فهرست مطالب
نشریه تعلیم و تربیت استثنایی
سال هفدهم شماره 145 (خرداد و تیر 1396)
- تاریخ انتشار: 1396/04/20
- تعداد عناوین: 8
-
- پژوهشی
-
صفحات 5-12زمینهناتوانی های یادگیری ویژه یکی از رایج ترین اختلال های کودکان سنین مدرسه محسوب می شود. این کودکان به طورمعمول در زمینه های مختلفی نظیر توجه، شناخت و ناگویی هیجانی با مشکل روبه رو هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر خودتوانمندسازی اجتماعی و ناگویی هیجانی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ویژه بود.روشطرح پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه مورد پژوهش را همه دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ویژه شهرستان رشت که در سال تحصیلی 1396-1395 از مراکز ناتوانی های یادگیری خدمات آموزشی دریافت می کردند، تشکیل دادند که از این تعداد نمونه ای به حجم 30نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب و در 2گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند (هرگروه 15نفر). گروه آزمایش تحت 10جلسه آموزش مهارت های اجتماعی قرارگرفتند و گروه گواه هیچ گونه آموزشی را دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس خودتوانمندسازی اجتماعی فلنر و همکاران و مقیاس ناگویی هیجانی باگبی و همکاران استفاده شد.یافته هانتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش مهارت های اجتماعی، خودتوانمندسازی اجتماعی را افزایش و ناگویی هیجانی را در دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری ویژه کاهش می دهد (001/0>P).نتیجه گیرینارسایی در خودتوانمندسازی اجتماعی و ناگویی هیجانی کودکان با ناتوانی یادگیری ویژه، ضرورت توجه به مهارت های اجتماعی را 2چندان می کند، همچنین آموزش مهارت های اجتماعی در شکل دادن به هویت کودکان، پذیرش نقش های اجتماعی، مسئولیت پذیری و حل تعارض ها انکارناپذیر است.کلیدواژگان: مهارت های اجتماعی، خودتوانمندسازی اجتماعی، ناگویی هیجانی
-
صفحات 13-20زمینه و هدفویژگی های رشدی کودکان با کیفیت زندگی والدین شان ارتباط دارد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی ارتباط رشد حرکتی و شاخص توده بدنی کودکان با کم توانی ذهنی با کیفیت زندگی والدین آن ها بود.روشپژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. نمونه آماری، از میان همه دانش آموزان با کم توانی ذهنی خفیف (بهره هوشی 70-50) مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی شهر اراک در سال تحصیلی 95-1394، بر اساس فرمول کوکران و به صورت هدفمند انتخاب شد که سرانجام 127دانش آموز و والدین آن ها همکاری کردند. رشد حرکتی، کیفیت زندگی و قد و وزن، به ترتیب با استفاده از شکل کوتاه آزمون تبحر حرکتی برونینکز اوزرتسکی، پرسش نامه اس اف 12، مترنواری نصب شده روی دیوار و ترازوی دیجیتالی اندازه گیری شد. داده ها توسط نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 و در سطح معناداری 05/0 با استفاده از ضریب همبستگی تفکیکی و تحلیل رگرسیون خطی تحلیل شد.یافته هارشد حرکتی کودکان با کم توانی ذهنی ). شاخص توده بدنی کودکان با کیفیت زندگی والدین آن ها ارتباط معناداری ندارد (83/0=P).نتیجه گیریاحتمالا تقویت رشد حرکتی کودکان باعث ارتقای کیفیت زندگی والدین می شود، بنابراین تمرکز بر رشد حرکتی کودک، ضمن اثرگذاری درون فردی، یک راهکار درمانی برای ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی والدین کودکان با کم توانی ذهنی خواهد بود.کلیدواژگان: رشد حرکتی، شاخص توده بدنی، کیفیت زندگی، کم توان ذهنی، والدین
-
