فهرست مطالب

دست آوردهای روانشناسی بالینی - سال یکم شماره 3 (پای ی ز 1394)

نشریه دست آوردهای روانشناسی بالینی
سال یکم شماره 3 (پای ی ز 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/09/25
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مقاله پژوهشی
  • راضیه مهدی نژاد، داود حیاتی * صفحات 1-18
    هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارت ارتباطی به شیوه گروهی برسلامت روان و ابراز وجود نوجوانان دختر تحت سرپرستی کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان ماهشهر بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه نوجوانان دختر تحت سرپرستی کمیته امداد تشکیل می دادند. نمونه این پژوهش مشتمل بر 30 نوجوان دختر از جامعه مذکور (تعداد 30 نفر که در ابراز وجود و سلامت روان یک انحراف استاندارد پایین تر از میانگین گرفتند) می باشد که برای انتخاب آن ها از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد؛ 15 نفر به گروه آزمایش و15 نفر به گروه گواه گمارده شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه به صورت گروهی تحت آموزش مهارت ارتباطی قرار گرفتند. اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند. در این پژوهش به منظور اندازه گیری متغیرهای مورد نظر از پرسشنامه سلامت روان GHQ-28 و پرسشنامه ابراز وجود برای جوانان ASA، استفاده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و غیره) و آمار استنباطی (کوواریانس چندمتغیری و موارد دیگر) با استفاده از نرم افزار کامپیوتری SPSS بهره گیری شد (سطح معنی داری برابر با 05/0 درنظر گرفته شد). نتایج تحلیل فرضیه ها نشان داد که آموزش مهارت ارتباطی به شیوه گروهی باعث افزایش سلامت روان و ابراز وجود نوجوانان خانواده های تک سرپرست کمیته امداد امام خمینی (ره) شد. استفاده از برنامه های مهارت آموزشی می تواند این توانایی را در نوجوانان دختر افزایش دهد که در محیط های اجتماعی بازخورد مثبتی دریافت کنند و از رو به رو شدن آن ها با بازخوردهای منفی جلوگیری می کند و برقراری روابط بین فردی را برای آن ها تسهیل می نماید.
    کلیدواژگان: مهارت ارتباطی، سلامت روان، ابراز وجود
  • زهره نادری *، فرامرز سهرابی، عزت الله کردمیرزا نیکوزاد صفحات 19-32
    اعتیاد با تباهی نورونی و تغییرات ظاهری مغز مرتبط است و بر روی کارکردهای شناختی اثر می گذارد.هدف از مطاالعه حاضرمقایسه کارکردهای اجرایی در افراد وابسته به مواد و افراد غیروابسته بود.50 مرد وابسته به مواد به صورت در دسترس انتخاب شدند و با 50 مرد غیر وابسته از نظر سن، هوش و تحصیلات همگن و در مجموعه ای از آزمون های عصب-روان شناختی مورد مقایسه قرار گرفتند. در تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد که افراد وابسته به مواد در مولفه های حافظه کاری، توجه، بازداری از پاسخ به طور معناداری نسبت به افراد غیروابسته ضعیف تر عمل کردند، درحالی که در توانایی برنامه ریزی تفاوت معناداری مشاهده نشد. بر طبق نتایج، می توان گفت که نقص در کارکردهای اجرایی به عنوان یکی از اثرات ناشی از وابستگی به مواد، باید در برنامه های درمانی مورد توجه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: کارکردهای اجرایی، وابستگی به مواد، مردان وابسته به مواد
  • سید ولی الله موسوی، محمد وطن خواه * صفحات 33-48
    رشد پس از سانحه به تغییرات مثبت که بعد از وقوع یک حادثه رخ می دهد گفته می شود. سرطان به عنوان یک حادثه آسیب زا بر ابعاد مختلفی تاثیر می گذارد. بدین جهت هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه رشد پس از سانحه بیماران سرطان سینه با عوامل حمایت اجتماعی، دینداری و معنی زندگی می باشد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل بیماران سرطان سینه شهر اصفهان بوده است که به صورت نمونه گیری دردسترس تعداد 100 نفر انتخاب شده و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسشنامه رشد پس از سانحه تدسچی و کالهون، پرسشنامه معنای زندگی، پرسشنامه جهت گیری مذهبی و پرسشنامه چند بعدی حمایت اجتماعی ادراک شده بود. به منظور تحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که متغیرهای مورد بررسی حمایت اجتماعی، معنای زندگی و دینداری با رشد پس از سانحه را رابطه معنی دار دارند. هم چنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای ذکر شده قادرند 21 درصد از واریانس نمرات رشد پس از سانحه را تبیین کنند و متغیر حمایت اجتماعی پیش بین قوی تری برای رشد پس از سانحه بود. با توجه به مدل به دست آمده تقویت ابعاد حمایت اجتماعی، دینداری و معنویت می تواند نقش بسزایی در رشد پس از سانحه و توانمند سازی زنان دچار سرطان سینه داشته باشد.
