فهرست مطالب

فصلنامه آبزیان و شیلات
پیاپی 14 (تابستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/04/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مجید افخمی*، محمد رضا احمدی، علیرضا سالارزاده صفحات 1-7

    در این مطالعه پارامترهای یونی (Na+</sup>، K+</sup>، Ca +2</sup>،Fe+2</sup>و Cl-</sup>) و فاکتورهای متابولیک (آلکالین فسفاتاز، آلبومین، پروتئین کل و گلوبولین) در سرم خون و ارتباط بین آنها در 30 عدد ماهی صبیتی (Sparidentex hasta</em>) صید شده در سواحل استان هرمزگان(خلیج فارس) بررسی گردید. بر اساس نتایج بدست آمده مشاهده گردید که میزان های یون های سدیم، کلر، کلسیم و پتاسیمدارای بیشترین تا کمترین مقدار در پلاسمای خون ماهی صبیتی بود. میزان کل پروتئین بیشتر از گلوبولین و کمی بیشتر از میزان آلبومین بود. ارتباط معنی دار معکوسی بین K+</sup>و میزان Na+</sup>به K+</sup>وجود داشت(P</em><0.01). کلسیم ارتباط معنی دار مثبتی با سدیم و پتاسیم داشت(P</em><0.01). در این مطالعه اطلاعات پایه در خصوص پارامتر های بیوشیمیایی خون این گونه در شرایط خلیج فارس گزارش شده است. بنابراین این داده ها می توانند در هشدار اولیه و شناسایی بروز بیماری ها و بررسی وضعیت سلامت جمعیت این گونه در سایر مطالعات آتی مفید و قابل استفاده باشند.

    کلیدواژگان: ماهی صبیتی، Sparidentex hasta، فاکتور های بیوشیمیایی، سرم خون، هرمزگان، خلیج فارس
  • الهه رنجبر، مژگان خدادادی، مهران آوخ کیسمی، عبدالله صالح پور صفحات 8-15

    رنگدانه هایی که در آبزیان مورد استفاده قرار می گیرند دارای تنوع زیادی هستند و از این رو کارهای زیادی در این زمینه انجام گرفته است. این رنگدانه ها نقش اساسی در بازار پسندی ماهیان زینتی بر عهده دارند. گورامی ها به دلیل مقاومت زیاد، زیبایی، تنوع بالا و صلح جویی و سازگاری شان با سایر ماهیان بسیار مورد توجه می باشند. هدف از این بررسی تهیه یک فرمول غذایی ارزان قیمت جهت ایجاد رنگ مناسب در پوست ماهی گورامی طلایی می باشد. تعداد 210 عدد ماهی گورامی طلایی با میانگین وزنی 5 گرم (بدون در نظر گرفتن جنسیت)  به صورت تصادفی در 21 آکواریوم مستقر شدند. این آزمایش در 3 تیمار با 3 تکرار انجام گردید. این ماهیان با گیاهان پنیرک و گشنیز که حاوی رنگدانه بتاکاروتن طبیعی می باشند، در غلظت های مختلف 6درصد،4 درصد،2 درصد، به میزان  4درصد وزن بدن و در مدت 60 روز تغذیه گردیدند. میزان کاروتنوئید موجود در پوست ماهیان توسط آزمایشات طیف سنجی مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات فیزیکو شیمیایی آب شامل درجه حرارت، اکسیژن محلول (میلی گرم در لیتر) و pH بر اساس استاندارد تعیین شد. طرح آزمایشی به صورت تصادفی و آنالیز آماری به کمک آنالیز واریانس یک طرفه و مقایسه میانگین ها توسط آزمون چند دامنه دانکن انجام شد. در پایان دوره آزمایش ماهی های تغذیه شده با جیره پنیرک(در همه غلظت ها) در کنار جیره تجاری بیومار حداکثر تجمع رنگدانه را در پوست نشان دادند(05/0 >P). اگر چه بین این تیمار و تیمار گشنیز تفاوت معنی داری مشاهده نگردید(05/0 >P). نتایج نشان داد که رنگدانه های طبیعی پنیرک و گشنیز در ایجاد تغییرات رنگ در پوست ماهی گورامی طلایی، تاثیر به سزایی دارد.