صفحات 21-28زمینهکودکان دارای اختلال طیف اتیسم با مشکلات سازشی بسیاری و در پی آن والدین با مشکلات بهداشت روانی بیشتری مواجه اند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تنیدگی و سبک های مقابله ای مادران با رفتار سازشی کودکان با اختلال طیف اتیسم بود.روشروش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه مادران و معلمان کودکان با اختلال طیف اتیسم مشغول به تحصیل در آموزش وپرورش استثنایی و مراکز تحت پوشش بهزیستی در استان گلستان بود. با روش نمونه گیری در دسترس 50 مادر و معلم کودکان با اختلال طیف اتیسم به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس رفتار انطباق واینلند(1965)، پرسش نامه سبک های مقابله ای لازاروس (1988) و مقیاس تنیدگی والدینی بری و جونز(1995) بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد.یافته هانتایج نشان داد بین متغیر تنیدگی مادران و رفتار سازشی در کودکان با اختلال طیف اتیسم ارتباط منفی و معنادار وجود دارد، همچنین استفاده از راهبرد مقابله ای مسئله مدار با رفتار سازشی کودکان با اختلال طیف اتیسم رابطه ای مثبت و معنادار دارد، اما بین استفاده از راهبرد مقابله ای مسئله مدار با تنیدگی مادران رابطه معناداری مشاهده نمی شود، ولی راهبرد مقابله ای هیجان مدار با تنیدگی مادران رابطه ای مثبت و معنادار دارد (05/0>P).نتیجه گیریرفتارهای سازشی کودکان با اختلال طیف اتیسم ارتباط تنگاتنگی با سلامت روانی والدین دارد، بنابراین نوع برخورد و تنیدگی های والدین ناشی از مشکلات این کودکان می تواند پیش بینی کننده رفتارهای سازشی کودکان با اختلال طیف اتیسم باشد. در نتیجه توجه به حوزه سلامت روان شناختی والدین این کودکان بسیار مهم است.کلیدواژگان: تنیدگی، سبک های مقابله ای، رفتار سازشی، کودکان با اختلال طیف اتیسم
-
صفحات 29-38زمینهامروزه ضرورت پرداختن به شایستگی اجتماعی دانش آموزان کم توان ذهنی امری ضروری به نظر می رسد. آموزش برنامه تربیت بدنی در این راستا در جهت ارتقای شایستگی اجتماعی می تواند نقشی موثر و مثبت ایفا کند. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش برنامه تربیت بدنی بر بهبود شایستگی اجتماعی دانش آموزان کم توان ذهنی اجرا شد.روشروش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه بود. تعداد 30 دانش آموز پسر کم توان ذهنی 14 تا 18 ساله با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت تصادفی به 2گروه 15 نفری تقسیم شدند (یک گروه آزمایش و یک گروه گواه). گروه آزمایش، برنامه تربیت بدنی را در 9جلسه دریافت کردند، درحالی که به گروه گواه این آموزش ارایه نشد. ابزار استفاده شده در این پژوهش پرسش نامه شایستگی اجتماعی بود. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد.یافته هانتایج نشان داد که بعد از مداخله، میانگین شایستگی اجتماعی گروه آزمایش به طور معناداری بیشتر از گروه گواه بود. همچنین آموزش برنامه تربیت بدنی بر همه خرده مقیاس های شایستگی اجتماعی (مهارت های شناختی، رفتاری، شایستگی هیجانی و آمایه انگیزشی) اثر مثبت و معناداری داشت.نتیجه گیریبرنامه تربیت بدنی باعث بهبود شایستگی اجتماعی در دانش آموزان کم توان ذهنی شد؛ بنابراین برنامه ریزی برای ارایه آموزش تربیت بدنی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.کلیدواژگان: تربیت بدنی، شایستگی اجتماعی، دانش آموزان، کم توان ذهنی
-
صفحات 39-46زمینهادراک زمان، عملکرد مهمی است که توانایی پیش بینی و آینده بینی و کارآمدی پاسخ نسبت به رخدادهای در حال وقوع را تسهیل میکند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه ویژگی های ادراک زمان در 3زیرنوع اختلال کم توجهی-بیش فعالی بود.روشروش پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسهای بود و جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دبستانی با اختلال کم توجهی-بیش فعالی بود که در مدارس دخترانه شهر سیرجان در سال1395مشغول به تحصیل بودند. نمونه شامل 69کودک با اختلال کم توجهی-بیش فعالی بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه اختلال رفتاری آخنباخ و 3تکلیف برآورد، تولید و بازسازی زمان استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون توکی) تحلیل شد.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در تکلیف برآورد زمان بین 3زیرنوع اختلال کم توجهی-بیش فعالی تفاوت معنیداری وجود دارد (01/0>P). همچنین یافته های پژوهش نشان داد که در تکلیف تولید زمان و بازسازی زمان تفاوت معنیداری در زیرنوعهای اختلال کم توجهی- بیش فعالی وجود ندارد (05/0P>).
نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش ادراک زمان در زیرنوعهای اختلال کم توجهی-بیش فعالی متفاوت است.کلیدواژگان: ادراک زمان، اختلال کم توجهی، بیش فعالی، زیرنوع بی توجهی، زیرنوع بیش فعالی، تکانشگری، زیرنوع مرکب - تالیفی
-
صفحات 47-52زمینهبرآورده کردن نیازهای گوناگون دانش آموزان با نیازهای ویژه برای شکوفایی توانایی آن ها در آموزش فراگیر بسیار مهم و ضروری است. یکی از راه های پاسخگویی به این نیاز، طراحی کلاس درس بر پایه آموزش متمایز است. آموزش متمایز به روش طراحی منظم برنامه درسی بر پایه نیازهای متفاوت و متنوع دانش آموزان با نیازهای ویژه برای به بیشینه رساندن توانایی یادگیری آنان است.نتیجه گیریدر این مقاله مروری پس از بیان مقدمه ای کوتاه، به تعریف و تاریخچه آموزش متمایز پرداخته شده و در ادامه اهمیت و ضرورت آموزش متمایز، عناصر آموزش متمایز، موانع و چالش های آموزش متمایز و نقش معلمان در موفقیت آموزش متمایز در ایران ارایه شده و در پایان نتیجه گیری صورت گرفته است.کلیدواژگان: آموزش متمایز، دانش آموزان، نیازهای ویژه
-
صفحات 53-58زمینهفنیل کتونوریا نوعی بیماری سوخت وسازی مادرزادی و ژنتیکی از نوع اتوزومال مغلوب است که به علت کمبود یا فقدان آنزیم فنیل آلانین هیدروکسیلاز، اسید آمینه فنیل آلانین به تیروزین تبدیل نشده و باعث افزایش فنیل آلانین در خون به ویژه در مغز می شود. از آن جا که تیروزین پیش ساز انتقال دهنده های عصبی چون سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین است، کمبود آن باعث اختلال های عصبی، شناختی و اجرایی در مغز می شود.نتیجه گیریمهم ترین نشانه های بالینی این بیماری، کم توانی ذهنی، میکروسفالی، اختلال های رفتاری، تشنج سفتی اندام ها، بی قراری، ناآرامی، بیش فعالی، اگزما و پوست و موی روشن است. در صورتی که بیماری پیش از سومین هفته زندگی تشخیص داده شده و نوزاد پیش از یک ماهگی مورد تغذیه درمانی و مراقبت های لازم قرارگیرد، نشانه های ناشی از بیماری کاهش می یابد. از آن جا که رژیم درمانی بسیار طاقت فرساست و ممکن به عدم رعایت کامل آن و در نتیجه شدت نشانه ها منجر شود، امروزه روش های دیگری چون استفاده از دوز دارویی ویژه، آنزیم درمانی، پیوند سلول های بنیادی و ژن درمانی به عنوان روش های جایگزین در دست پژوهش و بررسی است. با توجه به نشانه های شدید بیماری به ویژه نشانه های روان شناختی و نیز چون این بیماری بیشتر در ازدواج های خویشاوندی دیده می شود، آگاه سازی جوانان و خانواده ها از پیامدهای آسیب زای حاصل از ازدواج های فامیلی، مشاوره های ژنتیکی پیش از ازدواج و نیز غربالگری نوزادی برای تشخیص زودرس بیماری توصیه می شود.کلیدواژگان: فنیل کتونوریا، سوخت و سازی، فنیل آلانین
- ترجمه ای
-
صفحات 59-67زمینهپژوهش های پیشین نشان داده اند کودکان با اختلال طیف اتیسم اغلب در کاربرد و درک معنای غیرتحت اللفظی زبان (برای مثال، کنایه، طعنه، گول یا فریب، شوخ طبعی و استعاره) مشکل دارند. به طورویژه، درک کنایه و طعنه برای کودکان با اختلال طیف اتیسم دشوار است، زیرا در کنایه و طعنه، معنای گفته برخلاف آن چیزی است که بیان می شود. پژوهش حاضر، اثربخشی بسته آموزشی ای را بررسی می کند که شامل مجموعه ای از قوانین و حاوی نمونه های متعدد آموزشی است که در این بسته، شناسایی گفته های طعنه آمیز و پاسخ مناسب به آنان به 3کودک با اختلال طیف اتیسم آموزش داده می شود.نتیجه گیرینتایج حاکی از آن است که آموزش این بسته موثر بوده و در تمام نمونه های داستانی، موقعیت ها و افراد تعمیم حاصل شده است.کلیدواژگان: طعنه، کنایه، کودکان، اختلال طیف اتیسم
-
Pages 5-12BackgroundSpecific learning disability is one of the most common disorders in school children. These children usually have problems in various areas such as attention, cognition and alexithymia. The purpose of the present research was to determine the effect of social skills training on social self- empowerment and alexithymia in students with specific learning disabilities.MethodThis study is an experimental research. The population of this research includes all elementary students with specific learning disabilities in Rasht city during the academic year of 2016-2017. From this population, 30 students were selected by random sampling method and assigned to two experimental and control groups (15 students in each). The 10 sessions of social skills training were implemented for experimental group while the control group received no intervention. To collect the data, Social Competence Scale (Flener et al., 1990) and Toronto Alexithymia Scale (Bagby et al., 1994) were used before and after training.ResultsThe results of multivariate analysis of covariance showed that social skills training significantly improved social self-empowerment and reduced alexithymia in the students with specific learning disabilities (PConclusionInability in social self- empowerment and alexithymia in children with specific learning disabilities, emphasizes the need to redouble the social skills, so social skills training were improve child's identity, acceptance of social roles, responsibility and Irrefutable conflict.Keywords: Social skills, Social self- empowerment, Alexithymia
