فصلنامه نگرش های نو در جغرافیای انسانی
سال دهم شماره 3 (پیاپی 39، تابستان 1397)

کشور پاکستان در سال 1947 م به عنوان کشوری مسلمان، شامل دو قسمت پاکستان و بنگلادش، از هند اعلام استقلال کرد؛ پس از استقلال نیر این کشور نخستین کشوری بود که عنوان جمهوری اسلامی را برای ساختار سیاسی خود برگزید. بدین ترتیب، اسلام نه تنها در استقلال این کشور نقش داشت بلکه پس از آن نیز به عنوان نیروی اثر گذار در صحنه ی سیاسی پاکستان باقی ماند که دولت مردان این کشور را ناگزیر از توجه به این موضوع در سیاست های داخلی و خارجی خود کرد. اهمیت این کشور از یک طرف، به دلیل نقش اسلام و گروه های اسلام گرا در تحولات سیاسی پاکستان و از سوی دیگر، به دلیل فراهم ساختن بستر مناسب برای شکل گیری و رشد تفکرات بنیادگرایی از نوع بنادگرایی افراطی و صدور آن به کشورهای همسایه است. به نظر می رسد محیط اجتماعی پاکستان، نقش اسلام در تحولات سیاسی این کشور، وجود مدارس مذهبی و نقش قدرت های خارجی به ویژه عربستان از عمده ترین دلایل رشد اسلام سیاسی رادیکال در پاکستان است.

کشور پاکستان در سال 1947 م. به عنوان کشوری مسلمان، شامل دو قسمت پاکستان و بنگلادش، از هند اعلام استقلال کرد؛ پس از استقلال نیز این کشور نخستین کشوری بود که عنوان جمهوری اسلامی را برای ساختار سیاسی خود برگزید. بدین ترتیب، اسلام نه تنها در استقلال این کشور نقش داشت بلکه پس از آن نیز به عنوان نیروی اثرگذار در صحنه ی سیاسی پاکستان باقی ماند که دولت مردان این کشور را ناگزیر از توجه به این موضوع در سیاست های داخلی و خارجی خود کرد. اهمیت این کشور از یک طرف، به دلیل نقش اسلام و گروه های اسلام گرا در تحولات سیاسی پاکستان و از سوی دیگر، به دلیل فراهم ساختن بستر مناسب برای شکل گیری و رشد تفکرات بنیادگرایی از نوع بنیادگرایی افراطی و صدور آن به کشورهای همسایه است. به نظر می رسد محیط اجتماعی پاکستان، نقش اسلام در تحولات سیاسی این کشور، وجود مدارس مذهبی و نقش قدرت های خارجی به ویژه عربستان از عمده ترین دلایل رشد اسلام سیاسی رادیکال در پاکستان است.

پروژه مسکن مهربزرگترین طرح ملی مسکن در ایران می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. از این رو هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان رضایت مندی ساکنان از طرح های مسکن مهر و عوامل فردی موثر بر آن می باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر شهر بناب و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 114 خانوار برآورد شده است. . این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده وابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. در جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات به وسیله نرم افزار spss و از آزمون های آماری تی تک نمونه ای (T-test) برای ارزیابی معنی داری رضایت مندی و ابعاد آن وهمچنین از آزمون کولموگروف- اسمیرنف (K-S test) برای برازندگی توزیع نرمال بودن شاخص ها و ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش همبستگی بین ویژگی های فردی ورضایت مندی وروش رگرسیون خطی برای بررسی همبستگی ها وتعیین وزن و سهم هریک از شاخص ها در رضایتمندی کل استفاده شد، که یافته های تحقیق عدم رضایت ساکنین از بخش های (واحد مسکونی، مشاع، مجتمع ومحله) و همچنین نتایج حاصل از ضریب پیرسون نشان می دهد که همبستگی مثبت و معنی دار بین عوامل فردی با رضایت مندی را وجود دارد.

