاب شدند و برای آنها پروژه بهبود تعریف گشت. نتایج حاصل از تحقیق، نشان دهنده میزان تاثیر اجرای مدل EFQM بر بهبود کلی سازمان بوده است. به عنوان پیشنهادات آتی با استفاده از رویکرد بهبود مستمر بر روی همین سه معیار، مجددا پروژه های بهبود تعریف شود. همچنین برای ارتقای وضع موجود می توان بر روی سایر شش معیار پروژه بهبود تعریف نمود و نتایج حاصل را با وضعیت موجود مجددا مقایسه نمود.
    کلیدواژگان: بهبود مستمر، مدل تعالی سازمانی (EFQM)، معیارهای 9 گانه مدل EFQM، فرصت های بهبود، شاخص های بهره وری
  • توحید فیروزان، مرجان پوراکبر صفحات 61-90
    افزایش بی رویه نقدینگی در سال های جاری باعث بروز مشکلات فراوانی از جمله تشدید تورم و تضعیف صنایع شده است. ممانعت از چنین افزایش چشم گیری مستلزم چاره اندیشی های علمی می باشد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر ایجاد یک مدل پویا جهت شبیه سازی و مطالعه روند آتی تغییرات نقدینگی می باشد. برای این هدف، قسمتی از بخش پولی اقتصاد ایران با استفاده از ابزارهای سیستم دینامیک و محاسبات نرم مدل شده است. روش محاسبات نرم پژوهش تلفیقی از شبکه های عصبی مصنوعی و الگوریتم ژنتیک است. پس از اعتبارسنجی مدل و اطمینان از صحت عملکرد آن، سناریوهایی جهت مطالعه روند آینده نقدینگی طراحی و شبیه سازی شده اند. مشاهدات حاصل از پیاده سازی مدل حاکی از آن است که در شرایطی که درآمدهای نفتی با توجه به از روندی مشابه سال های اخیر پیروی کند، نرخ مالیات در حدود 0.06 باشد و نرخ رسمی ارز به قیمتی پائین تر از 30000 ریال برسد، نقدینگی به طور تقریبی تا حد 2 هزار میلیارد ریال کاهش خواهد یافت. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در سیاست گذاری های بانک مرکزی، تنظیم بودجه، کنترل سطح قیمت ها و سایر مطالعات اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: نقدینگی، کسری بودجه، بدهی دولت به سیستم بانکی، سیستم دینامیک، شبکه عصبی مصنوعی، الگوریتم ژنتیک
  • شهرام میرزایی دریانی، گیسو رحیمی صفحات 91-124
    با توجه به اهمیت سازمانها در زندگی امروزی، همه پدیده ها، موضوعات و رخدادهای سازمانها حائز اهمیت می باشند. تاثیر این نهادها در زندگی اجتماعی پیچیده کنونی به تمامی ابعاد ما انسان ها بی شک، بسیار محسوس و حیاتی است. بر این اساس از موضوعات بسیار حیاتی، سالم بودن نیروی انسانی است تا با اطمینان خاطر و سامتی و تندرستی بتواند در سازمانها وظایف خود را انجام دهد و نقش هایش را ایفا کند. ارگونومی چنانچه به شکلی مطلوب در سازمانها به ویژه بیمارستانها استقرار داشته باشد، ماموریت فوق حاصل می گردد. پوکا- یوکه نیز ابزاری است که بر روی شناسایی علل ایجاد کننده خطا تاکید می نماید تا قبل از آنکه خطاها مشکل ساز شوند از بروز آنها جلوگیری کند و به عنوان ابزاری جهت برقراری استراتژی بهبود مستمر می باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ارگونومی و پوکا یوکه و ارزیابی وضعیت آن ها در بیمارستانهای دولتی و خصوصی شهر اردبیل بوده است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی؛ روش گردآوری داده ها پیمایشی؛ و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده است. برای روایی سنجی از روایی محتوا و برای اعتبار سنجی از آزمون کرونباخ استفاده شده است. برای تحلیل جمعیت شناختی حجم نمونه، از آمار توصیفی مناسب از جمله فراوانی، میانگین و انحراف معیار استفاده شده است. برای پاسخ به سوالات و تحلیل داده ها از آزمون تی استفاده شده است. برای تعیین درجات اهمیت ابعاد و مولفه های ارگونومی از آزمون خطای میله ای و برای پاسخ گویی به سوال مربوط به رابطه پوکا-یوکه با ارگونومی از آزمون همبستگی استفاده شده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که شرایط فیزیکی، کار با کامپیوتر و ابزارهای کاری در هر دو بیمارستان متوسط و بالاتر بوده و بکارگیری ارگونومی در سلامتی کارکنان در هر دو بیمارستان بیشتر بوده است. همچنین پوکا-یوکه با ارگونومی همبستگی لازم را داشته و البته وضعیت ارگونومی میان دو بیمارستان تفاوت معنی داری داشته است. در پایان، مطابق با نتایج آزمون فرضیه ها و پاسخ به سوالات، پیشنهادهایی برای تقویت وضعیت ارگونومی و بهبود آن ارائه شده است.