    کلیدواژگان: کاروتنوئید طبیعی، گشنیز، پنیرک، رنگ پذیری، ماهی گورامی طلایی
  • آرش شکوری*، پروین حیدری ارجلو، گیلان عطاران فریمان صفحات 16-26

    در این تحقیق کرم های پرتار در استخرهای خاکی پرورش میگوی سفید غربی (Litopenaeus vannamei</em>)در منطقه گواتر مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه برداری در یک دوره 3 ماهه(دوره پرورش میگو در سال 1391) از تیر تا شهریور 1391 به صورت ماهیانه بوسیله گرب اکمن در 4 استخر که هر کدام دارای 3 ایستگاه و 3 تکرار بودند در منطقه گواتر انجام گرفت. در بررسی جوامع پرتار3 جنس و 1 گونه از خانواده Nereidae شناسایی شد. جنس وگونه های شناخته شده عبارت بودند از .Nereis </em>sp ،Ceratonereis erythraeensis</em>و Gymnonereis </em>sp.</em>. بیشترین تنوع گونه ای و تراکم به ترتیب مربوط بهGymnonereis </em>sp. </em> </em>با فروانی03/93 %، Ceratonereis erythraeensis</em> با فراوانی97/4 % و .Nereis </em>sp با فراوانی 98/1 % گزارش شد. نتایج تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد اختلاف معنی داری(05/0p˂  ) بین میانگین فراوانی پرتاران در ماه های مختلف وجود داشت. در این بررسی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی استخرها مانند اسیدیته، درجه حرارت، شوری و اکسیژن محلول نیز مورد بررسی قرار گرفتند. آنالیز دانه بندی رسوبات میزان درصد سیلت-رس را با دامنه (08/98-81) نشان داد که کمترین مقدار در ورودی استخرها و در شهریورماه و بیشترین مقدار مربوط به خروجی استخرها و در تیر ماه ثبت شد. به منظور بررسی وضعیت تنوع پرتاران شاخص های تنوع گونه ای در هر ایستگاه محاسبه گردید. نتایج نشان داد که تنوع گونه ای از قسمت ورودی به خروجی استخرهای مختلف از175/0 به 043/0 و غالبیت از017/0 به 20/0 رسیده است. با توجه به اعداد شاخص شانون () نتایج نشان داد که در منطقه مورد مطالعه کرم های پرتار از تنوع و فراوانی کمی برخوردار  بود.

    کلیدواژگان: پرتاران، Litopenaeus vannamei، منطقه گواتر، چابهار
  • میلاد عادل*، علی اصغر سعیدی، رضا صفری صفحات 27-34

    یکی از مسائل مهم در بازسازی ذخایر ماهی سفید، دسترسی به مولدین با کیفیت مطلوب می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه شاخص های زیستی، خونی و تولید مثلی در مولدین ماده ماهی سفید در دو رودخانه تجن و شیرود طی سال های 87-85 صورت گرفت. تعداد 30 عدد مولد ماده (در هر دوره تکثیر) از دو رودخانه صید شده و از نظر شاخص های زیست سنجی، خونی و تولید مثلی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ماهیانی که به رودخانه تجن مهاجرت کردند، از اندازه های وزنی و طولی و هماوری بیشتری در مقایسه با رودخانه شیرود برخوردار بودند. بین وزن ماهی، وزن تخمدان، هماوری و تعداد تخمک در هر گرم مولد ماده شیرود با تجن اختلاف معنی دار مشاهده گردید(p<0.05). نتایج نشان داد که میزان مواد آلی و مقدار رطوبت تخمک مولدین به عنوان یک عامل بازدارنده در روند انکوباسیون تخم های لقاح یافته نقشی را ایفا نمی کند. در بررسی پارامترهای خونی، مولدین دو رودخانه (در هر سال) اختلاف معنی داری دیده نشد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که در دوره زمانی مطالعه شده، مولدین رودخانه تجن در مقایسه با رودخانه شیرود در تکثیر و بازسازی ذخایر، از کیفیت و کمیت بهتری در لقاح و درصد بازماندگی لاروها برخوردار بوده اند.