معماری بومی هر منطقه بیان کننده بخشی از ویژگی های فرهنگ، موقعیت جغرافیای و اقلیم آن منطقه است. زیرا فرهنگ، محیط زیست و معماری بر یکدیگر اثر گذارند این موضوع در مورد معماری بومی شهر ماسوله نیز صادق است معماری ماسوله منحصر بفرد است در این منطقه حیاط و پشت بام بناهایی که در دل کوه ساخته شده اند محل عبور و تردد ساکنین منطقه است شهر تاریخی ماسوله مدل خوبی برای یک معماری بومی و پایدار محسوب می شود معماری که به فرهنگ، طبیعت و سبک زندگی مردم احترام می گذارد. هدف اصلی این تحقیق بررسی ابعاد فرهنگی، زیست محیطی و معماری بومی شهر ماسوله است. این پژوهش از نظر ماهیت از نوع کیفی است که در مرحله ی گردآوری اطلاعات از اسناد و روش های میدانی بویژه مشاهده ی مشارکتی و مصاحبه عمیق استفاده نموده؛ ضمن آنکه برای تحلیل داده ها نیز از چارچوب نظری محیط شناسی فرهنگی جولیان استیوارد سود جسته است.

امروزه یکی از رموز موفقیت هر سازمانی، قدرت تجزیه و تحلیل آن سازمان و تعامل صحیح مدیریت آن با محیط خارجی و داخلی اش است. تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها (Swot) یک ابزار و تگنیک خوب برای تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی سازمان است. ولی در مراحل اندازه گیری و ارزیابی دارای نواقصی است زیرا عمدتا Swot بر اساس تجزیه و تحلیل کیفی در فرایند برنامه ریزی عمل می کند. بنابراین یک رویه کارآمد برای برنامه ریزی استراتژیک این است که بعد از بررسی عوامل داخلی و خارجی، ماتریس Swot مانریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) را ایجاد نماییم. Swot به عنوان یک ابزار تجزیه و تحلیل، می تواند برای ارزیابی در QSPM مورد استفاده قرارگیرد. QSPM برای مقایسه و اولویت بندی عوامل کلیدی داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می گیرد و این احتمال را کاهش می دهد که این عوامل نادیده گرفته شوند یا به طور نامناسب وزن داده شوند. این مقاله گزارشی از تحلیل عوامل داخلی و خارجی، Swot و در نهایت به کارگیری QSPM در پیاده مداری شهر نهاوند است که به صورت مطالعه موردی در حوزه توسعه پیاده مداری شهر نهاوند انجام شده است.

روابط و همکاری های نظامی ایران و روسیه تحت تاثیر عوامل ژئوپلیتیکی مختلفی اعم از تحولات داخلی و پیرامونی طرفین, مسیری پر فراز و نشیب داشته است. دیپلماسی دفاعی و روابط نظامی دو کشور در نیم قرن گذشته در چارچوب خرید و فروش سلاح و تجهیزات و یا تبادل اطلاعات انجام می گرفت اما در دهه حاضر به علت تقارن منافع متفاوت ایران و روسیه بصورت تصادفی، آن ها را به نوعی همکاری استراتژیک وا داشته به گونه ای که نیروهای مسلح آنها در کشور دیگری که مرز مشترکی با آن ندارند اقدام به عملیات نظامی مشترک نموده اند. هدف این مقاله تبیین تحولات ژئوپلیتیکی ناشی از همکاری های نظامی دو کشور و تاثیرگذاری این نوع از همکاری ها بر استراتژی و یا به عبارتی کد ژئوپلیتیکی منطقه ای ایران می باشد. سئوال مسئله اصلی تحقیق این است که همکاری های نظامی ایران و روسیه چه تاثیری در تحولات ژئوپلیتیکی و بویژه کد ژئوپلیتیکی منطقه ای ایران در ارتباط با کشورهای سوریه، عراق، یمن و تحرک نظامی در این منطقه را دارد؟ این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش آن از نوع توصیفی– با رویکرد تحلیل کیفی داده ها و تجزیه و تحلیل آمار توصیفی می باشد. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که نگاه مبتنی بر عقلانیت و ایدئولوژیک ایران در روابط با روسیه و برتری نگاه ژئوپلیتیک نسبت به ژئواکونومیک و همچنین تحولات ژئوپلیتیکی اثرگذار بر سیاست خارجی روسیه در منطقه و فرامنطقه موجب بسط بیشتر همکاری های نظامی ایران و روسیه شده است. این همکاری ها کد ژئوپلیتیکی ایران را بعنوان یک قدرت منطقه ای وسعت و استحکام بخشیده و توانسته است بر تقویت نقش ایران در پیشبرد سیاست منطقه ای و تحرک نظامی در جنوب غرب آسیا (سوریه, عراق و یمن) بیافزاید.

