فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم
پیاپی 47 (تابستان 1397)

سرقت از با سابقه ترین جرایم بشری است که درجامعه های مختلف به شیوه های گوناگون دیده می شود این پدیده درطول زمان دستخوش دگرگونی ها وتغییرات زیادی شده اما تنها چیزی که ازبدو پیدایی وشکل گیری آن تا کنون ثابت مانده زشتی ومذموم بودن ماهیت آن است. سرقت خودرو یکی از شایع ترین سرقت های موجود در عصر حاضر می باشد ، که پلیس پیشگیری در این خصوص باید روش ها وشگردهای سارقین را شناسایی و تدابیر و روش هایی نوین اتخاذ نماید که جرم سرقت خودرو در جامعه کاهش یافته و افراد جامعه احساس امنیت کنند . دراین پژوهش سعی شده است که تاثیر اقدامات پلیس پیشگیری بر کاهش سرقت خودرو در جامعه مورد بررسی قرار گیرد. روش شناسی: در این پژوهش جمع آوری اطلاعات با روش بررسی اسناد در کتابخانه ای ومیدانی صورت پذیرفته است و ابزار گرد آوری اطلاعات با توجه به ترکیبی بودن روش جمع آوری اطلاعات ابزار و در این تحقیق عبارتند مصاحبه- پرسش نامه – مطالعه کتب،اسناد وفیش برداری ومقالات اینترنتی می باشد.این تحقیق ماهیتا کاربردی و روش آن توصیفی وتحلیلی است که تشریح وتبیین دلایل چگونه بودن وچرائی وضعیت مساله وابعاد آن را مورد بررسی قرار می دهد. کلیه فرضیه های تحقیق مورد تایید قرار گرفتند و همچنین کلیه شاخص های مربوط به سئوالات پرسش نامه با آزمون فریدمن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت تا براساس آن اولویت بندی آن برای محقق مشخص شود.از آنجا که برای سطوح پاسخ وبه ترتیب وخیلی زیاد=5،زیاد4=،متوسط=3 ، کم=2، خیلی کم=1 ارزش گذاری شده است از مجموع ارزش و وزن داده شده براساس انحراف معیار استاندارد میانگین وامتیازات5اولویت حاصل از آزمون مشخص شد. 1- استفاده از نیروهای مجرب وآموزش دیده با انگیزه در گشتی ها مهم ترین اولویت کاری قرار گرفت 2- تجهیز،آموزش،بالا بردن سطح مهارت وایجاد انگیزه بین پرسنل کلانتری در اولویت دوم قرار گرفت. 3- میزان تجربه،مهارت وآشنایی با حوزه استحفاظی ونحوه مدیریت روسای کلانتری اولویت سوم را دریافت نمود. 4- استفاده از منابع ومخبرین در جهت شناسایی سارقین سابقه دار و شگردهای جدید آنان در اولویت چهارم را کسب نموده اند. 5- شناسایی وکنترل مالخران وسائط نقلیه اولویت پنجم را دریافت نموده است. ومولفه تعامل با اداره برق به منظور تامین روشنایی معابر وایست بازررسی مقطعی وسیار در سطح شهر می باشد نیز آخرین اولویت را دریافت نموده اند.

برخی از گروه ها مانند زنان به دلیل ویژگی های خاص زیستی و روانی استعداد بزه دیده واقع شدن را دارند و آماجهای مناسبی برای بزهکاران به شمار می آیند. خشونت از جمله جرایمی است که رقم بالایی از بزه دیدگی زنان را به خود اختصاص داده است. خشونت علیه زنان پدیده ای نگران کننده است که در همه جوامع و در همه ادوار وجود داشته است. افزایش نرخ خشونت علیه زنان، با توجه به آثار سوء و ماندگار آن بر روح و روان آنان،ونقش مهم و کلیدی زنان در خانواده و جامعه، ارائه و بکارگیری تدابیر و اقداماتی برای پیشگیری از این پدیده را ضروری میسازد. برای جلوگیری از اعمال خشونت نسبت به زنان میتوان از مولفه های گوناگونی از پیشگیری استفاده کرد. از جمله تدابیری که میتوان با استفاده از آن میزان بزهدیدگی زنان را در مقوله خشونت کاهش داد و از مورد خشونت واقع شدن زنان جلوگیری کرد، اتخاذ راهبردهای پیشگیرانه در چارچوب پیشگیری وضعی است. پیشگیری وضعی نوعی پیشگیری کنشی است که با شناسایی، حذف و خنثی کردن شرایط و موقعیتهای بزه دیده زا مانع بزه دیده شدن زنان و ورود آنان به ورطه بزه دیدگی میشود. تدابیر پیشگیری وضعی دربرگیرنده حذف وضعیتهای جرمزا، کاهش حضور در مکانهای خطرناک، تاسیس پلیس ویژه زنان، و اصلاح سبک زندگی زنان میباشد.

