دو ماهنامه مدیریت
پیاپی 91-92 (آذر و دی 1383)

آموزش سازمانی به لحاظ وجود نارسایی در فرآیندهای کاری و رفتاری اهمیت دارد و این به خاطر آن است که از طریق آموزش جهت دار و اثربخش می توان در مفروضات ذهنی کارکنان نوسازی و رفتارهای جدیدی را در سازمان ایجاد و جاری کرد. پایداری کیفیت خدمات و محصولات سازمان ها با استانداردهای مختلف نظیر T.Q.M, ISO 9000:2000, E.F.Q.M ایجاد دوام پیدا می کند. برای پایدارتر و عمیق تر کردن کیفیت و کسب مزیت رقابتی در سازمان لازم است روی کارکنان در ابعاد مختلف سرمایه گذاری صورت گیرد. با مدیریت علمی می توان روی منابع انسانی به خوبی سرمایه گذاری را انجام داد و خمیر مایه اصلی کیفیت را در سازمان ایجاد کرد.

در دنیای امروز بسیاری از سازمان ها بخش اعظم فعالیت های خود را خارج از مرزهای کشور خویش انجام می دهند و از این راه منافع زیادی کسب می کنند. مدیریت چنین سازمان هایی به مراتب پیچیده تر از سازمان های ملی است. از آنجا که سازمان ها برای ادامه بقای خود ناگزیر به انطباق با تحولات محیطی هستند و چاره ای جز پذیرش تحول ندارند. هر چند که تحول سازمانی مفید است اما موانع ناشی از تفاوت های فرهنگی، درجه پیشرفت صنعتی موجب شده است که سازمان های کشوهای مختلف نتوانند از شیوه واحدی برای اجرای برنامه ی بالندگی سازمانی استفاده نمایند.

حرکت افراد برای رسیدن به اهداف سازمان در دهه های آینده نیازمند دانشی فراتر از تجربه و اتفاقات ناگهانی است. مدیران برای ورود به بازارهای جهانی و حفظ موقعیت فعلی خود ناگزیرند دانش های جدیدی کسب کنند که تاکنون از پرداختن به آن اجتناب کردند و یا توجه جدی به آن نکرده اند. دستیابی به فن آوری اطلاعات و به کارگیری آن توسط صاحبان صنایع از بزرگ ترین شرکت های دنیا گرفته تا شرکت های کوچک تری که توسط مدیران بی نام اما مطرح در عرصه صنعت صورت گرفته، ضرورتب به کارگیری دانش جدید مدیریتی را به طور غیر قابل تصوری اجباری می کند.

امروزه مفهوم که با پیچیده شدن سازمان ها توجه زیادی را به خود جلب کرده است مفهوم سازمان یادگیرنده است. سازمان هایی که در آن افراد در مقابل تغییرات بر خلاف سازمان های سنتی مقاومت نشان نمی دهند بلکه همواره سعی دارند در حال تغییر و تحول باشند و محیط را با خود سازگار و همراه کنند. سازمان هایی که یکی از موارد مهم آن یادگیری است. آن گونه یادگیری که در آن رفتار و نگرش های افراد تغییر می یابد و افراد شکل جدید اندیشیدن را می آموزند و یاد می گیرند که چگونه با هم یاد بگیرند، چگونه ایده ها و نظرات و تصورات ذهنی را به هم نزدیک کنند.

یادگیری سازمانی از مفاهیم جدیدی است که در دهه های آخر قرن بیستم توجه بسیاری از صاحب نظران را به خود جلب کرده است. فرآیندی که امکان بهره گیری از تجربیات گذشته را برای انطباق سازمان با محیط پیرامونی فراهم می کند و سازمان را یاری می رساند تا به فعالیت های خود تداوم ببخشد. این ایده تحت تاثیر شش عامل اصلی تغییر اهمیت عوامل تولید، سرعت تغییرات محیطی، دانش به عنوان منبع مزیت رقابتی، افزایش تقاضای مشتریان، عدم رضایت از پرادایم های موجود مدیریت و افزایش حساسیت رقابت با استقبال سازمان ها مواجه شد و تلاش برای ظرفیت سازی به کارگیری آن در سازمان ها گسترش یافته است.

با کوتاه شدن دوره عمر محصولات، سازمان ها قادر نخواهند بود در این محیط رقابتی و همراه با تغییرات شدید در فن آوری، منابع زیادی را برای تولید محصولات جدید صرف نمایند به عبارتی باید به فکر استفاده بهینه از منابع باشند. بر همین اساس و در جهت استفاده بهینه از منابع سازمان، مشکل اصلی مدیران، کمبود اطلاعات راجع به منابع سازمان نیست بلکه مساله اصلی همان چگونگی استفاده از حجم زیاد اطلاعات در سازمان است. امروزه استفاده از سیستم های اطلاعاتی که یکی از دستاوردهای فن آوری اطلاعات در سازمان هاست به یک ضرورت تبدیل شده و سازمان ها را در جهت استفاده هر چه بیشتر از این فن آوری جدید بستگی به تفکر مدیران ارشد سازمان و شناخت و درک آنان از اهمیت این سیستم ها در امور سازمان دارد، ترغیب خواهد کرد.