عدالت فضایی یکی از شاخه های عدالت اجتماعی است. کیفیت وکمیت خدمات رفاه عمومی یکی از یکی از مهم ترین شاخص های سنجش برخورداری یاعدم برخورداری یک منطقه از امکانات وتسهیلات خصوصا در ارتباط با کاربری اراضی است. در پژوهش حاضر وضعیت عدالت فضایی در توزیع خدمات رفاه عمومی شهری در سطح محلات شهر دیر بررسی می گردد. روش انجام پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد، بدین صورت که ابتدا به منظور سنجش میزان رضایت ساکنان محلات مختلف شهر پرسشنامه هایی در این خصوص تهیه گردید و سپس جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری در نرم افزار spss استفاده گردید. در ادامه نیز جهت رتبه بندی محلات بر اساس میزان برخورداری از سرانه کاربری ها از روش ویکور (vikor) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون ها نشان می دهد که میزان رضایت از میزان کاربری ها وخدمات رفاه عمومی در سطح مطلوبی نمی باشد و هم چنین مشخص گردید که درتوزیع کاربری اراضی شهر دیر عدالت فضایی رعایت نگردیده است. در خصوص بررسی سرانه کاربری های مختلف در محلات شهر دیر میزان تطابق سرانه های موجود با مقادیر استاندارد در برخی موارد بالاتر از سطح استاندارد ولی در اکثر موارد پایین تر از سطح استاندارد بوده است. در نهایت امر نیز با استفاده از مدل ویکور فازی اقدام به رتبه بندی محلات بر اساس میزان دسترسی به هرکدام از کاربری کردیم. نتایج بدست آمده از عملیات ویکور نیز تایید کننده نظرات مردم و میزان سرانه های اختصاص داده شده به محلات در طرح تفصیلی می باشد.

فضاهای گردشگری به عنوان زیر مجموعه ای از شهر، جمعیت وابسته ای را به دنبال خود دارند که در برابر بحران های انسانی و طبیعی بسیار آسیب پذیر هستند. برنامه ریزی برای خدمات و تسهیلات فضاهای گذران اوقات فراغت وگردشگری و مدیریت آنها در میزان اثر بخشی آنها تاثیر به سزایی دارد. توجه به توزیع میزان آسیب پذیری و خطرات انسانی و طبیعی در فضاهای گردشگری شهری، یکی از راهکارهای بسیار مهمی است که می تواند به تامین امنیت بهینه گردشگران کمک نماید. چراکه امنیت و گردشگری، پارامترهای یک معادله هستند که نسبت مستقیم با هم دارند. در واقع همان طور که یکی از عوامل مهم توسعه گردشگری وجود امنیت است، اصولا تا امنیت برقرار نباشد سفری شکل نخواهد گرفت و سخن گفتن از گردشگری بیهوده خواهد بود. بااین وجوددراین تحقیق عواملی که بررضایت شهروندان ازامنیت فضاهای گردشگری شهرتهران موثراست راموردبررسی قرارمی دهد. پژوهش مذکور در مقطع زمانی سال 1395 انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی، پیمایشی می باشد. اطلاعات جمع آوری شده از طریق روش گردآوری اطلاعات میدانی، کتابخانه ای و توصیفی بدست آمده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مدل تصمیم گیری "کرجسی ومورگان"، 384 نفر تعیین گردیده است. اعضای نمونه به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و استفاده از بانک های اطلاعاتی سایت های اینترنتی می باشد. پرسشنامه ها بین گردشگران کلان شهرتهران که درفضاهای تفریحی وگردشگری درحال گشت وگذاربوده اند، توزیع و تکمیل شده است. اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه ای که پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ 70/0 و روایی آن توسط اعتبار محتوی تایید شده، جمع آوری گردیده است. برای بررسی فرضیه ها ازآزمون ناپارامتری دوجمله ای استفاده شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم افزار spss می باشد.