    کلیدواژگان: Rutilus frisii kutum kamensky، شاخص های زیست سنجی، خونی، تولیدمثل
  • مجید محمدنژاد شموشکی*، مرتضی مازینی صفحات 35-41

    پرورش موفقیت آمیز ماهیان (از جمله ماهی کپور) به قابلیت دسترسی به غذای مناسب جهت تغذیه بستگی دارد تا بتواند سلامتی و رشد را بخصوص در مراحل لاروی تضمین نماید. رشد جبرانی یک فاز از رشد سریع به دنبال محدودیت غذایی در اثر شرایط بحرانی است که در ماهیان مشاهده شده است. بدین منظور این آزمایش روی بچه ماهیان کپور با وزن متوسط 074/0±668/0 گرم و طول متوسط181/0±85/2 سانتیمتر به مدت 6 هفته و در 5 تیمار و 3 تکرار بصورت زیر انجام پذیرفت: تیمار 1: کاملا سیری، تیمار 2: یک هفته سیری-یک هفته گرسنگی با غذای معمولی، تیمار 3: یک هفته سیری-یک هفته گرسنگی با استفاده از 103 </sup>واحد تشکیل دهنده کلونی مخمر، تیمار 4: یک هفته سیری-یک هفته گرسنگی با استفاده از 106 </sup>واحد تشکیل دهنده کلونی مخمر، تیمار 5: یک هفته سیری-یک هفته گرسنگی با استفاده از 109 </sup>واحد تشکیل دهنده کلونی مخمر. نرخ غذادهی براساس 10 درصد وزن بدن کل بچه ماهیان یک تکرار، در روز صورت پذیرفت. بچه ماهیان کپوردر طول دوره آزمایش با غذای تجاری و مخمر نانوایی تغذیه شدند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که بین تیمارهای مورد بررسی از نظر وزن و طول بدن بچه ماهی اختلاف معنی دار آماری مشاهده می گردد (P< 0.05). بطوریکه بیشترین افزایش وزن و طول را بچه ماهیان در تیمار 1 داشتند. همچنین اختلاف معنی داری در تمامی شاخص های رشد و بازماندگی مشاهده شد (P<0.05). نتایج نشان داد که گرسنگی باعث کاهش رشد بچه ماهیان کپور گردیده اما در رشد جبرانی استفاده از مخمر ساکرومایسس سرویزیه باعث جبران کاهش رشد ماهی بعد از دوران گرسنگی گردید.

    کلیدواژگان: گرسنگی، مخمر نانوایی، شاخص های رشد، بچه ماهی کپور
  • مقایسه فاکتورهای ریخت سنجی جنس نر و ماده قزل آلای رنگین کمان پرورشی در ایران (Oncorhynchus mykiss)
    رقیه محمودی*، مهدی سلطانی، عباس متین فر، سهراب رضوانی گیل کلایی، ابوالقاسم کمالی صفحات 42-51

    این مطالعه به منظور بررسی رابطه طول- وزن (LWR) ، طول - طول (LLR) و فاکتور وضعیت در قزل آلای پرورشی در هر دو جنس نر و ماده بوده است . 100 عدد مولد نر و ماده قزل آلای رنگین کمان که در سال سوم پرورش قرار داشتند از مرکز ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج در دی ماه 1391 جمع آوری ، سپس نمونه ها بیهوش شده و مورد بررسی ریخت سنجی قرار گرفتند.  پارامترهای طول با کمک تخته  اندازه گیری و کولیس درجه بندی با دقت یک میلیمتر  و وزن با ترازوی دیجیتال با دقت یک گرم اندازه گیری شدند. داده های بدست آمده برای ماهیان نر و ماده جمع آوری و سپس آنالیزهای آماری که شامل رگرسیون و  تعیین ضریب همبستگی بود تعیین گردید.  ضریب تشخیص(2</sup>  r) همبستگی بالایی را در روابط طول - وزن (LWR)  و طول - طول (LLR) در جنس نر ، ماده و ترکیب دو جنس نشان داد. میزان شیب (b)در رابطه طول و وزن هر دو جنس نر و ماده زیر 3 بدست آمد که مشخص کننده الگوی رشد آلومتریک در این ماهی بود. میانگین فاکتور وضعیت در نر و ماده  به ترتیب 321/1 و 192/1 برآورد شد. این تحقیق مجموعه ای از داده ها و اطلاعاتی در مورد طول کل - طول کل ، طول - وزن و فاکتور وضعیت یا ضریب چاقی از مولدین قزل آلای پرورشی در ایران فراهم می نماید و نیز بیان کننده وضعیت مناسب و رشد رضایت بخش ماهیان مرکز مورد مطالعه است.