    کلیدواژگان: رشد پس از سانحه، مذهب، معنی زندگی، حمایت اجتماعی
  • نرگس حیدریان فر * عباس امان الهی_رضا خجسته مهر_مهدی ایمانی صفحات 49-66
    هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش کیفیت زناشویی و سازگاری زناشویی زوج ها در زوج های مراجعه کننده ی به کلینیک روان شناختی اداره آموزش و پرورش شهرستان دزفول بود.در این پژوهش از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه ی چندگانه ی ناهم زمان استفاده شد. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی زوج های مراجعه کننده به کلینیک روان شناختی اداره آموزش و پرورش شهرستان دزفول در سال 1392 بود. نمونه ی پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، و شامل 3 زوج (6 نفر) از افراد مراجعه کننده به این کلینیک بودند که با توجه به نمره ی پرسشنامه ی سازگاری زناشویی جزء زوج های پریشان قرار می گرفتند. پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در سه مرحله ی خط پایه، مداخله ی 12 جلسه ای و پیگیری 1 ماهه اجرا گردید. و آزمودنی ها قبل از درمان، میانه ی درمان، پایان درمان و 1 ماه پس از پایان درمان به پرسش نامه ی کیفیت زناشویی،پرسش نامه ی سازگاری زوجی،پرسشنامه ی پذیرش و اقدام، پرسشنامه ی آگاهی تمرکز حواس پاسخ دادند. نتایج حاصل از داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبودی نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش کیفیت و سازگاری زناشویی زوج ها تاثیر مطلوب داشته است و زوجین در پیگیری یک ماهه در حفظ اثرات درمانی موفق بودند. براساس داده ها می توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش کیفیت و سازگاری زناشویی موثر بوده است و کیفیت و سازگاری زناشویی زوج ها را ارتقا می دهد.
    کلیدواژگان: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، کیفیت زناشویی، سازگاری زناشویی
  • محمد امینایی *، محمود آزادی، عبدالامیر گاطع زاده، صابره بهشتی مشهدی صفحات 67-88
    طرحواره های ناسازگار اولیه به عنوان چارچوبی برای پردازش اطلاعات عمل می کند و واکنش های عاطفی افراد به موقعیت های زندگی و الگوی روابط بین فردی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. روابط زناشوئی نیز از تحت تاثیر طرحواره های ناسازگار اولیه قرار می گیرند. هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین حوزه های طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت مندی زناشویی می باشد.به منظور دستیابی به هدف پژوهش، تعداد 179 نفر دانشجوی متاهل از دانشگاه های مشهد، واحدهای دانشگاه آزاد مشهد (دانشکده علوم پایه، علوم انسانی) و از میان موسسات غیرانتفاعی (موسسه حکمت رضوی) و از میان دانشکده های دانشگاه فردوسی (دانشکده های علوم تربیتی، علوم پایه، الهیات، مهندسی و ادبیات) به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه طرحواره ناسازگار یانگ (1988) و رضایت مندی زناشویی انریچ (1989) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده های تحقیق نشان داد که حوزه های طرحواره های ناسازگار اولیه به طور معناداری با کاهش رضایت مندی زناشویی (رضایت زناشویی، ارتباطات، حل مساله به غیر از تحریف آرمانی) همراه است. هم چنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که حوزه های طرد و بریدگی بهترین پیش بین کننده رضایت مندی زناشویی (0/001=r2= 0/17،P) هستند. لذا بر این اساس رضایت مندی زناشویی را می توان بر اساس طرحواره های ناسازگار پیش بینی کرد و بر همین اساس پیشنهاد می شود اهمیت طرحواره ها در رضایت زناشوئی مورد ملاحظه درمانگران قرار گیرد.