کمبود تعاملات و کم رنگ شدن ارتباطات، کاهش اعتماد شهروندان و کاهش تعلق خاطر به محلاتی که هویت خاصی ندارند، از ویژگی های شهرهای امروزی است. بنابراین برنامه ریزی و توسعه بدون سرمایه اجتماعی در محلات عملا امکان پذیر نیست. تحقیق حاضر بر آن است که میزان وابستگی توسعه پایدار محلات لشکر آباد و کیانپارس شهر اهواز را به سرمایه اجتماعی و تعلق خاطر را مورد بررسی قرار دهد. هدف اصلی، بررسی توسعه پایدار محله شهری با رویکرد اجتماعی و ارائه الگوی مناسب رسیدن به توسعه همه جانبه انسانی و فضایی می باشد. این مطالعه از نوع کاربردی توسعه ای است به منظور تجزیه و تحلیل فرضیات تحقیق با توجه به سطح سنجش و نوع متغیر از آزمون های مربوط به هر کدام استفاده شده است. پس از جمع آوری پرسش نامه ها، داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نقاط ضعف و قوت هر کدام از محلات در محک شاخص های سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار با تاکید بر نقاط قوت متغیر مستقل (سرمایه اجتماعی) الگوی پیشنهادی با به کار گیری مدل "تحلیل شکاف" ارائه شده است. نتایج نشان می دهد در محله لشکرآباد بر اساس رتبه بندی صورت گرفته، از بهترین وضعیت (نقطه قوت) تا بدترین وضعیت (نقطه ضعف) ، رتبه ها به ترتیب تعلق اجتماعی، اعتماد اجتماعی، ارتباط اجتماعی، آگاهی اجتماعی، و مشارکت اجتماعی صورت بندی شده اند. درمحله کبانپارس نیز از بهترین وضعیت (نقطه قوت) تا بدترین وضعیت (نقطه ضعف) ، رتبه ها به صورت آگاهی اجتماعی، تعلق اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و ارتباط اجتماعی می باشد.

افزایش خطر ابتلا به بیماری ها، مشاجرات عمومی درباره تنزل امنیت غذایی و بالا رفتن سطوح آلودگی و انحطاط محیط زیست، چالش های فراروی جوامع است. آن چه در این زمینه قابل تامل است نقش و اثری است که نظام های آموزشی در آموزش رفتارهای زیست محیطی در کاهش این بحران ها دارند. این مهم در قالب مدارس طبیعت قابل اجرا است. در این تحقیق سعی برآن است تا از افراد سوال شود تا چه اندازه برای بهره مندی از یک مدرسه طبیعت برای فرزندان خود ارزش قائلند. لذا از طریق طراحی و توزیع 163 پرسشنامه دوگانه-دوبعدی در بهمن ماه 1395 و با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و مدل رگرسیونی لوجیت به منظور سنجش میزان تمایل به پرداخت افراد جامعه و بر اساس روش حداکثر درست نمائی، پارامترهای مدل برآورد گردید. نتایج نشان داد تمایل به پرداخت افراد به منظور بهره مندی از پارک طبیعت پردیسان بعنوان مدرسه طبیعت با متغیرهای درآمد، تحصیلات، نگرانی از تخریب پارک طبیعت پردیسان، رابطه مستقیم و با متغیر پیشنهاد ارتباط منفی و معنی داری داشته است، و افراد ارزش خود جهت این بهره مندی را حدود 10000 تومان اعلام کردند و برای این کار حداکثر تمایل به پرداخت خود را نشان دادند.
طبقه بندی JEL: Q27،Q51،Q57

انگاره ی دموکراسی مقوله ای بنیادی در سپهر اندیشه سیاسی است که همواره دغدغه ی متفکران و فیلسوفان سیاسی بوده است. از این حیث، در مقایسه و نسبت سنجی با انواع حکومت های دیگر، می توان مدعی شد که گفتمان دموکراسی و مدل های معتنابه آن، کم و بیش با استقبال چشم گیری مواجه بوده و به آرمانی جهانی تبدیل شده است. به نحوی که اکثر کشورها در جهان نظام سیاسی خود را دموکراتیک می دانند. از میان این اشکال مختلف دموکراسی، دو نمونه ی مهم، یعنی دموکراسی لیبرال و دموکراسی گفتگویی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. اما این دو با وجود شباهت ها، وجوه تفارقی نیز دارند که درک و دریافت و مداقه در آن می تواند ما را در جهت فهم بهتر و شکل متعالی تر این آرمان حیات بشری یاری رساند. بدینسان، سوال اصلی این مقاله می تواند اینگونه طرح شود که مبانی نظری و توان تبیینی دو جریان نظریه های دموکراسی لیبرال و نظریه های دموکراسی گفتگویی را در فلسفه سیاسی معاصر چگونه می توان مقایسه کرد؟ مطابق یافته های تطبیقی این پژوهش در مباحثی همچون آزادی، شهروندی، برابری و عدالت دموکراسی لیبرال بر شکاف بنیادین بین دولت و جامعه مبتنی است و فقط از طریق فرایند دموکراتیک، این رابطه برقرار می شود و از درک ماهیت بین الاذهانی سیاست غافل است و عقلانیت ابزاری را به جای عقلانیت مفاهمه ای یا ارتباطی جایگزین کرده است به همین جهت نظریه دموکراسی گفتگویی (مشورتی) از حیث تبیین مطلوبیت دموکراسی تواناتر است