هدف اصلی این پژوهش تعیین تاثیرکانون اصلاح و تربیت اصفهان بر پیشگیری از تکرار جرم مددجویان در سال های 1390-1393 بود. به همین منظور 145 نفر از مددجویان کانون به روش نمونه گیری تمام شماری انتخاب شدند و پرسشنامه نگرش سنج بزهکاران و مقیاس افسردگی بک به روش مصاحبه انفرادی تکمیل شد. روش پژوهش انتخاب شده، روش پژوهش زمینه یابی با طرح پژوهش زمینه یابی پرسشنامه ای بود. بر اساس نتایج این پژوهش می توان برای پیشگیری و کاهش تکرار جرم با اجرای اصولی تفکیک مددجویان، ارائه خدمات مالی و غیرمالی از طریق مرکز مراقبت بعد از خروج، پذیرش مددجویان آزادشده از سوی خانواده، دوستان و نهادهای رسمی و غیررسمی و جلوگیری از طرد آنان اقدام موثری انجام داد. در پژوهش های مربوط به نظام رسیدگی برخورد قضات و نیز قوانین، نتایج حاکی از آن است که به طور میانگین 60% مددجویان تحت پوشش، از نحوه رسیدگی، مطالعه پرونده، جنس قاضی و شدت قوانین اظهار نارضایتی کرده و درمجموع 90% افراد تحت پژوهش بر این باورند که نظام رسیدگی به جرم هم سن و سال های آنان باید ملایم تر و مهربانانه تر باشد. درنهایت باید اظهار داشت: در جرایم ارتکابی توسط مددجویان دختر و پسر، تاثیر کانون اصلاح و تربیت شهرستان اصفهان در باز اجتماعی کردن و جلوگیری از تکرار جرم بسیار بوده است.

پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی "CPTED" شاخه ای از نظریات و شیوه های فضایی است که بر مداخلات و استراتژی های مکان محور به منظور کاهش جرائم تاکید دارد."CPTED" به عنوان یک نظریه تاکنون دو نسل از اندیشه ها، مبانی و اصول خود را پشت سر گذاشته و از اوایل قرن 21 با پیشرفت های تکنولوژی و پیدایش نظریات نوین در زمینه افزایش کیفیت زندگی شهروندان، به شکل دهی نسل سوم خود مبادرت ورزیده است. هدف مقاله تبارشناسی نسل سوم CPTED از طریق تحلیل محتوای اصول و راهبردهای آن، تفاوت آن با نسل های پیشین و نقد این نسل می باشد. تحلیل های صورت گرفته در مقاله بر مبنای مدل و چارچوب مفهومی تحلیل محتوای اسناد می باشد. اندیشه های نسل سوم بر چهار مولفه استوار است: مکان، مردم، تکنولوژی و شبکه. در میان اصول و راهبردهای نسل سوم می توان ریشه های نسل های اول و دوم را یافت. نسل اول و دوم هرکدام به ترتیب بر ابعاد کالبدی و فرهنگی – اجتماعی تاکید داشتند. نوع نگاه به تامین امنیت و چهار مولفه ای که در نسل سوم تعریف شده اند در تمامی نسل های CPTED خود را به نحوی متفاوت بازخوانی نموده اند. کاربست نسل سوم CPTED نیازمند زیرساخت های قوی شبکه ای، حکمروایی خوب شهری، امکان به کارگیری فناوری های جدید و مشارکت فعال مردم می باشد. عمده تفاوت نسل سوم با سایر نسل ها در این است که بیش از آنکه به موضوع امنیت بپردازد، بسترهای لازم جهت تامین امنیت را فراهم می آورد.