-
Pages 13-20BackgroundChildren developmental characteristic has relationship with their parents quality of life. Accordingly, the aim of this study was to investigate the relationship between motor development and body mass index of intellectual disable children, with their parents quality of life.MethodThis study was correlation type. We selected the statistical sample, from all students with mild mental retardation (IQ 50-70) that studying in special schools, in Arak in the academic year of 1394-95, according to Cochran formula and with purposive sampling method that finally 127 students and their parents cooperated. Motor development, quality of life, height and weight respectively were measured using short form of Bruniniks-Oseretsky Test of Motor Proficiency, SF-12 questionnaire, tape mounted on the wall and digital scales. Data were analyzed by the SPSS-23 software with significant level of 0.05 using partial correlation and linear regression analysis.ResultsMotor development of children has significant positive correlation with parents quality of life (P=0.02). Children's BMI has not significantly associated with their parents quality of life (P=0.83). Significantly, motor development of children can predict their parents quality of life (P=0.01).ConclusionProbably support of children motor development causes promote of parents quality of life. So, probably focus on children motor development, meanwhile interpersonal effectiveness, will be a therapeutic strategy to promote physical, mental and social health of parents of children with intellectual disability.Keywords: Motor development, Body mass index, Quality of life, Intellectual disability, Parents
-
Pages 21-28BackgroundChildren with autism spectrum face many problems with adaptive behavior and consequently parents are faced with more mental health problems. The goal of this study is to investigate the relationship between stress and coping styles of mothers and autism spectrum disorder with adaptive behavior in children.MethodThe research design is the correlation-descriptive. The study population consists of all mothers and teachers of autism spectrum children enrolled in exceptional education and welfare centers in Golestan province. By in access sampling, 50 mothers and teachers of children with autism spectrum disorder are selected as samples. The research instruments include Wineland Adaptive Behavior Scale (1965), Lazarus and Folk man's coping strategies scale (1988) and Barry and Jones parental stress scale (1995) was. The data were analyzed using Pearson correlation and multivariate regression.ResultsThe results show that there is a significant negative relationship between maternal stress and adaptive behavior in children with autism spectrum disorder. Using problem-focused coping strategies has a positive and significant relationship with adaptive behavior of autistic children, but there is no significant correlation between using problem-focused coping strategies and maternal stress. However, emotion-focused coping strategies shows positive and significant correlation with maternal stress (pConclusionThe adaptive behavior in children with autism spectrum is closely related to their parent's mental health. Therefore, the treatment and the stress which are caused by the children's problems can predict the adaptive behavior of the children with autism spectrum. Therefore, paying attention to the mental health of parents is very important.Keywords: Stress, Coping styles, Adaptive behavior, Children with autism spectrum disorder
-
Pages 29-38BackgroundToday, attention to the social competency of students with mental disability is so necessary. Physical education is so effective in improving social competency. The study examines the effectiveness of teaching physical education program on improvement of the social competence of students with intellectual disabilities.MethodThis study is a quasi-experimental study with pretest-posttest and control group. A total of 30 students intellectually disability 14 to 18 years old were selected by convenience sampling participated in this study. The subjects were divided randomly into two groups of 15 people (a test group and a control group). A questionnaire was used for social competence. The collected data were analyzed using multivariate analysis of covariance.ResultsThe results showed that the mean social competence experimental group was significantly higher than the control group. Physical education as well as training programs on all subscales of social competence (cognitive, behavioral, emotional and mental set competence, motivation) was a significant positive effectConclusionThe physical education program improves the social competency in students with intellectual disability. Therefore, planning for physical education of the students is very important.Keywords: Physical education, Social competence, Students, Intellectual Disability