بخش کشاورزی در کنار دیگر فعالیتهای خدماتی و تولیدی وابسته به انواع مختلف انرژی است که تامین آن از منابع در دسترس و ارزان ضروری است. معضلات ناشی از سوخت های فسیلی همچون مخاطرات زیست محیطی و پایداری در توازن بین اجزا محیط زیست، محدودیت در منابع و نوسانات قیمتی و همچنین وابستگی فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی انسان به تامین انرژی مورد نیاز سبب شده است تا انسان به فکر جایگزینی منابع دیگری همچون انرژی های تجدیدپذیر مانند خورشید، اقیانوس ها، گرمای داخل زمین، باد و… باشد. واحدهای مختلف کشاورزی مانند پرورش طیور نیز نیازمند تامین انرژی مورد نیاز خود به شکل برق، گاز، نفت، گازوئیل و دیکر اشکال آن است. این تحقیق بدنبال بررسی مشخصات جغرافیایی استان سمنان جهت شناسایی ظرفیت های منابع انرژی های تجدیدپذیر به منظور تامین انرژی مزارع مرغ گوشتی استان بود. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی بوده و از طریق پیمایش میدانی صورت پذیرفته است. پس از مطالعه اسناد کتابخانه ای، اینترنت و مصاحبه با کارشناسان و اساتید دانشگاه، از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله استان سمنان دارای ظرفیت بسیار مناسب در بهره برداری از انرژی خورشیدی بوده و مرغداران نیز در صورت مهیا بودن بستر مناسب تمایل به بهره گیری از آن می باشند.

حجم انبوه تجارب کشورهای پیشرو در صنعت گردشگری و نیز تحقیقات علمی پژوهشگران و اندیشمندان هر دو گویای این مسئله است که صنعت گردشگری نیازمند نگرش سیستمی است؛ یعنی این که این صنعت نیازمند یکسری درون دادها مثل زیرساخت ها و تامین منابع مالی است و برون دادهای آن نیز درامدهای ارزی و اشتغال و شکوفایی اقتصادی هستند. هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش زیرساخت ها و منابع مالی (درون دادها) در توسعه صنعت گردشگری مازندران به ویژه شهرستان سوادکوه است. سوال اصلی مقاله این است که با فرض برخورداری استان مازندران و شهرستان سوادکوه از جاذبه های گردشگری، زیرساخت ها و منابع مالی چگونه می توانند به توسعه صنعت گردشگری در استان مازندران و سوادکوه شتاب بخشند؟ برای پاسخگویی به این سوال اصلی سوالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شوند از جمله این که زیرساخت های گردشگری کدام اند؟ و این که ضرورت سرمایه گذاری در صنعت گردشگری چیست؟ فرضیه مقاله مدعی است که به نظر می رسد بین درون دادهای سیستم صنعت گردشگری مازندران و توسعه برون دادهای آن رابطه معناداری وجود دارد. روش انجام مقاله توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری مقاله شامل مدیران و کارکنان سازمان های فرمانداری، محیط زیست، شهرداری، منابع طبیعی و ارشاد سوادکوه و نیز معاونت سرمایه گذاری اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان مازندران و سرمایه گذاران در حوزه گردشگری استان هستند و حجم نمونه نیز تعداد 180 نفر است که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. روایی ابزار سنجش از نوع صوری محتوایی انجام شد. برای تعیین پایایی نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که در این تحقیق پایائی 86/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای و نرم افزار آماری SPSS16 استفاده شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که سرمایه گذاری در زمینه زیرساخت ها، ایجاد جاذبه های مناسب (مناطق نمونه گردشگری) ، ایجاد امنیت اقتصادی و اجتماعی برای سرمایه گذاران و در نظر گرفتن تسهیلات در حوزه گردشگری باعث توسعه صنعت گردشگری استان مازندران خواهد شد.