    کلیدواژگان: ارگونومی، آنتروپومتری، پوکا، یوکه، بیمارستان امام خمینی و بیمارستان قائم
  • محمد علی خاتمی فیروزآبادی، پریسا عمرانی، گلنوش حسنی گودرزی صفحات 125-145
    یکی از مسائل بسیار مهم در شروع یک فعالیت اقتصادی، پیش بینی در مطالعات بازار می باشد. روابط موجود در بسیاری از مسائل مدیریتی و تجاری اغلب به صورت پیچیده و غیرخطی بوده و با روش های معمول قابل پیش بینی نیستند، بنابراین می توان با فنون و روش های دقیق تری همچون شبکه های عصبی به پیش بینی با دقت بالا پرداخت. هدف این مقاله نشان دادن برتری شبکه های عصبی در پیش بینی فرآیندهای غیرخطی در مقایسه با روش های معمول و نیز استفاده از پارامترهای مهم اقتصادی یعنی نرخ تورم و نرخ ارز در بالا بردن دقت پیش بینی است. در این مقاله از داده های مربوط به میزان تولید بطری های PET از سال 1379 تا سال 1392 استفاده شده و با بهره گیری از شبکه عصبی مصنوعی و مدل های غیرخطی، از طریق نرم افزار MATLAB پیش بینی تولید برای سال 1393 انجام پذیرفت و سپس با توجه به شاخص های MAPE و MSE نتایج به دست آمده از روش های مزبور با هم مقایسه شدند. یافته های تحقیق نشان دهنده موفقیت شبکه عصبی با خطای بسیار پایین در پیش بینی نسبت به روش های سری زمانی و نمایی است.
    کلیدواژگان: پیش بینی تقاضا، نرخ تورم، نرخ برابری ارز، شبکه عصبی، شاخص های مقایسه
  • طاهره محمدی، سعید فرح بخش صفحات 147-170
    هدف این پژوهش تعیین رابطه 3 مولفه اعتیاد به کار (عجین شدن با کار، تمایل درونی در کار ، و لذت از کار) در بهره وری نیروی انسانی با تعدیل گری سرمایه فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، و سرمایه رابطه ای ) است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه آماری پژوهش شامل تعداد201نفر از کارمندان دانشگاه لرستان ، بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری عبارت از سه فرم پرسشنامه پرسشنامه اعتیاد به کار اسپنس و رابینز ، پرسشنامه بهره وری نیروی انسانی براساس مدل آچیو هرسی و گلداسمیت و پرسشنامه سرمایه فکری بنیتس بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که اعتیاد به کار با بهره وری نیروی انسانی رابطه معنی داری دارد؛ این رابطه بویژه هنگامیکه متغیر تعدیل گر سرمایه فکری وارد معادله می شد از استحکام بیشتری برخوردار بود. به عبارت دیگر می توان گفت که سرمایه فکری ، شدت رابطه بین اعتیاد به کار و بهره وری نیروی انسانی را افزایش می دهد
    کلیدواژگان: بهره وری نیروی انسانی، سرمایه فکری، اعتیاد به کار
  • داود مرادی چراتی، شهاب الدین شمس، محمود یحیی زاده صفحات 171-199
    اگر چه رشد بهره وری از اهمیت مرکزی در اقتصاد برخوردار است، تا حد زیادی در امور مالی ناشناخته مانده است. رشد بهره وری یکی از عوامل اصلی تاثیرگذار بر بازده سهام شرکتها به شمار می آید که کمتر به آن پرداخته شده است. در این مقاله رابطه بین رشد بهره وری و بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 86 تا 91 مورد بررسی قرار می گیرد. داده های سری زمانی بصورت فصلی جمع آوری شده و بوسیله نرم افزار Eviews به روش داده های تلفیقی (تابلویی) مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاکی از یک دوگانگی در سطح کل و سطح خرد است، بدین ترتیب که یک رابطه منفی و معناداری بین بازده بازار و رشد بهره وری در سطح کل و یک رابطه مثبت و معنادار بین بازده شرکت و رشد بهره وری شرکت وجود دارد. اما رابطه معناداری بین بازده هر یک از شرکت ها و رشد بهره وری در سطح کل یافت نشد.