-
Pages 39-46BackgroundTime Perception is an important performance that facilitates ability to anticipate future and efficiency of respond to happening events. The aim of this study is to compare the features of time perception in three subtypes of Attention Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD).MethodThe study was descriptive and causal-comparative. The study population includes all primary school children with attention deficit / hyperactivity disorder in girl's schools in 2016 in Sirjan. The sample consists of 69 children with attention deficit / hyperactivity disorder, which were selected by purposive sampling. To collect data, Achenbach conduct disorder questionnaire and three task estimates, the production of the time was used. The data were analyzed using descriptive statistics, ANOVA and Tukey test.ResultThe results showed that there is a significant difference between the three sub-types of Attention Deficit / Hyperactivity in the task of time estimation (p 0/258).ConclusionBased on the findings, time perception is difference in sub-type of attention deficit/ hyperactivity disorders.Keywords: Time perception, Attention deficit, hyperactivity disorder, Inattentive subtype, hyperactivity-impulsivity subtype, compound subtype
-
Pages 47-52BackgroundMeeting the various needs of students with special needs for improving their abilities in the inclusive education is so necessary and important. One way to meet these needs is the design of classroom based on differentiating instruction. Differentiating instruction with systematic design for educational curriculum is based on the diverse needs of students with special needs to maximize their learning ability.ConclusionIn this review paper, after a brief introduction, definition and history of differentiating instruction is discussed and in the following, necessity and importance of differentiating instruction, elements of differentiating instruction, challenges and barriers of differentiating instruction and teacher's role in the success of differentiating instruction in Iran are presented and finally conclusion is expressed.Keywords: Differentiating instruction, Students, Special needs
-
Pages 53-58BackgroundPhenylketonuria is an inherited metabolic disease. It is genetic disorder autosomal recessive type. It is caused by absent or deficiency Phenylalanine hydroxylase enzyme activity that converts Phenylalanine to Tyrosine. It leads to increasing Phenylalanine in the blood. Tyrosine is important for production of some neurotransmitters. So it caused deficiencies of dopamine and serotonin in brain and also brain damage and associated mental retardation and cognitive, behavioral disorders.ConclusionThe most important clinical symptoms of the disease, mental retardation, microcephaly, behavioral disorders, seizures, limb stiffness, restlessness, irritability, hyperactivity, eczema. If Phenylketonuria is diagnosed before first month of life and used of dietary treatment, the children can have a normal life with normal mental development. Dietary treatment is restricted and still not optimal so new treatment strategies are researched. Oral therapy, Enzyme therapy, Cell directed therapy and gene therapy for the treatment of Phenylketonuria has been focus of multiple research group. According to the severe symptoms and familial base of the disorder, informing the families and adults about the consequences of the disease is suggested.Keywords: Phenylketonuria, Metabolic, Phenylalanine
-
Pages 59-67BackgroundPrevious research has demonstrated that children with autism often have difficulty using and understanding non-literal language (e.g., irony, sarcasm, deception, humor, and metaphors). Irony and sarcasm may be especially difficult for children with autism because the meaning of an utterance is the opposite of what is stated. The current study evaluated the effectiveness of a training package, including rules and in vivo multiple exemplar training, to teach three children with autism to detect and respond appropriately to sarcastic statements.ConclusionThe training package was effective and generalization was obtained across novel exemplars, settings, and people.Keywords: Sarcasm, Irony, Children, Autism spectrum disorder