به دنبال مشکلات عدیده ی شهری و جغرافیایی تهران مبحث انتقال پایتخت به عنوان راه حل سروصدای زیادی در محافل آکادمیک و نهادهای دولتی به راه انداخت و در این میان یکی از بحث ها یافتن مکان مناسب برای نقل مکان پایتخت و سنجش و اندازه گیری مولفه های مورد نیاز برای این مکان جدید بوده است. هدف این مقاله آمایش فضایی جغرافیایی مکان یابی شهر مطلوب برای انتقال پایتخت با تاکید بر مولفه های جغرافیای طبیعی و نظام مطلوب برنامه ریزی شهری است. سوال اصلی مقاله این است که در آمایش فضایی جغرافیایی مکان یابی شهر مطلوب برای انتقال پایتخت از لحاظ مولفه های جغرافیای طبیعی و نظام مطلوب برنامه ریزی شهری چگونه بایستی انجام گیرد؟ علاوه بر این سوال اصلی، سوالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شود از جمله این که آمایش شهری چیست و این که از نظر جغرافیایی و علم برنامه ریزی شهر دلایل مطرح شدن طرح انتقال پایتخت چیست؟ نتایج این مقاله نشان می دهد که آمایش فضایی فضای جغرافیایی و شهری با تاکید بر مولفه های جغرافیای طبیعی و نیز ویژگی های نظام مطلوب برنامه ریزی شهری مهم ترین و پر چالشت رین بخش های طرح انتقالی پایتخت در آینده به شما می روند. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تبیین و تحلیل آمایش فضایی جغرافیایی مکان یابی شهر مطلوب برای انتقال پایتخت با تاکید بر مولفه های جغرافیای طبیعی و نظام مطلوب برنامه ریزی شهری پرداخته شود.

بررسی سازو کارهای برنامه ریزی و مدیریت شهری در کشورهای در حال توسعه الزامات ملی ناشی از این نظام را در بکارگیری الگوی حکمروایی شهری آشکار می سازد. در بیشتر کشورهای در حال توسعه، نظام برنامه ریزی و مدیریت شهری به صورت متمرکز است و نظارت و توسعه ی شهرها از طریق سازمان های دولتی و عمومی در سطح محلی و ملی انجام می پذیرد. با وجود مشکلات و موانع متعدد، تقویت حکومتهای محلی و جذب مشارکت بخش های خصوصی و عمومی عنصری حیاتی و موازی با روند تحولات اقتصادی تلقی می شوند. با ناتوانی دولت در کلان شهر تهران در پاسخگویی به نیازهای متفاوت شهری و عدم انطباق نیازها و اولویتهای شهروندان با برنامه های ارائه شده و ضرورت مسئولیت پذیری بیشتر در اداره ی امور شهری، امروزه الگویی از اداره ی شهرها بر پایه ی نگرش نوینی از حاکمیت و حکمروایی شهری برای این کشورها پیشنهاد شده که نه تنها دولت بلکه جامعه ی مدنی و بخش خصوصی را به مشارکت در اداره ی شهر فرا می خواند. هدف از این پژوهش تحلیلی بر عملکرد مدیریت مشارکتی در برنامه ریزی جهت توسعه شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نوع کاربردی، توصیفی- تحلیلی می باشد و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران عالی سازمان های وابسته به شهرداری تهران می باشد و با توجه به گستردگی جامعه آماری و میسر نبودن امکان اجرای تحقیق بر روی کل جامعه، از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای استفاده شده است و اطلاعات یدست آمده با استفاده از روش دلفی و تکنیک روش های تصمیم گیری چند معیاره تحلیل شده است که نتیجه حاصل از آن منعکس کننده این است که تمرکز زدایی مدیریت شهری تهران توانسته است با ادغام مدل ها رتبه اول را بین معیارها مورد ارزیابی بدست آورد از معیارها دیگر که در رتبه دوم قرار دارد تقسیم وظایف برنامه ریزی میان سطوح مختلف مدیریت و تصمیم گیری می باشد و تحقق برنامه ریزی از پایین به بالا، تقویت سازمان های غیر دولتی و مشارکت بخش خصوصی و مردمی و…در رتبه های آخر قرارد

حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تاسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ها و استانداردها در ساخت و سازها و در برنامه ریزی و طراحی شهری باعث آسیب پذیر شدن شهرها شده است. از این رو، این پژوهش به مطالعه الگوی فضایی آسیب پذیری شهرها در زمان زلزله و ارائه الگوی بهینه در شهر کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه و همچنین استفاده از اسناد، مجله ها و کتاب های مرتبط با موضوع به دست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای AutoCAD، ArcGIS، Super Decisions و از مدل ANP که مدلی مناسب جهت پهنه بندی آسیب پذیری در مناطق شهری می باشد، استفاده شده است. نتایج این پژوهش معلوم کرد که مناطق مختلف شهر کرمانشاه به ویژه بخش های شمالی و جنوبی آن از لحاظ آسیب پذیری وضعیت مناسبی ندارند. بنابراین، نتایج این مطالعه می تواند به مدیریت بحران به ویژه جهت خدمات امداد و نجات و برنامه ریزان و طراحان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و به ویژه ساماندهی بافت های فرسوده شهر و یافتن راه حل هایی برای رفع مشکلات کمک نماید.

تمرکز روزافزون افراد در نواحی شهری و رشد سریع شهرنشینی ناشی از مهاجرت و همچنین افزایش طبیعی جمعیت شهر، مشکلاتی را در ارائه خدمات مناسب با میزان افزایش جمعیت شهری به وجود می آورد. در این رابطه نقش مدیران شهری کاردان در قالب یک نهاد مدیریتی فراگیر و کارآمد در رفع مشکلات و نیازهای روزافزون شهروندان ضرورت پیدا می کند تا نهایتا دستیابی به توسعه انسانی پایدار در شهر میسر گردد. اهداف این پژوهش شامل: شناسایی عوامل موثر در بهبود مدیریت شهری ایلام و تاثیر آن در توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی است. در این راستا با این فرض که مدیریت شهری ایلام با توجه به سطح تحصیلات و جنسیت شهروندان، تشکیلات مدیریت منسجم و کارآمد، مشارکت بیشتر شهروندان، حفظ حقوق شهروندی و ارائه خدمات مناسب به شهروندان می تواند در اداره امور شهر و توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی موفق باشد: به نقش و عملکرد مدیریت شهری ایلام پرداخته است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، کاربردی و مبتنی بر پیمایش یا زمینه یابی هست. جامعه موردمطالعه شهر ایلام و حجم نمونه 381 نفر می باشد. در نتیجه باید گفت که مدیریت شهری از انسجام، انعطاف پذیری، کارآمدی و مشارکت لازم برخوردار نیست؛ و نیاز است جهت ارتقای فرهنگ شهر و شهرنشینی شهروندان توجه بیشتر و برنامه ریزی دقیق تری داشته باشد. آگاه سازی، آموزش و توانمندسازی شهروندان جهت ارتقای مهارت ها و کسب عادت های صحیح زندگی اجتماعی پیش شرط لازم در اداره امور شهر هست؛ و این امر نیاز به برنامه ریزی و سیاست گذاری اجتماعی دارد که مدیریت و حاکمیت شهری ایلام می تواند تنها از این طریق به توسعه فرهنگ شهر و شهرنشینی نزدیک تر شود.