هوش هیجانی و معنوی می تواند مکمل یکدیگر در جهت سالم سازی زندگی انسان باشد.با توجه به افزایش جرم و جنایت و آسیبهای وارده ناشی از جرم در جامعه، بررسی عللی که افراد را مستعد ارتکاب جرم می کند و یا از وقوع آن جلوگیری می کند، در حیطه ی علم روانشناسی جنایی موضوع حیاتی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی و علی مقایسه ایبود حجم نمونه افراد عادی به روش تخصیص متناسب 90نفر و حجم نمونه مجرمین زندان مشهد 58 نفر در سال 1395 انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش پرسشنامه هوش هیجانی بار آن و هوش معنوی بدیع زاده می باشد برای تحلیل آماری داده های پژوهش از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و...) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تی و رگوسیون گام به گام ) استفاده شد . میانگین هوش معنوی و هوش هیجانی درافراد عادی بیشتر از مجرم بوده است و ارتباط آماری معنی داری بین هوش معنوی و هوش هیجانی وجود دارد به طوری که تقویت هوش معنوی باعث بهبود هوش هیجانی و جلوگیری از جرم می شود.با توجه به یافته ها میتوان نتیجه گرفت که هوش هیجانی و معنوی ، عامل مهمی در سازگاری افراد در مقابل عوامل فشارزا است و در پیشگیری از ارتکاب به جرم موثر می باشد.

شیوه پیشگیری و مبارزه با فساد، یکی از مباحث بنیادین در کشورها و سازمان های بین المللی محسوب می گردد. یکی از اساسی ترین راهبردها و روش های تقویت نهادهای نظارتی در امر پیشگیری و مبارزه با فساد، مطالعه تطبیقی وضعیت برخورد فساد در سایر کشورها، شناسایی نهادها و فرآیند موضوع به منظور بهره برداری از تجربیات موفق در حوزه بین المللی می باشد. پژوهش حاضر به کمیسیون ملی نظارت چین پرداخته و با نهاد نظارتی سازمان بازرسی کل کشور درجمهوری اسلامی ایران ، مطالعه تطبیقی داده شده است. این تحقیق با استفاده از روش مقایسه ای انجام و با ابزار مصاحبه عمیق با خبرگان و صاحب نظران انجام پذیرفته است. استنتاج حاصله ازاین تحقیق حاکی از آن است که از مهمترین تجارب می توان به دارا بودن صلاحیت قضایی و رسیدگی به تعقیب کیفری متهمان، فقدان موازی کاری های اداری و تبعیت مقامات سطوح مختلف اداری ازمنویات این دستگاه، داشتن حق مجازات متخلفان و قانون شکنان و داشتن ضمانت اجرایی اشاره نمود.

به طور معمول بخش عمده ای از جرم شناسی بر مجرمین، حوادث و فعالیت های مجرمانه متمرکز است. علاوه بر این، جرم با انگیزه ها و شخصیت های خاص مجرمین مورد بررسی قرار گرفته است. دلیل آن مسائل غلطی است که مدت طولانی درباره مسیر جرم ادامه دارد مثل ضعف خودکنترلی در مسائل زیست شناختی یا احساس اجتماعی؛ مثل روابط متداول یا وجود مشکلات در هماهنگی با محیط. اگر چه پژوهش های صورت گرفته در رابطه با جرائم سازمان یافته نشان می دهد که اولا برخی مجرمان هر چند در اشکال مهم جرم شرکت دارند، ولی در بسیاری از جهات کاملا طبیعی هستند و دوم آن که نه همه جرائم و نه علائم ویژگی های پنهان مثل خودکنترلی یکسان نیستند (گتفردسون و هیرشی 1990).