    کلیدواژگان: قزل آلای رنگین کمان، فاکتور وضعیت، رابطه طول- طول، رابطه طول- وزن
  • طاهره ناجی*، همایون حسین زاده صحافی، تینا سمایی، پریسا امانی نژاد صفحات 52-58

    این مطالعه به منظور بررسی تاثیرعصاره گیاه رازیانه بر رشد و رسیدگی اووسیت ها در ماهی ماده گورامی سه خال ،در بهار 1391 در آزمایشگاه علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی انجام پذیرفت .بدین منظور، 60 عدد ماهی نابالغ  با میانگین وزنی  3-2 گرم در 6 گروه که  شامل چهار گروه تیمار برای رازیانه (مقادیر 10 ، 20 ، 30 و 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن ماهی) و دو گروه شاهد (کنترل 1 دریافت کننده 20 میکرولیتر متانول و کنترل 2 بدون تزریق) ،که هر گروه شامل 10 تکرار بود مورد بررسی قرار گرفت . در روز بیستم پس از پایان دوره آزمایش ماهی ها بیهوش و تشریح شدند. ساختار بافت شناسی تخمدان و درصد شاخص گنادی ماهی های تحت تیمار ، باگروه کنترل مقایسه گردید. نتایج    بدست   آمده   در  این  بررسی  در  مورد   شاخص  رشد  نشان  داد، که  اختلاف  آماری  معنی  داری  در تیمارهای تحت آزمایش  و گروه کنترل  وجود  نداشت (001/0 < P).  از نظر GSI اختلاف آماری  معنی داری در تیمارهای آزمایشی و گروه کنترل مشاهده شد (001/0  P<) . بررسی قطر و تعداد اووسیت ها نیز افزایش معنی داری را  بین تیمارهای تحت آزمایش به ویژه تیمار 6 در مقایسه با گروه کنترل نشان داد(001/0  P<). توجه به  نتایج حاضر حاکی از تاثیر رازیانه بر رشدتخمدان و رسیدگی اووسیت ها می باشد.

    کلیدواژگان: گیاه رازیانه، اووسیت، گورامی سه خال، تخمدان
  • الهام ناهیدی، مازیار یحیوی، میر مسعود سجادی صفحات 59-64

    آرتمیا در بخش غذای زنده دامنه وسیعی را به خود اختصاص داده تا جایی که در برخی موارد به عنوان غذای زنده منحصر بفرد ارزش پیدا کرده. در این مطالعه Artemia franciscana</em>تخم گشایی شده در شرایط آزمایشگاهی در پنج تیمار(T, E, D, G, B) هر یک با سه تکرار با تراکم 500 عدد در لیتر در ظروف کوچک 4 لیتری با جلبک نانوکلروپسیس به مدت 3 هفته تغذیه گردید.در طول مدت آزمایش تمامی شرایط مانند دما، شوری و  pHجهت تمام  تیمارها یکسان منظورگردید. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید ازنظر طول، تیمار E با تراکم 16 میلیون، از نظر بازماندگی تیمار G با تراکم 8 میلیون و از نظر وزن تیمارG با تراکم  8 میلیون، وضعیت مناسب تری را نسبت به سایر تیمارها داشته اند و اختلاف معنی داری را با سایر تیمارها نشان دادند(5 0/0 P<). هدف از اجرای این پژوهش بررسی اختلاف میان غلظتهای مختلف جلبک نانوکلروپسیس جهت تغذیه ناپلیوسهای آرتمیا و مقایسه این غلظتها جهت سنجش رشد و میزان بازماندگی ناپلیوسها بود.