    کلیدواژگان: اثر تصاحب کسب و کار، بازده سهام، رشد بهره وری کل عوامل، پیشرفت تکنولوژی
|
  • Gholamhassan Shirdel, Sima Zeinalpour Pages 1-31
    The purpose of this study is to investigate the issue of avoiding non-optimal management decisions using an inspection triple game. For this purpose, the results of the collected data through 180 survey forms filled out by experts and clerks at state banks in Qazvin were analyzed. Analysis of means (means tests) and analysis of variance (ANOVA tests) in SPSS15 have been used to determine the relationship among the variables of research. The results of means analysis reveal that the introduced indices causing optimal management have Nash equilibrium. Also, the results of ANOVA test analysis revealed that the proposed factors in the research have significant effect on optimal decision making in Nash equilibrium however, the level of their effect varies. Therefore, the accountability and answerability of the clerks to the shareholders and higher positions can increase according to the performance of the managers. In other words, supervision on the performance of inspectors is considered as an important factor in the improvement of work and having a decision making system based on team cooperation and consultation can be useful in making optimal decisions. Ultimately, according to the games theory it was concluded that the more possibility of irresponsible behavior and lack of supervision by the managers and inspectors the more likelihood of non-optimal decision making by the senior managers
    Keywords: Inspection game, inspection theory, games theory, Nash equilibrium, non-optimal management decisions
  • Amir Amini, Alireza Alinezhad Pages 33-60
    EFQM model with its 9 criteria is an appropriate tool for improving and designing the organizations that can be supported the decision makers in finding improvement opportunities. In this research, supporting the questionnaire that is distributed between 50 managers and experts in Pars Energy Drilling Exploration Company the improvement opportunities will be found. After finding improvement opportunities and implement the projects the total productivity index of the company will be compared with previous one.
    Result of this research represents the positive impact of implementing the improvement opportunities projects based on the EFQM approach on productivity.
    Keywords: Continuous Improvement_EFQM Excellence Model_EFQM's 9 Factors_Productivity Indexes_Improvement Opportunities
  • Toohid Firoozan, Marjan Pourakbar Pages 61-90
    Irregular increase of money supply in recent years has caused many economic problems such as intensifying inflation and degrading industrial sector. To avoid this increasing scientific improvisations are needed. In this way the aim of this paper is to develop a dynamic model for simulate and study the future trend of money supply changes. To achieve this goal some part of the monetary section of Iran economy has been modeled using system dynamics and soft computing. Soft computing method which is used in the model includes artificial neural networks and genetic algorithm. After validating the model some scenarios have been designed and simulated in order to study the future trend of money supply. Results of running the model showed that in conditions which oil income increases as previous historical trend, taxing rate is about 0.06 and formal exchange rate is lower than 30000 Rials, money supply will almost diminish to 2 thousand billion Rials. The conclusions of this paper can be used in central bank policy making, budget deficit regulations, price level controls and many other economic studies.