    کلیدواژگان: رضایت مندی زناشویی، حوزه های طرحواره های ناسازگار اولیه
  • فریبا کلانتری *، ایران داودی، سودابه بساک نژاد، مهناز مهرابی زاده هنرمند، مجید کاراندیش صفحات 81-98
    چاقی علاوه بر بیماری های جسمی موجب بروز مشکلات روانی نیز می شود. توجه به درمان های روان شناختی مدیریت وزن در کنار روش های رژیم درمانی، علاوه بر کاهش مشکلات روان شناختی همایند با چاقی باعث تسهیل کاهش وزن نیز می گردند. هدف پژوهش حاضر، تعیین تاثیر درمان عقلانی- هیجانی رفتاری بر نمایه ی توده ی بدن، باورهای غذایی غیرمنطقی و پذیرش خود در نوجوانان دختر دارای اضافه وزن بود. از جامعه آماری که شامل نوجوانان دختر 18-14 ساله دارای اضافه وزن بودند، 36 نفر انتخاب و پس از ارزیابی های اولیه و تشخیص داشتن اضافه وزن به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش، پلاسیبو و فهرست انتظار گمارده شدند. گروه آزمایش در 12جلسه 90 دقیقه ای، مداخله روان شناختی دریافت کردند. گروه پلاسیبو نیز در 12 جلسه گروهی برای بررسی فرم های پایش شرکت کردند. اما گروه لیست انتظار هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از نرم افزار های Amos و SPSS 20 تحلیل شد. نتایج مانکوا (76/4=F و 001/0 ≥α) و مقایسه های زوجی بونفرونی در مرحله پس آزمون نشان داد که نمایه ی توده ی بدن گروه آزمایش در مقایسه با فهرست انتظار کاهش یافت، اما در مقایسه با گروه پلاسیبو تفاوت معنی داری مشاهده نشد. ولی در مرحله ی پیگیری نمایه ی توده ی بدن گروه آزمایش در مقایسه با لیست انتظار و پلاسیبو تفاوت معنی دار داشت. هم چنین نتایج نشان داد که در مرحله پس آزمون و پیگیری میانگین نمره باورهای غذایی غیرمنطقی کاهش و پذیرش خود افزایش معنی داری یافت.
    کلیدواژگان: درمان عقلانی، هیجانی رفتاری، نمایه ی توده ی بدن، باورهای غذایی غیرمنطقی، پذیرش خود، اضافه وزن
|
  • R. Mahdinejad, Davood Hayati * Pages 1-18
    The purpose of this study was to investigate the effectiveness of group communication skill training on the mental health and assertiveness of adolescent girls supported by Imam Khomeini Help Committee in Mahshar city. The population in this study consisted of all girls who were supported by this committee in Mahshar. The sample consisted of 30 girls which were randomly selected and divided into two groups as experimental and control. The experimental group received 8 sessions of group communication skill training but the control group did not receive any intervention. The instruments were the General Health Questionnaire–28 (GHQ–28) and the Assertiveness Scale for Adolescents (ASA). The qualitative data analysis (Mean, Variance, etc.) and inferential statistics (Multivariable Covariance, etc.) were carried out by using the SPSS software. The result showed that group communication skill training enhanced the amount of mental health and assertiveness of single parent families’ adolescents supported by help committee. Using group communication skill training can improve this ability among girls to receive positive feedback in social environments and inhibit them from encountering with negative ones.
    Keywords: communication skill, mental health, assertiveness
  • Z. Naderi *, Framarz Sohrabi, Ezatollah Kordmirza Nikozad Pages 19-32
    Addiction is associated with neural degeneration and brain morphological changes that effects cognitive functions. The purpose of this study was to compare executive functions in drug-dependent and drug-independent men. 50 drug-dependent men with convenient sampling selected and matched with 50 drug-independent men in age, intelligence and education and compared in neuropsychological tests. For the data analysis, MANOVA was used. The results showed that drug-dependents individuals performed significantly weaker than drug-independent in components of working memory, attention, and response inhibition, while there was no significant difference in the ability to plan. According to the results can be said that the deficit in executive function due to drug dependent should be consider in treatment of this person.