    کلیدواژگان: Artemia franciscana، جلبکsp، Nannochloropsis، رشد، بازماندگی
|
  • Afkhami M*, Ahmadi M. R, Salarzadeh A.R Pages 1-7

    This study is the first to characterize and provide a comparative physiological account of wild population female Sobaity sea bream in spawning season. Interestingly in Sparidentex hasta
    average of Na+, Cl-, Ca+2 and K+ were highest to lowest concentrations. Otherwise level was higher than globulin and albumin. K+ concentration correlated negatively with Na+/k+ (P<0.01) and Ca+2 correlated positively with Na+ K+ (P<0.01). We established serum parameters values for the S. hasta , which can be used as interpretative data obtained from this species in Persian Gulf. Therefore, values reported here will be useful for the early detection, identification and monitoring of diseases and sub lethal conditions in this species

    Keywords: Blood, Plasma composition, Sparidentex hasta, Spawning season, Persian Gulf
  • RanjbarE*, Khodadadi M, avakh kysami M, salehpoor A Pages 8-15

    Pigments used in aquaculture are of a great variety and hence a lot of work has been done in this area. These pigments are responsible for a major role in the market for ornamental fish. Labyrent ornamental fishes are highly regarded due to the high strength, beauty, high diversity and compatibility with other fishes. This paper studied 210 Trichopterus with the average weight of 5 gr. in 3 treatments and 3 replications and randomly assigned to 21 aquariums. Each aquarium fish fed with Mallow and Coriander by the rage of 4% of the body weight in various concentrations by specific densities of 2%, 4%, and 6% in 60 days. Physicochemical properties of water including temperature, dissolved oxygen and PH were determined according to the standard. Experimental design done randomly with statistical analysis, using one-way analysis of variance and Dunken multiple comparison test. Results showed that the application of higher skin carotenoid in mallow 6%, causes significant difference in control treatment (P<0.05), however no significant correlation was observed between other treatments of mallow and Coriander (P>0.05). Moreover, the study showed that natural pigments have a positive effect on the variability of the colour of gold gourami (Trichogaster trichopterus) .

    Keywords: Trichogaster trichopterus, Mallow, Coriande r, Carotenoids, Pigmentation
  • shakoori A*, Heidary Arjloo P, Attaran Fariman G Pages 16-26

    In this research, Polychaeta worms in earthen ponds of shrimp culture ( Litopenaeus vannamei ) were studied in Guater area. Sampling was done monthly from July to September 2012 by Ekman grab in 4 ponds which that have 3 stations and 3 repeat in guater area. While studying dense Polychaeta areas, 3genera and 1 species belonging to Nereidae family were identified. The identified genera and species were Nereis sp . , Ceratonereis erythraeensis and Gymnonereis sp . The highest diversity and density were respectively Gymnonereis sp . with a frequency of 93.03%, Ceratonereis erythraeensis with a frequency of 4.97% and Nereis sp . with a frequency of 1.98%. The results of analyzing one-way ANOVA showed a significant difference (p<0.05) between the abundance of Polychaeta in different months. Physical and chemical factors such as pH, temperature, salinity and dissolved oxygen were also examined. The analysis of aggregate deposits of silt-clay with the range of 81-98.08 showed the minimum value in the pool incoming parts in September and the maximum amount was for the outgoing parts of pools in July. The results showed that species diversity changed from the incoming parts to the outgoing parts of the pools with the amounts of 0.175 to 0.043 and the dominance was increased from 0.017 to 0.20. According to the numbers of Shannon index (H) the results indicated that Polychaeta worms had a low diversity and frequency in the studied area

    Keywords: Polychaetes, L itopenaeus vannamei, Guater area, Chabahar
  • Saeedi A. A_Adel M *_Safari R. Pages 27-34