    Keywords: Liquidity, Budget Deficit, Government Debt to Banking System, Dynamic System, ANN, GA
  • Shahram Daryani, Gisoo Rahimi Pages 91-124
    The purpose of this study is the contrast of orgonomics between public and private hospitals in Ardabil. So there are some questions and hypotheses. The purpose of this project is applicable and the data collection is done through the survey. The participants are the personals of these hospitals and the sampling method has been done randomly. There are some instruments for answering questionnaires and collecting data. The content validity is used to measure validity and Keranbakh test is used to measure reliability of this study. Some factors such as frequency, mean and standard deviation are used as a descriptive analysis to analyze the participants and the sample size. T-test is used for questions and data analysis. The bar error test indicates the significance of orgonomics, and the correlation test is used to answer the questions based on the relationship between poka-yoke and orgonomics. The results of this study says that the physical situation, computer-working and working-tools are used better and also the use of orgonomics has influenced on the personals’ health in these two hospitals. Since there is a correlation between polka-yoke and orgonomics, so there is a significant difference between orgonomics of these two hospitals.
    Keywords: Ergonomics, Anthropometry, Poka-yoke, Imam Khomeini Hospital, Ghaem Hospital
  • Mohammadali Khatami Firoozabadi, Parisa Omrani, Golnoosh Hassani Goodarzi Pages 125-145
    In many real commercial and administrative issues, relations are often complex, non-routine and are not predictable by conventional methods. Considering the importance of feasibility studies in making decision to start a production activity, forecasting in marketing studies is very important. There are lots of tools and techniques which are used for having an exact prediction, neural networks can be utilized for forecasting with high degrees of accuracy. The purpose of this article is to demonstrate the preference of using neural networks in forecasting nonlinear processes in comparison with conventional techniques and also to increase its accuracy by using economic parameters such as inflation and exchange rates. As a case study, this paper uses the production rate data of PET bottles from 1379 to 1392, then the production rate of 1393 is predicted by using artificial neural networks and nonlinear models. For validating the model, indexes MAPE and MSE obtained from these methods are compared. The result shows the preference of using the neural network for prediction in comparison with time and exponential series techniques, due to the lowest error in forecasting
    Keywords: Demand Forecasting, Inflation Rate, Exchange Rate, ANN
  • Tahere Mohammadi, Saeed Farahbakhsh Pages 147-170
    The purpose of this study is determine the relationship between workaholic 3 factors (Work Involvement, Feelings of Being Driven to Work, and Work Enjoyment) in Human Resource Productivity with the moderator of the intellectual capital (Human capital, structural capital and relational capital) . The research method is relative descriptive correlational. Statistical sample consisted of 201 employees Lorestan University, who were selected using stratified sampling method. Measuring instruments consists of three questionnaires workaholic Spence and Robbins questionnaire, Human Resource Productivity base on Chivy model Hersey and Goldsmith questionnaire model, Intellectual capital questionnaire Bontis . To analyze the data, structural equation was used. The results showed that workaholic has a significant relationship with Human Resource Productivity .This relationship, particularly when moderator variable of intellectual capital, entered the equation it ha greater strength .In other words, we can say that intellectual capital increase intensity of the relationship between workaholic and Human Resource Productivity
    Keywords: Human Resource Productivity, Intellectual Capital, Workaholic
  • Davood Moradicherati, Shahabeddin Shamas, Mahmood Yahyazadehfar Pages 171-199
    Although productivity growth is of central importance in economics, its importance in finance remains largely uncharted. Productivity growth is one of the main factors affecting on stock returns that is less discussed. In this paper, the relationship between productivity growth and stock returns of Listed Companies in Tehran Stock Exchange are examined during the years of 2007 to 2012. Time series data are collected Seasonal and are examined by method of Panel Data by E-views software. The results indicate an duality in aggregate level and micro level, So that ,there is a significant negative relationship between market efficiency and productivity growth in aggregate level and a significant positive relationship between firm performance and its productivity growth. But the relationship between each of the company's efficiency and productivity growth at the aggregate level were not found.
    Keywords: Business Takeover Effect, Stock Returns, Total Factor Productivity growth, Technological Progress