    Keywords: drug, dependency, executive function
  • V. Mousavi, M. Vatankhah * Pages 33-48
    Post traumatic growth (PTG) points to positive changes occur after a traumatic incident. Cancer as a traumatic incident affect to several dimension of life. Thus the aim of this study was investigating of correlation of post traumatic growth with social support, religiosity, meaning of life in female breast cancer. The method of study was correlation. The study population contained breast cancer of Isfahan city that 100 of them selected in available method. The tool of this study contained post traumatic growth questionnaire, personal meaning index, religiosity tendency questionnaire and multidimensional scale of perceived social support. To analyze of data used 18 versions of SPSS. Results indicate that there is a significant correlation between religiosity, meaning of life and social support with PTG of female breast cancer patients. Regression analysis showed that predictive variables were able to predict 21% of PTG and among predictor variables; social support was the best predictor. Therefore with gained model encourage social support, meaning of life and religiosity can have prominent role in PTG and enabling of women with breast cancer.
    Keywords: post traumatic growth, religiosity, meaning of life, Social Support
  • N. Heydarianfar *A. Amanelahe, Reza Khojastemehr, M. Imani Pages 49-66
    The aim of this study was to investigate the effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) in increase marital quality and marital adjustment among couple of Dezful city. Non-congruent multiple baseline experimental single case study was used as the method of the present study. The study population included all couples that refereed to Education counseling center. The sample was consisted of 3 couples that selected according to the results of the outcome questionnaire 45.2 (45.2-OQ) and Dyadic Adjustment (DAS) component were. and participants before treatment, middle of treatment, end of treatment and 1 month after treatment had ended to completed outcome questionnaire 45.2 (45.2-OQ), acceptance and action questionnaire (AAQ-II), questionnaire awareness mindfulness (MAAS), marital quality questionnaire (QMI), and dyadic adjustment scale (DAS). Data analyzed with visuals inspection, improvement percentage and reliable change index (RCI) strategies. Results showed that acceptance and commitment therapy (ACT) have positive efficient on marital quality and marital adjustment. Results showed that acceptance and commitment therapy (ACT) effectiveness in increase marital quality and marital adjustment.
    Keywords: acceptance, commitment therapy, marital quality, marital adjustment
  • M. Aminayi *, M. Azadi, A. Gatezadeh, S. Beheshti Mashhadi Pages 67-88
    Early maladaptive schemas (EMSs) act as templates for information Processing which influence in emotional reactions of life situations and their styles of interpersonal relationships. Marital relations is not exception being affected by these schemes. The aim of this study is to determine the relation between early maladaptive schemas (EMASs) and marital satisfaction. In order to achieve the aims of this study, 179 married students was chosen by cluster sampling from University of Mashhad, Mashhad Azad University units (Faculty of Sciences, Humanities) and of non-profit institutions (the Institute of Hekmat Razavi) and the Faculty of Ferdowsi University (Faculty of Educational Sciences, Science, Theology, literature).The subjects completed 2 psychological tools: the Young Schema Questionnaire (YSQ) and ENRICH Couple Scale (ECS). For analyze data have been used Correlation and enter regression analyses. The results show that a number of EMS domains were significantly associated with levels of marital satisfaction, Communication, Conflict Resolution except Idealistic Distortion, (P=0/05). Also the multiple regression analyses showed that Domain schemas of disconnection and rejection were the best predictor of marital satisfaction. Marital dissatisfaction can be predicted based on early maladaptive schemas; (r2=0/17¡ P=0/001) therefore it deserves intervention based on schema therapy as one of the interventions in the field of interpersonal conflict and marital problems as they are considered to be professionals.
    Keywords: marital satisfaction, domains of early maladaptive schema
  • F. Kalantari *, I. Davoudi, S. Bassak Nejad, M. Mehrabizadeh Honarmand, M. Karandish Pages 81-98
    Other than physical diseases, obesity causes mental problems. Taking psychological treatments related to weight management into consideration, along with diet treatments can help to reduce psychological problems concomitant with obesity, and also help in losing weight. The aim of this study was to examine the effectiveness of rational-emotive behavioral therapy on body mass index, irrational food beliefs, and self- acceptance among overweight teenage girls. From the statistical universe which included 14-18 year old overweight girls, 36 were selected; then, after initial assessment and recognition of overweight, participants were placed in 3 groups of experimental, placebo, and waiting-list randomly. The experiment group received 12 sessions of 90 minutes psychological intervention. Placebo group participated in 12 group sessions for investigating monitoring forms. Waiting- list group received no interventions. Data were analyzed by using SPSS 20 and AMOS software at the level of α
    Keywords: rational, emotive behavioral therapy, body mass index, irrational food beliefs, self, acceptance, overweight