    One of the important issues in restructuring reserves kutum ( Rutilus frisii kutum ) is access to good quality broodstock. The main purpose of this study was comparision of some of biometrics, hematological and reproductive indexes in female breeders of kutum in Shirood and Tajan rivers from 2006 to 2008. For Purpose, 30 female breeders (in each period propagation) were sampled from two rivers and were evaluated for biometric, hematological and reproductive indicators. Results showed fish that migrated to Tajan river had better specific indicators compare to fish migrated to Shirood river. Fish weight, ovarian weight, and number of eggs per gram of female breeder in Tajan river had significant differences compare with Shirood river. Results showed the amount of organic matter and moisture in oocyte breeder did not have inhibitory effects on the process of hatching. There was no significant difference between hematological indexes in two river breeders (per year). Based on the obtained results, it can be declared that kutum breeders in the Tajan river, in propagation and stocks enhancement, had better quality and quantity (in fertilization and larval survival rates) compare to Shirood river

    Keywords: Rutilus frisii kutum, Biometric, Hematological, Reproductive Indexes
  • Mohammad Nejad Shamoushaki M*, Mazini M Pages 35-41

    One of the major problems in aquaculture is to achieve a balance between fish growth rate and optimal use of fish food. Successful rearing of fishes depends on food availability for nutrition to guarantee the health and growth of larval stages. A compensatory growth is a phase of rapid growth following feed restriction in such critical situations which it is observed in fishes. This experiment was conducted with common carp fingerlings (average weight of 0.668 ± 0.074 g and 2.85 ± 0.181 cm) for 6 weeks on 4 groups and 3 replications were as follows: Group 1: 6 weeks full feeding. Group 2: One week starvation + a week feeding with commercial food, Group 3: One week starvation + a week feeding with 103 colony forming units, Group 4: One week starvation + a week feeding with 106 colony forming units and Group 5: One week starvation + a week feeding with 109 colony forming units. Feeding rate of 10% based on the total weight of the fish was on. The results showed that there was a significant differences between groups in body weight and body length of carp fingerlings (P <0.05). The highest weight gain and length belonged to group 1 with six weeks full feeding. Results also showed that there is a significant differences in all of the groeth factors among groups (P <0.05). Results showed that starvation cause a decrease in growth of carp fingerlings but in compensatory growth use of the yeast Saccharomyces cervisiae
    made a better growth after starvation period.

    Keywords: Starvation, Saccharom yces cervisiae, Growth, Cyprinus carpio .
  • Naji .T *, Amaninezhad .P, samie. T, Hosseinzadeh sahafi.H Pages 52-58

    In this study,the effects of the herb fennel Foeniculum vulgare on the growth and maturation of oocytes in the female three spot gourami was studied. For this perpose, 60 fish with an average weight of 2- 3 g consists of 6 groups of four treatment groups for Fennel (10, 20, 30 and 50 mg/ kg) and two controls groups (control 1 received 20 microliters of methanol and 2 non-injected control) were studied. Twentieth day after the end of the experiments fishes were anesthetized and ovarian tissues was removed and weighed. The structure of the ovary histology and gonadosomatic index, in fish treated and control groups were compared. Histological results showed the influence of fennel on ovarian and oocyte maturation compared with the control groups. Significant differences in treatment of GSI treated with Fennel was observed compared with control groups. (P <0.001) in terms of the diameter and number of oocytes were also significant differences between treatments Fennel was observed ,compared with the control groups. (P <0.001) that the high dose of fennel, the difference was more significant.

    Keywords: Fennel, Oocyte, Three spot gourami, Ovary
  • Nahidi E*., Yahyavi M, Sajadi M.M Pages 59-64

    Artemia wide range accounted for in some casesas far as live food havea uniquevalue. In this study Artemia franciscana hatched in the laboratory condition The five treatments (T, E, D, G, B) with three replicates at each density is 500 number per liter containers with small Nannochloropsis sp. algae were fed for 3 weeks, during the period all Environmental condition such as temperature, salinity and pH were the same for all treatments. The results of the experiments was determined,the length with a populationof 16 million treatments E, survival of the population with apopulation of 8 million treatments G, and8 million with a density of weight from treatment G, It is better than other treatments and there is a significant difference with other treatments showed significantly(p<0.05). The purpose of this study was to investigate the differences between different concentrations of algae Nannochloropsis sp. to feed the artemia naplus and compared these concentrations to assess the growth and survival of naplus.

    Keywords: Artemia franciscana, Nannochloropsis sp., Growth, Survival