جغرافیای کاربردی از زمان حیات انسان پا به عرصه وجود نهاد و پای به پای انسان و در تمام ابعاد زندگی او رخنه کرد و تکامل یافت. یکی ازین تکاملات ظهور فناوری نانو به عنوان موج چهارم انقلاب صنعتی بود که علاوه بر انقلابی که در جهان به پا کرد، هیاهویی در نظام های آموزش کشورهای دنیا به وجود آورد تا افراد متخصص را در این زمینه تربیت کند. برنامه های متنوع آموزشی برای رده های مختلف سنی نشان از توجه همه جانبه به سرمایه گذاری در این فناوری دارد. فناوری نانو، پدیده ای عظیم است که در تمامی گرایش های علمی راه یافته و از فناوری های نوینی است که با سرعت هرچه تمام تر درحال توسعه می باشد. لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی معیارهای استاندارد آموزشی، معایب و مزایای خدمات آموزشی و ارائه راهکارها و پیشنهاد الگوهای مناسب انتقال دانش و افزایش آگاهی دانش آموزان در ارتباط با مدل های مفهومی و هنرهای تجسمی آموزش دانش جدید نانو به زبان ساده و قابل فهم برای دانش آموزان می باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی و توسعه ای و به لحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی و تحلیلی می باشد. برای دستیابی به ادبیات نظری پژوهش از روش های توصیفی و اسنادی با مرور ادبیات مربوط به مفاهیم فناوری نانو و همچنین روش های تحلیلی برای پاسخ سوالات و شاخص های تاثیرگذار بر یادگیری نانو در مدارس محدوده موردمطالعه از نرم افزار spss استفاده شده است. با توجه به یافته های تحقیق و نتایج به دست آمده از آزمون T test در تحلیل حاصل از نرم افزار spss نشان داد که مولفه هنرهای تجسمی که شامل گویه آموزش با استفاده از ابزارهای آموزشی (کتاب، عکس و…) با ضریب معناداری 68/3، آموزش با استفاده از انیمیشن های کمک آموزشی با ضریب 62/3 و گویه ها مدل های مفهومی که شامل تجهیز آزمایشگاه های دانش آموزی به فناوری نانو با ضریب 66/3 به ترتیب اهمیت بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده اند. نتایج کلی تحلیل بیانگر این است که هنرهای تجسمی بیشترین ضریب و بیشترین تاثیر را در یادگیری و آموزش فناوری نانو تکنولوژی در مدارس خواهند داشت. همچنین برای نشان دادن تاثیر هر مولفه از تحلیل سلسله مراتبی AHP از طریق نرم افزار EXPERT CHOICE استفاده شد که محاسبه نشان داد که هنرهای تجسمی (A) با امتیاز 188/0 و مدل های مفهومی (B) با امتیاز 081/0 به ترتیب دارای بیشترین اهمیت در آموزش کودکان تیزهوش با فناوری نانو تکنولوژی می باشند

بررسی ساختار نظام برتر منطقه ای جنوب غرب آسیا و شاخص قدرت های آن و اعمال سیاست قدرت های فرامنطقه ای در این ساختار، چرائی برتری جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس عدم استرجاع آن در محافل جهانی، سازمان های بین المللی برای کسب مشروعیت، نداشتن عمق استراتژیک، وزن ژئوپلیتیکی، خروج از شروط سازمان ملل، جمعیت ناموزون، متفرق، مهاجر، مذهب ناهمگن، مرز شناور، ناسازگاری همجواری، منطقه ای، فرامرزی، نداشتن منزلت ژئوپلیتیکی که از سنجش قدرت ملی آن در ارزیابی و محاسبه عوامل مادی و غیرمادی قدرت ساز آن، که باید در داخل وزن شود،! این وزن ها با نگاه به بیرون دنبال می شود. هزینه کردن قدرت های برتر منطقه، ترکیه، ایران «قبل انقلاب» ، مصر، عربستان برای بالا آوردن قدرت وابسته رژیم اشغالگر قدس در نظام قدرت منطقه ای و چرائی آن در شفاف سازی سیاست های بازدارندگی و راهبردی دنبال می شود و محاسبه مولفه ها و عوامل مختلف مادی و غیر مادی برای ساختار قدرت آن، موضوع، تصمیم سازان قدرت های فرامنطقه ای با بهانه های تاریخی و مذهب سازی و برتری طلبی یک قوم و راه اندازی دو کارناوال بین المللی تحت عنوان جنگ اول جهانی برای متلاشی کردن دولت اسلامی عثمانی و جنگ دوم هویت دادن به رژیم جعلی اسرائیل را در برداشت. وابستگی و ناتوانی آن را در مولفه های اقتصادی، اجتماع، زبانی، محیط ارضی و مرزی و… می توان دید. اسرائیل بدون پشتیبانی ایالات متحده آمریکا، حتی لحظه ای به حیات سیاسی خود نمی تواند ادامه دهد.